Astarloaren sintaxia eta hitz ordena naturala

[EN] This paper examines the syntactic ideas of Pablo Pedro Astarloa (1752-1806) as he explained in his Discursos filosóficos sobre la lengua primitiva (1805), and tries to put them in the context of the debate between rationalists and sensualists, who argued whether there is a «natural order» of words. Astarloa developed a system for accounting the word order in the primitive language of mankind (and hence in the Basque language) founded in three types of «nobleness», and in the principle that the noblest element precedes the less noble one. The first type (nobleza de origen) orders words according to their meaning. The second type (nobleza de ministerio) orders words according to the part of speech they belong to, or the semantic function they have. Finally, the third type (nobleza de mérito or de movilidad) considers the will for communication and, as a result, word order reflects the information structure. Moreover Astarloa ’s three types of nobleness are arranged in a hierarchy of superiority: movilidad > ministerio > origen. So Astarloa ’s syntax appears near to sensualists ’ conceptions on word order because it did not appeal for a fixed natural order of words; instead he proposed a variable word order based mainly on the communicative process.

Apuntes jurídicos sobre el paisaje lingüístico en Euskal Herria

This paper is a study of place-names and signs in the Basque Country from the point of view of language law. These are matters that relate to both the status and corpus of language and contribute to the formation of the language landscape,» After a brief historical introduction, the author focuses on the factors that bear on signs and the language 1andscape: the cornpetence factor and the language factor. The description of the latter leads the author to a discussion of the existing language system, in which the Spanish and Basque sharing official status does not necessarily entail the obligation to use both languages at the same time. Using this discussion as a frame of reference, the au- thor analyses place-names, traffic signals and signs. As for place-names, the existing rules are deemed rigid and lacking in ambition, in that they do not pursue the dissemination of official Basque forms. In traffic signaIs, Basque has to appear alongside Spanish, which is required by Spanish legislation, although this bilingualism excludes place-names that have an official Basque form only. With regard to signs, the author analyses public premises, companies licensed to provide public services and the private sector. For public premises there is no specific regulation, but the status of Basque as an autochthonous language, together with the identification and informatíon purposes of signs, could support the exclusive use of this language, According to the author , companies licensed to provide public services should observe the same language system as the goverment and therefore promote the use of Basque. Finally, in the private sector, the author upholds the legitimacy of measures to promote Basque language use such as tax allowances and exemptions in advertising and commercial signs.

Pertsonaia protagonista femeninoen ezaugarriak eta bilakaera euskal narratiba garaikidean

361 p.

El mundo de las supersticiones y el paso de la hechicería a la brujomanía en Euskal-Herria (siglos XIII al XVI)

[ES]En este artículo se pretende dar una visión global, tanto en la exposición de los hechos como en la interpretación de los mismos, del mundo de la brujería (hechicería, adivinación, etc.) y de la superstición (curanderismo, exorcismo, conjuros, bendiciones)en el País Vasco y Navarra durante la Edad Media y primera Edad Moderna.

Astarloaren ekarpena euskal gramatikaren ikerketetan

Pablo Pedro Astarloaren jaiotzako 250. urteurrena dela eta, Durangon, 2002-VI-29an Euskaltzaindiaren bilera irekian irakurritako txostena

“Aditz bakarraren” teoria XIX. mendeko euskal gramatikagintzan

Joseba A. Lakarra & José Ignacio Hualde, arg., Studies in Basque and Historical Linguistics in memoriam of R. L. Trask - R. L. Trasken oroitzapenetan ikerketak Euskalaritzaz eta Hizkuntzalaritza Historikoaz

Eredu latindarraren eragina euskal deklinabidearen XIX. mendeko deskribapenetan

R. Etxepare, R. Gómez & J. A. Lakarra (arg.), Beñat Oihartzabali Gorazarre - Festschrift for Bernard Oyharçabal. Donostia-San Sebastián: Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU.

Amatasunaren gaineko diskurtsoak euskal eleberrigintza garaikidean

[EUS] Artikulu honetan, bi alde aski diferenteak aztertu nahiko genituzke amatasunaren inguruko diskurtsoetan. Batetik, lehen partean, datu soziologikoak eskuan, aztertu nahi ditugu, 1979-2009 bitartean, amatasunak izan dituen gorabeherak. Beraz, datu soziologikoak buruan, literatur testuak aztertu ditugu bigarren atalean. Artikulu hau garatzeko orduan, protagonista ugalkortasun garaian dauden emakumeak dituzten literatur lanen hautua eginda batik bat.

Basoa Euskal Herriko historian zehar

[EUS]Antzinako errejimenean basoa bizitzaren bizigunea zen.Garai honetan jarduera gehienak basoaren inguruan kokatzen ziren: gizakumeen elikadura, abereen janaria, ehiza,etxeko sua, ikatzaren industria,eraikinak, nekazaritza, etxeko eta teknika tresnak, ontzigintza, e.a. Horregati, basoak izan zuen bilakaera jarduera hauekin oso lotuta zegoen. Gipuzkoa eta Bizkaia jarduera hauen arteko eta basoaren inguruko aurkakotasuna bortitza baino bortitzagoa izan zuen. Egun, gauzak aldatu dira, basoak ez du ekonomiarekiko hainbeste garrantzirik. Momentu honetan basoarekiko interesa izadiaren kontserbatzioan eta suntsiketan datza

Garapenerako lankidetza Euskadin, 25 urte : erakunde publikoetako politika eta euskal lankidetza sistema

Lan honek, azken 25 urtetan zehar Euskal Herriko erakunde nagusienek aurrera eramandako Garapenerako Lankidetza politikak ditu aztergai. Helburu honekin, lana bi multzo nagusitan banatu da. Lehen analisia, aipaturiko politiken diseinuan oinarritzen da; eta bigarren analisiak aldiz, politika horiek aurrera eramandako modua du ikergai. Honetarako, Euskal Autonomia Erkidegoko zazpi erakunde nagusienetako 300 dokumentutik gora eta hauek finantzaturiko ia 7.000 jarduera aztertu dira.

Objektu-komunztadura XIX eta XX. mendeetako euskal gramatiketan

Beatriz Fernández eta Pablo Albizu (arg.)

Generoaren ikuspegitik auditore jarduelarien egoera Euskal Autonomia Erkidegoan eta Estatuan

[ES] El objeto de este trabajo es desarrollar la situación de la mujer auditora en el contexto de la CAV y a nivel español. Para ello utilizaremos datos del Registro Oficial de Auditores de Cuentas gestionado por el lCAC. Por un lado detectamos que hay una diferencia significativa en el número de mujeres auditoras ejercientes respecto de hombres. Nuestros datos revelan que sólo el 10% de auditores en ejercicio con plena responsabilidad son mujeres. Por otro lado, pretendemos analizar las causas que han propiciado esta situación. Entre otros, consideramos que la formación y la cultura, tanto geográfica como de los negocios, han sido aspectos clave. Aún así, las empresas son conscientes de la incorporación de la mujer al mercado laboral, y por tanto hay que buscar el aprovechamiento del talento, implicando y motivando a las personas y buscando nuevas estrategias.

Euskal Herriko etxegintza: analisi alderatua

Ikerlan honetan Euskal Herri osorako et xegint zaren panoramika landu nahi izan da. Horretarako, etxebizitza berriaren eraikuntza za eta bere prezioa hartu dira kontuan. Euskal Herria osat zen duten hiru eremu administratiboen analisi bereizia egin da, bakoit zak bereak dituen ezaugarriak hautemanez. Euskal Autonomia Erkidegoan etxebizitza babestuen eta libreen arteko azterketa egin da, Nafarroan egin den modura. Hori Hego Euskal Herriari dagokionean. Ipar Euskal Herriari dagokionez, analisia etxebizitza librearen eta alokairu sozialaren artekoa izan da, hala azalt zen baitute estatistikek, Frantziako (Europa kontinentalean ant zera)etxebizitza-politikak Espainiakoarenarekin duen aldea agerian ut ziz. Hain zuzen ere, Ipar Euskal Herriko et xebizit za libreetan kolektiboak (apartamentuak) eta indibidualak (txaletak) bereizten dira, Iparraldeko lurralde-antolamenduaren ezaugarriei erantzunet. Azken atalean eremuen arteko antzekotasunak eta desberdintasunak ikertu dira, analisi orokorra aurkezte aldera: batetik etxebizitza libreak eta horren prezioak izandako bilakaerak alderatu dira, eta bestetik eskuhartze publikoaren dimentsio orokor zein alderatua irudikatu da.

Euskal enpresen egoitza eta erabaki zentroen lekualdatzeak

Artikulu honetan euskal enpresen ikuspegitik erabaki zentroen lekualdatzeei buruzko analisi bat aurkezten dugu. Lanaren lehenengo zatian, globalizazioaren eremuan aztertuko ditugu enpresa gertakari hauek, aparteko erreferentzia bat eginez enpresa multinazionalen egiturazko ezaugarriei. Enpresa hauek estatuekin dauzkaten harremanak aztertzen ditugu bi alderdi oinarritzat hartuz: batetik enpresa multinazionalen aberriaren inguruko eztabaidan murgilduko gara, eta, bestetik, enpresa hauen egoitzak lekualdatzeak lurralde batean eragiten dituen arrazoi eta ondorioei erreparatuko diegu. Bigarren zatia, euskal ehun industrialean ari diren enpresa multinazional atzerritar eta bertakoei arreta desberdindua eskeiniz hasten da. Segidan, euskal enpresen egoitza aldaketak hartuko ditugu aztergai, zenbait euskal enpresa ez-kooperatiboen hedapen estrategiak Arrasateko kooperatiben hedapen eta multinazionalizazio ereduekin kontrajarriz. Azkenik,lana gogoeta batzuekin amaitzen da, hauen helburua, azken ondorio batzuk ematea baino haratago, garatutako gaiei buruzko eztabaida sustatzea delarik.

Euskal Lexikografia. Irakaskuntza proiektua

[EUS] Euskal Lexikografia irakasgairako prestaturiko gida-liburua da. Atalak: "Lexikografia" zer den, noiz eta zergatik bihurtu den iker-arlo, eta nola aztertu ohi den (§ 1). Euskal Lexikografia bera iker-arlo gisa nola garatu den eta egun zertan den (§ 2). Euskal lexikografia irakasgai modura (§ 3). Helburuak (§ 4). Metodologia (§ 5). Ebaluaketa (§ 6). Ondoko ataletan Euskal Lexikografiaren historia azaltzeko ideia nagusiak garatzen dira garaiz garai.