Serorak Euskal Herrian: Ikuspegiak, hastapenetatik desagerrarazterarte (Antzinate Berantiarra - XVIII. mendea)

1151 p.

Euskarazko irakaskuntza Goierrin XVIII. mendeko bigarren erdian

Kolokioaren agiriak : XVIII.mendea Euskal Herrian letretan eta historian: Baionan 2004ko azaroaren 18 eta 19an, Bonnat museoan / Actes du Colloque:Le XVIIIe siècle au Pays Basque à travers les lettres et l'histoire, Musée Bonnat, Bayonne, 18-19 novembre 2004.

Conflictos entre el Corregidor y la Provincia de Guipúzcoa por la jurisdicción sobre los bosques durante el siglo XVIII: lo excepcional del caso guipuzcoano

[ES]Si hasta mediados del siglo XVIII la jurisdicción sobre los bosques guipuzcoanos fue acumulativa y a prevención entre las instituciones provinciales, los alcaldes, el Corregidor y las instituciones de Marina, la Real Cédula de 28 de junio de 1749 inauguró un nuevo período en el que la Provincia la detentó de forma privativa y excluyente, lo que provocó un choque frontal con el Corregidor, quien se resistía a dejar de ejercer sus prerrogativas.

Euskal gramatikagintza zaharraren historia laburra: XVII-XVIII. mendeak

Julio Urkixo Euskal Filologi Mintegiaren Urtekariaren Gehigarriak, LI.

XVIII. mendeko aditz taula batzuk: Joanes Erauskinen eskuizkribua

Beatriz Fernández & Pello Salaburu (arg. / eds.)

Astarloaren Discursos filosóficos: iturrak eta axiomak

Astarloa's Discursos filosóficos is the most extensive and detailed apology of the Basque language as the first language of mankind. The text was finished in 1805 but the first edition was published in 1883. In this paper I attempt to sketch the main linguistic and philosophic ideas that could have an influence in Astarloa's thought. Then I deal with Astarloa's characterization of the first language, and the three principles he used to verify that Basque was that first language of human beings.

Materiales vascos del legado de Wilhelm von Humboldt: la relevancia de Astarloa y el Plan de Lenguas

Este artículo es traducción del original alemán «Zum Stellenwert Astarloas und des Plan de Lenguas», publicado en B. Hurch (ed.), Die baskischen Materialien aus dem Nachlaß Wilhelm von Humboldts. Astarloa, Charpentier, Fréret, Aizpitarte und anderes. Paderborn: Schöningh, pp. 21-42. La traducción al español es obra de Oroitz Jauregi y ha sido revisada por Ricardo Gómez y Bernhard Hurch.

Gehiago Pierre Urteren gramatikaren iturriez: Lilyren gramatika

[EN] Pierre Urte wrote Grammaire cantabrique circa 1714, when he was exiled in England. In this article we want to prove that the main source for Urte’s work was the socalled “Lily’s grammar”, which was the oficial grammar to learn Latin language in England from the 16th to the 19th century. The indentification of that source allows us to support the claim that Urte’s grammar must be included in the tradition of language teaching, as was already pointed out by Oyharçabal (1989). In this article, we first offer a brief history of Lily’s grammar. Then, we provide some clues in order to identify the exact edition used by Urte. Finally, in the main section of the article, we confront the two grammatical works; our aim is to ensure Urte’s debt to Lily’s grammar, and to show in detail the principal parts which Urte took from his source (mainly grammatical clasifications and examples).

Larramendiren gramatika eta gramatikagintzaren historia

Reed. in J. A. Lakarra (ed.) 1992, Manuel de Larramendi. Hirugarren mendeurrena (1690-1990), Andoain: Andoaingo Udala [etc], 193-205 & in R. Gómez & J. A. Lakarra (arg.) 1992, Euskalaritzaren historiaz, I: XVI-XIX. mendeak, Donostia-San Sebastián: Gipuzkoako Foru Aldundia & UPV/EHU, 261-274.

Erronkarierazko dotrina argitaragabe bat: edizioa eta azterketa

[EU] Gure diputazioetako artxiboetan gordetzen diren eskuizkribu anitzetarik bat ematen dut lan honetan argitara: Nafarroako Artxibo Nagusiko Bonaparte Ondarean B-118 signatura daraman "Doctrina Uscaraz", erronkarieraz idatzitako dotrina osatugabea. Testu honen edizioa paratzeaz gain, iruzkina ere eransten dut, hala testuko puntu ilunak hobeki ulertarazteko nola kontu askotan hain bitxi gertatzen zaigun erronkariera ezagutzeko aurrerapauso txiki bat egiteko asmoz.

Lanaren gizarte historiaren esku-liburua

Betidanik egin du lan gizadiak. Gizakiaren bizimoduaren oinarrizko elementua izan da lana. Lanean oinarriturik antolatu dira komunitateak, eta hauen ezaugarria izan da lanbideak bereiztea. Lana dela bide izadiarekin "mintzatu" da gizakia, harekin harremanetan jarri da, hura eraldatu eta bere mendera jarri du. Lana dela bide taxutu dira gizonak eta emakumeak, etengabe berritu dute beren buruaz zuten iritzia eta harremanetan jarri dira elkarrekin. Hori horrela izan da betidanik, baina XVIII, mendea arte gizadiak ez zuen aintzat hartu lana bere gizarte antolabidearen gitzarri zelako ideia. Dudarik gabe, horregatik, lana izan da harrezkero giza zientzien -hasi soziologiatik eta, ekonomiatik eta politikatik pasa ondoren, historiaraino-arretagunea erakarri duen gai kutuna.

Joanes Erauskinen aditz taulak: azterketa gramatikografiko eta linguistikoa

Gotzon Aurrekoetxea, Jesus Mari Makazaga & Patxi Salaberri Muñoa (eds.)

Las élites vascas en el gobierno de la monarquía borbónica : redes sociales, carreras y hegemonía en el siglo XVIII (1700-1746)

815 p. : il., graf.

Labores forestales en Gipuzkoa durante los siglos XVI-XVIII

Número monográfico publicado bajo el título:" Mendia, gizartea eta kultura. Montaña, sociedad y cultura. Montagne, societé et culture".