Od arboristy do zorbonauta – nomina agentis i nomina attributiva (personalia) w najnowszej czeszczyźnie

Autorka jako neologizmy traktuje wyrazy, wyrażenia lub frazy, które zostały ostatnio wymyślone, niewystępujące w słowniku, ale mogące być szeroko stosowane lub pojawiające się w języku pewnych społecznościach. W języku czeskim obecnie jest ich kilka tysięcy. Są one często używane, aby tekst był bardziej atrakcyjny, nowoczesny. W niniejszym artykule szczególną uwagę poświęcono dwóm kategoriom: nomina agentis i nomina attributiva (personalia) i morfologicznej oraz semantycznej strukturze nowych wyrazów. Są one bardzo często angielskiego pochodzenia, wprowadzone do języka czeskiego ze względu albo na modę, albo na brak czeskiego odpowiednika, tworzone z typowym sufiksem czeskiego lub na bazie czeskich podstaw słowotwórczych.

Owidiusz polskich romantyków. Inspiracje, nawiązania, analogie

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Językowe środki wyrażania postawy mówiącego w łotewskich debatach sejmowych

Wydział Neofilologii: Instytut Językoznawstwa

Analiza struktury przestrzennej i czasoprzestrzennej maksymalnych opadów dobowych w Polsce w latach 1956-1980

Jednym z wyników prognoz wykonywanych z zastosowaniem globalnych i regionalnych modeli klimatycznych jest odkrycie wysokiego prawdopodobieństwa wzrostu częstości oraz natężenia ekstremalnych opadów. Poznanie prawidłowości ich powtarzalności i zasięgu przestrzennego ma oczywiście bardzo duże znaczenie gospodarcze i społeczne. Dlatego, niezależnie od wprowadzania nowych technik pomiarowych należy dokonywać analizy i reinterpretacji archiwalnych danych, korzystając z możliwości stwarzanych przez rozwój GIS. Głównym celem opracowania jest analiza prawidłowości przestrzennej i czasowej zmienności miesięcznych oraz rocznych maksymalnych dobowych sum opadów (MSDO) z lat 1956-1980, z obszaru Polski. W pracy wykorzystano nowe w geografii polskiej metody geostatystyczne. Do publikacji dołączono dysk DVD ze źródłową bazą danych i najważniejszymi wynikami w postaci numerycznej i kartograficznej.

Nazwiska mieszkańców Poznania od XVI do XVIII wieku w świetle ksiąg metrykalnych Kolegiaty św. Marii Magdaleny. Studium onomastyczno-socjolingwistyczne

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej

W poszukiwaniu czasowników nieznanych lingwist(k)om

Abstract. The paper presents a list of 437 verbs which have not been recorded in lexicography. As the source of reference, the author consulted a spelling dictionary of the Polish language, Wielki słownik ortograficzny PWN, 2nd edition, 2006. The concept of this paper originated from the wish to satisfy the curiosity after reading Indeks neologizmów [Index of Neologisms] prepared by Krystyna Waszakowa in her work Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny [Word-formative internationalisation processes in modern Polish]. The index contains a list of nouns. Given that K. Waszakowa did not take verbs into account (there are far (?) fewer neo-verbs than neo-nouns), the author decided to find out whether it is true that the number of verb neologisms is so small that their philological analysis is pointless from the point of view of research, vocabulary registration, etc. If nouns, such as podczłowiek, miniokupacja, redefinicja, are of interest, why not record the prefixal constructions of the do-, z-, od-, na-, w-, wy-, za-, od-, nad- etc. -robić type? The analysis included randomly selected texts from the „Rzeczpospolita” daily (without any thorough preparation with respect to the content; the texts available were sequentially analysed until the satisfactory result was obtained). The texts under review included an incomplete (it is virtually impossible to determine completeness in this case) electronic archive from the years 1993–2006.

The Terrorism Virus: Contemporary Traits and Mechanisms

In order to present and understand the nature of modern terrorism it is important to realize its key properties as well the mechanisms that shape terrorism. Selected properties and mechanisms shaping modern terrorism which can be exemplified by the following: evolutionary nature of terrorism, asymmetry of terrorism, interferentiality of terrorism, multitude of components of terrorism, diffusion of terrorism, duality of terrorism, positive dimension of terrorism, terrorist as the system, diversity of terrorist activity goals, changeability of terrorist threat, the broad and narrow dimension of terrorism, counter-anti-terrorism, the confrontational and cooperational character of relations, calculation and operational strategy, disintegrational nature of terrorism, multidisciplinarity of terrorism, horizontal and vertical dimension of terrorism and a the few other traits or mechanisms.

Rodzina podstawową instytucją i wspólnotą życia społecznego

Rodzina to wspólnota osób i instytucja społeczna. Jej podstawą jest związek małżeński mężczyzny i kobiety oparty na ich wzajemnej miłości i wolnym wyborze. To instytucja prawa naturalnego, którego twórcą jest sam Bóg. Małżeństwo i rodzina to głęboka wspólnota życia i miłości oraz komunia osób. Ta specyficzna wspólnota odpowiada wzajemnie za siebie, rodzi i wychowuje następne pokolenie, humanizując społeczeństwo. Rodzina jest dobrem społecznym, którego potrzebuje społeczeństwo.

„Wyłanianie” się podmiotu w autopojetycznie pojmowanej szkole

Istotą artykułu jest dookreślenia podmiotowości w systemie autopojetycznym, jakim może być szkoła. Na początku postaramy się dookreślić znaczenie rozumienia podmiotu i podmiotowości. Przy czym, poszukując ich źródłowych odniesień odwołamy się do myśli Arystotelesa i Kartezjusza, by następnie poddać je krytyce jako niespełnionych oczekiwań nowożytnej i współczesnej cywilizacji. Jednak, powołując się dalej na poglądy M. Heideggera w tym temacie, okazuje się, że podmiot może być traktowany zgoła inaczej niż opisuje to literatura przedmiotu. Przybliżając zatem inne ujęcie podmiotu, postaramy się wykazać, że wyłania się on na styku jego związku z osobowością, co sugeruje, że to właśnie kształcenie i kształtowanie powinno być traktowane jako najważniejsza dziedzina ludzkiej wiedzy. Dopełnienie tej tezy będzie zatem wymagało wyjaśnienia takich pojęć, jak: osobowość i praktyka edukacyjna. I skoro zatem praktyka edukacyjna jest tak istotna i dla kształtowania osobowości, i wyłaniania się podmiotu, to w dalszej części naszej wypowiedzi położymy nacisk na zinstytucjonalizowaną formę praktyki edukacyjnej czyli nauczanie klasowo-lekcyjne, traktowane jako układ autopojetyczny. Wyjaśnienie znaczenia tego układu będzie stanowić kolejną fazę toczonych tutaj rozważań, a ich celem będzie obrona poglądu, że to, co zostanie „wniesione” do klas szkolnych w postaci zasobów i reguł na początku każdego roku szkolnego, będzie się przekładać na kształtowanie i kształcenie osobowości, i tym samym na możliwości samodoświadczania „Się” podmiotowości. Ponieważ pogląd ten może budzić pewne zastrzeżenia, toteż powołamy się na pewne rozważania dotyczące istnienia tzw. podmiotu rekonstruującego, a więc takiego, który wpisany jest w sens istnienia np. projekcji filmowej, spektaklu teatralnego, czytanej książki.

Prezbiter - świadek i sługa komunii. Aktualność przesłania Listu do moich kapłanów

Inspiracją dla autora artykułu stały się zebrane w Liście do moich kapłanów refleksje Prymasa Wyszyńskiego na temat tożsamości i misji prezbitera. Zawierają one wiele wątków, które niewątpliwie łączy przenikająca całe dzieło troska o jedność kapłanów w służbie eklezjalnej komunii. Dla Prymasa Tysiąclecia społeczna natura człowieka była czytelnym potwierdzeniem prawdy o jego powołaniu do życia we wspólnocie, nie tylko tej doczesnej, ale i tej nadprzyrodzonej. Należało tę naturalną zdolność do wchodzenia w relacje z innymi właściwie odczytać w świetle Bożego Objawienia. Bogate życie wewnętrzne pozwala kontemplować tajemnicę Trójcy Świętej i dostrzegać w Niej źródło eklezjalnej i międzyludzkiej komunii. Obdarowanie nadprzyrodzoną mocą wspólnoty z Bogiem w Kościele, uzdalnia wierzących w Chrystusa do nowych braterskich relacji, czyniąc z nich prawdziwą Bożą rodzinę. Proces ten dokonuje się dzięki pośrednictwu posługi kapłańskiej, dlatego też prezbiterzy są szczególnie wezwani, aby w ich wzajemnych relacjach jaśniał ten nowy, wspólnotowy styl życia. Osobista więź z Bogiem, relacja z ordynariuszem, pomiędzy prezbiterami, czy też z wiernymi świeckimi to podstawowe wymiary, w których kapłani mają jawić się jako świadkowie i słudzy komunii.

Buland al-Ḥaydarī – poeta pokolenia prekursorów współczesnej poezji arabskiej. Interpretacja twórczości

Głównym celem dysertacji jest interpretacja twórczości Bulanda al-Ḥaydarīego (iracki poeta kurdyjskiego pochodzenia (1926-1996)). Utwory Al-Ḥaydarīego zawierają w sobie charakterystyczne cechy współczesnego wiersza arabskiego. Opisują ponadto najważniejsze historyczne, społeczne i osobiste doświadczenia literackiego pokolenia tego poety, jak również innych członków społeczności arabskiej w okresie po II wojnie światowej. Praca doktorska składa się z dwóch części. Pierwszą część poprzedza krótki opis stanu badań nad liryką Al-Ḥaydarīego. W pierwszym jej rozdziale przedstawiono życiorys i biografię literacką poety oraz wyjaśniono pojęcia takie jak: ‘współczesna poezja arabska’, ‘wolna poezja’, ‘poemat prozą’ czy ‘ruch wolnej poezji’. Wspomniano również o głównych nurtach w poezji arabskiej w latach 50. i 60. XX w., jak również ukazano sposób, w jaki modernistyczni poeci postrzegali poezję. Natomiast w drugim rozdziale przedstawiono pokrótce charakterystyczne cechy (stylistyczne, składniowe i melodyczne) współczesnego wiersza arabskiego i zilustrowano je fragmentami utworów Al-Ḥaydarīego. Druga część dysertacji składa się z pięciu rozdziałów. W każdym z nich przedstawiono jeden lub kilka głównych motywów oraz ich różne warianty: w pierwszym rozdziale – motyw miłość, w drugim – motyw istnienia (życie i śmierć), w trzecim – motywy ojczyzny, obczyzny, zaangażowania społecznego twórcy i jego wyobcowania, w czwartym – motyw przestrzeni (np. dom, droga, raj, piekło) oraz w piątym – motyw czasu (przeszłość, teraźniejszość, przyszłość).

Rentgenowska analiza strukturalna roztworów pochodnych anizolu i toluenu w 1,4-dimetylobenzenie

Wydział Fizyki: Zakład Optyki

Sieć grodowa na Kujawach oraz jej funkcje od połowy X do końca XIII wieku

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Wzmocniona legitymacja demokratyczna Unii Europejskiej – rozważania w kontekście inicjatywy obywatelskiej, nowych zasad wyborów do Parlamentu Europejskiego i udziału parlamentów krajowych w procesie integracji europejskiej

Nie ulega wątpliwości, iż w efekcie kryzysu finansów publicznych, z którym borykają się wszystkie państwa strefy euro jak i niektóre z pozostałych państw członkowskich, instytucje Unii Europejskiej kolejny raz stają do walki o swoją wiarygodność zarówno na arenie europejskiej jak i międzynarodowej . Formalne podstawy do zmierzających w tym kierunku zmian daje implementowany traktat lizboński przewidujący w swych zapisach m. in. ustanowienie obywatelskiej inicjatywy legislacyjnej; zmianę zasad wyborczych do PE czy też zwiększające uprawnienia parlamentów krajowych w unijnym procesie decyzyjnym. Przedmiotem szczególnej troski powinno być dołożenie wszelkich starań celem pokazania obywatelom UE, że forum Unii Europejskiej może być realną i efektywną formułą wspólnego poszukiwania dróg wyjścia z kryzysu . Stawka, o którą toczy się gra jest stosunkowo wysoka, gdyż de facto sięga do kwestii przyszłości integracji europejskiej jako Unii wzmocnionej współpracy politycznej wokół rynku wewnętrznego i strefy euro, czy też Unii osłabionej nacjonalizmem zachowawczym skupiającym się na już słyszalnych w poszczególnych państwach głosach o konieczności poszukiwania alternatywnych do UE dróg walki z kryzysem . Zapowiedziany przez Komisję Europejską na 2013r. rok obywateli ma być w jej przekonaniu okazją do odświeżenia wizerunku UE i jej instytucji. Z całą pewnością czas ten będzie można wykorzystać w celu wypromowania nowych instrumentów wpływu obywateli i ich zrzeszeń na proces decyzyjny UE m. in. za pomocą zawartej w przepisach traktatu z Lizbony o europejskiej inicjatywie legislacyjnej. Będzie to również dobra okazja do zainaugurowania europejskiej kampanii wyborczej w roku poprzedzającym wybory do Parlamentu Europejskiego. Przy ich okazji być może zostaną wprowadzone w życie nowe przepisy modyfikujące dotychczasowe zasady elekcji posłów do PE. Należy jednak sceptycznie odnieść się co do szans na radykalną zmianę nastrojów Europejczyków do Unii Europejskiej. W wielu bowiem przypadkach socjalizacja europejska obywateli UE napotyka na trudności wynikające z faktu pojawiania się nowej jakości tzw. „Znaczących Innych”, którzy działając w tym obszarze nie zawsze są rzecznikami UE i jej dalszej integracji. Możemy zatem obserwować oznaki psychologicznego rozkładu wspólnoty, którego następstwem może być jej rozkład polityczny . Kryzys „otworzył nam oczy” wskazując na istotne różnice między deklaracjami politycznymi a nieprzystającą do nich rzeczywistością. Pokazując Europę, w którą nie chcemy wierzyć .

Wybiórczość siedliskowa dzięcioła średniego Dendrocopos medius w zróżnicowanych ekosystemach leśnych

Wydział Biologii