Euskadi Irratiko (EITB) eta Radio nan Gàidheal-go (BBC ALBA) kazetarien profil eta jarreren alderaketa

337 p.

Lehiari buruzko Legeria

[EU]- 1/2002 Legea, otsailaren 21ekoa, Estatuak eta autonomia erkidegoek lehiaren babesaren arloan dituzten eskumenen koordinazioari buruzkoa. - 3/1991 Legea, urtarrilaren 10ekoa, Lehia Desleialari buruzkoa. - 15/2007 Legea, uztailaren 3koa, Lehiaren Babesari buruzkoa. - 34/1988 Lege Orokorra, azaroaren 11koa, Publizitateari buruzkoa . - 261/2008 Errege Dekretua, otsailaren 22koa, Lehiaren Babesari buruzko Erregelamendua onesten duena. - Lexikoa.

Txostena: 2014. Elikagaien Segurtasuna Euskadiko prentsan

Gero eta informazio gehiago eskatzen da kontsumitzen ditugun elikagaiei buruz, eta, gaur egun informazioa eskuratzeko dagoen erraztasunarekin, gero eta garrantzitsuagoa da informazioa argi eta egiazkotasunez zabaltzea. Hori dela eta, herritarrei bermatu nahi zaie informaziorako sarbidea izan dezatela, ahalik eta modu neutroenean eta zehatzenean, ulertu eta interpreta dezaten, eta beren iritzia era dezaten. Elikagaien Segurtasunaren arloan ezinbestekoa da Komunikazio Estrategia bat izatea, oinarri hartuta jarrera proaktiboa. Estrategiak bete egin behar ditu irekitasunaren, gardentasunaren eta independentziaren oinarrizko printzipioak. Hain zuzen ere, horien araberakoa izango da herritarrek Elikagaien Segurtasunari buruz duten pertzepzioa. Hori dela eta, nahitaez ezagutu behar da komunikabideek Elikagaien Segurtasunarekin lotutako gaiei ematen dieten tratamendua, erabili ohi diren informazio-iturriak, albisteen kalitatea eta zehaztasuna, eta elikagaien arriskuei eta alertei ematen dieten ikuspuntua. Informazio hori ezagutzea ezinbestekoa da kudeatzaileek Elikagaien Segurtasunaren Komunikazio Estrategia bideratu ahal izateko. Aurten, hirugarrenez egin da “Elikagaien Segurtasuna Euskal Autonomia Erkidegoko prentsan” azterlan hau. Horrek, jendeak prentsaren bidez Elikagaien Segurtasunari buruz jasotzen dituen gaiei buruzko informazioa emateaz gain, ahalbidetu egingo digu aztertzea informazio horren tratamenduak zer-nolako joerak izan dituen Euskal Autonomia Erkidegoko prentsa idatzian azken hiru urteotan.

Euste fisikoen eragina zentro gerontologikoetako dementzia duten pertsonetan

Azken urtetan biztanleriaren zahartzearekin batera, dementzia kasuek gora egin dute. Honek, zentro gerontologikoen erabilera handiagoa izatera eraman du eta bertan euste fisikoen erabilera egiten da. Euste fisikoak pertsonen segurtasuna bermatzeko erabiltzen diren arren, ikusi da hainbat ondorio kaltegarri sorrarazten dituztela. Gradu amaierako lan hau egiteko, azken hamar urtetako artikuluak aukeratu dira, zentro gerontologikoetako 65 urtetik gorako dementzia duten pertsonak aztertzen dituztenak. Helburua euste fisikoek zentro gerontologikoetan bizi diren eta dementzia duten zaharretan dituzten ondorioak aztertzea da. Honetarako, aukeratu den metodologia PubMed, Cuiden, Biblioteca Virtual en Salud eta Dialnet datu baseetan errebisio bibliografikoa egitea izan da. Emaitzek erakusten dute euste fisikoen erabilera %20 ingurukoa dela Espainiako zentro gerontologikoetan eta %40ra heltzen dira zifrak dementzia duten pertsonetan. Ikerketa batzuk larrialdi kasuetan, erorketen prebentzioan eta pertsonaren autonomia hobetzerako garaian emaitza onak ematen dituztela erakutsi duten arren, orokorrean pertsonaren alor fisiko naiz psikologikoan ondorio kaltegarriak dituztela ikusi da. Azken urtetan aldaketa ematen ari da eusterik gabeko zainketak lortu nahian eta bestelako hainbat aukera proposatu dira. Hala ere, hainbat dira oraindik aldaketa mugatzen duten faktoreak, haien artean, legedia falta, erizainen heziketa eskasa eta familiaren eta kulturak zainketatan duen eragina. Eusteen inguruan oraindik alor asko lantzeko daude, hauen artean eusteen definizioa, oraindik ez baitago definituta zein gailu diren eusteak eta zein ez. Gainera, eusteen erabiliak izateko oso argumentu positibo gutxi aurkitu dira, ikerketa gehienek eusteen ondorio kaltegarriak azpimarratzen baitituzte. Hau ikusirik ezinbestekoa da aldaketa ematea euste fisikorik gabeko zainketak lortzeko. Ikusirik erizainen heziketak ez dituela beti zifrak jaisten, bestelako faktoreekin ere lanean hasi behar da, hauen artean beste profesionalak, familia eta orokorrean gizartea hezten. Ondorioztatu da euste fisikoak beste aukerarik ez dagoen kasuan erabili behar direla. Ezinbestekoa da hasia den aldaketarekin jarraitzea eta honetarako heziketa eman behar zaie bai profesionalei, bai familiari eta orokorrean gizarte osoari. Zainketa kultura aldaketa honetarako legedia espezifiko bat beharrezkoa da.

Coherencia de Políticas para el Desarrollo en Euskadi: diagnóstico y propuestas

Resumen ejecutivo en euskera, inglés y español. Informe completo en español

Implementación hardware de un robot humanoide.

[ES]Este trabajo describe una serie de mejoras aplicables a un kit comercial de robot humanoide Robonova, con el fin de que este reproduzca el comportamiento cinemático del ser humano con mayor autonomía. Entre ellas destacan la implementación de sensores infrarrojos, sensores de posición, cámaras de visión y conexiones en serie de servomotores. Todo ello controlado desde un ordenador de placa reducida Raspberry Pi.

Igeriketa DBHko gela egonkorreko proiektu kurrikularrean

Azken hiru hamarkadetan, Euskal Autonomia-Erkidegoan aldaketa garrantzitsua eman da HPB (heziketa premia bereziak) duten ikasleei ematen zaien heziketa-erantzunean, laguntzaren behar orokor eta iraunkorrak aurkezten dituenari dagokionez bereziki. Gaur egun, ikasle hauek, LH eta DBH zentro arruntetan kokatutako gela egonkorretara joan daitezke. Gela hauetako curriculuma zabala eta malgua da eta ez dago era arauemailean Hezkuntza Sailagatik araututa. Gela horietan matrikulatutako ezgaitasuna duten ikasleek, eskola-ordutegi barruan, gorputz-hezkuntzako jarduerak egiteko eskubidea dute, bere etapako beste kideek bezala. Ikasle hauekin bultzatzen diren jarduera fisikoek bere bizi-kalitatea eta komunitatean bere inklusioa hobetzera orientatuta egon behar dute. Beraz, egokia izango litzateke zentro honen H.F. ikasleak jarduera horiek talde horrekin egiteko denbora espezifikoa bere ordutegian kontuan izan zezan . Ikasle horiek zentroaren bizitzan parte hartzeaz gain, institutuko irakasleek parte hartu behar dute mutil horien jardueretan. Inklusioak bere gain hartu behar ditu heziketa komunitatearen kide guztiak. GrAL honetan proposatzen eta justifikatzen da GH irakasleak irakasten duen kirola igeriketa izan dadila, ikasle hauen ezaugarriak kontutan hartuta eta fisiko, psikiko eta sozial mailan eragiten dituen onurengatik. Erabilitako metodoa analisi orokorrekotik kasu zehatz baten praktikara joatea izan da. Eusko Autonomia Erkidegoko HPBk duten ikasleei ematen zaien erantzun orokorra aztertzen hasi da gela egonkorretara heldu arte, bereziki Sopela BHI-ko G.H. kurrikuluma zehaztuz.

Jarduera fisikoak bizkarezur muinean lesioa izan duen pertsona batengan duen eragina

AURREKARIAK: Jarduera fisikoa eta bizkarrezur muineko lesioa lotzen dituen ikerketa oso gutxi daude. HELBURUA: Bizkarrezur-muinean lesioa izan duen pertsona batengan jarduera fisikoak dituen eraginak aztertzea izan zen. Zehazki, jarduera fisikoak pertsona tetraplegiko baten mugikortasun artikularrean dituen onurak eta onura horiek bere osasunaren pertzepzio subjektiboaren gan duten eragina ebaluatu da. METODOAK: Giltzadura ezberdinetako mugimendu-anplitudea neurtzeko video kamera eta Kinovea eta “Medi touch” programen bitartez aztertu ziren. SF-36 galdesorta erantzun zuen osasunaren pertzepzio subjektiboa neurtzeko. Sei asteko ariketa fisiko programa-interbentzio eran diseinatu zen. Proba guztiak interbentzioa ondoren errepikatu ziren konparaketa egiteko. EMAITZAK: Ariketa fisikoaren interbentzioaren ondoren neurturiko giltzadura ia guztietako mugikortasun anplitudean hobekuntzak jasan ditu lesionatuak (292oko mugikortasuna irabazten), giltzadura ertain-handietako hobekuntzak handiagoak izanik gehien murrizturiko mugimenduetan (guztiz galduriko mugimenduetan ez). Lesionatuaren osasunaren inguruko pertzepzio subjektiboak berriz, ez du aldaketa nabarmenik jasan. KONLKLUSIOAK: Lesionatuaren mugikortasuna hobetzeko oso aberasgarria izan daiteke jarduera fisiko indibidualizatua eta hobekuntza neurtzeko oso tresna baliagarria guk erabilitako balorazio protokoloa.

Desigualdad en la distribución de la renta en la Comunidad Autónoma del País Vasco. Análisis por comarcas (2001-2011)

[Es] Éste trabajo estudia la desigualdad en la distribución de la renta en la Comunidad Autónoma del País Vasco entre los años 2001 y 2011. Este periodo está dividido en dos sub-periodos, uno de bonanza económica entre 2001 y 2009 y otro de crisis económica y financiera entre 2009 y 2011. Se considera la renta disponible como variable y se toman los datos de UDALMAP y la encuesta de pobreza y desigualdades sociales (2012). Respaldado por un estudio teórico y referenciado de las herramientas para la medición de la desigualdad utilizadas en el trabajo, se analizan los estadísticos de los datos y se mide la distribución de la renta mediante el análisis de los principales y más reconocidos métodos para el estudio de la desigualdad como son la curva de Lorenz, el índice de Gini, la distribución inter-cuartil y el índice de Theil. Los resultados obtenidos indican que la desigualdad en la distribución de la renta en la CAPV (2001-2011) se ha reducido, si bien al analizar los sub-periodos no encontramos factores económicos o territoriales que expliquen con claridad las razones de la variación de la renta.

Erakunde Berritzaileak: Berrikuntza Estrategiaren Ezarpenerako Proposamenak.ESDORen kasua

[EU]Lan honen helburua gaur egun enpresen munduan berrikuntzak duen garrantzia analizatzea da, gai honek daukan ohiartzuna ezagutzea da. Konkretuki kosmetika sektorean zentratzen da lana, berrikuntzak Espainian dauka gailentasuna aztertzeaz gain, kosmetika sektoreak gai honen inguruan inbertsioak egiten dituen edo ez ikertu nahi da. Horretarako kosmetika sektoreko enpresa bat erabiltzen da adibide gisa, ESDOR COSMETICOS hain zuzen ere. Espainia mailan ezaguna den Grupo Matarromera ardogintza sektoreko enpresaren barnean dagoen produktu linea bat da, baina independenteki jokatzen du eta bere autonomia propioa dauka. Lan honekin, berrikuntzaren garrantzia aztertu nahi da, batez ere honen presentzia kosmetika sektorean. Honetaz gain, Espainiako berrikuntzan zentratzen da lana gehien bat eta lanak hurrengo galderetako batzuei erantzuna aukitzea dauka helburu gisa: Ze berrikuntza mota erabiltzen da gehien bat Espainiako kosmetika sektoreko enpresetan?, Berrikuntza garrantzizkoa da, baina zein puntutaraino? Lehiakortasun maila dela eta nola berritzen dute? Berrikuntza zientifikoa edo marketing arloko berrikuntza da gehien erabilzen dutena? Kontsumitzaileen aldetik nolako erantzuna dago berrikuntza eta produktu kosmetikoekiko?...

Erretiroaren pentsioa eta adinez langile nagusien lan-bizitzaren luzamena

[Pentsio-sistema honela antolatzen da: lehen maila, kotizaziopeko pentsioak jasotzen ez dituztenei pentsioak ordaintzera bideratzen da; bigarren maila, Gizarte Segurantza edo kotizaziopeko pentsioena da; hirugarren maila, borondatezko gizarte-aurreikuspen osagarriari dagokio Euskal Autonomia Erkidegoan eta pentsio-planei Espainian. Bigarren mailan, Gizarte Segurantza banaketa-sisteman oinarritzen da. 2050ean erretiro-pentsioak finantzatzeko arazoak egotea espero da. Etorkizuneko egoerari aurre egiteko, 27/2011 Legearen eta 5/2013 Errege Lege Dekretuaren bitartez, erreformak burutu dira. Hirugarren mailan, Euskal Autonomia Erkidegoan gizarte-aurreikuspen osagarria Eusko Jaurlaritzaren esku dago eta Borondatezko Aurreikuspen Sozialeko Erakundeen (BASE) aurreikuspen-planak bertako pentsio-plan propioak dira. Lan honetan, batez ere, pentsio-sistemaren bigarren eta hirugarren mailak aztertuko ditut. Lehenengo marko teorikoa, ondoren alde praktikoa, eta azkenean datuetan oinarrituz proposamen batzuk eman eta ondorioak aterako ditut.]

Krisi ekonomikoaren eragina Espainiako Ongizate Estatuan

[EU]Ongizate Estatua demokraziarekin sortu zen, eta hiritarrek bizitza duina lortzeko eratu egin zen. Urteetan zehar Ongizate Estatuak krisiak izan ditu, zeinetan honen biziraupena kolokan jarri den. Oraingoan, 2008ko krisi ekonomikoarekin, hauetako krisi bat bizitzen ari da. Hori dela eta, lan honetan Ongizate Estatuak krisiarekin izandako bilakaera aztertuko da; batez ere, Espainiaren ongizatean izandako kalteak eta murrizketak krisi ekonomikoaren etorreragatik. Horretarako, 2007 eta 2015 urteak konparatu eta aztertuko dira, Estatuaren ongizatean begia jarriz. Horretaz gain, FBBVA-IVIE txosnenaren bitartez, Autonomia Erkidegoek duten gastu sozialen eskumenetan kalteak ere izan diren aztertuko da. Laburbilduz, Espainiako Ongizate Estatuan krisi ekonomikoak zer nolako eraginak izan dituen aztertu egingo da, eragin gehienak murrizketak izanik gastu sozialetan, biztanleriaren bizi-kalitatea zuzenki kaltetuz.

Ezagutzaren dinamika Ikas Komunitateetan

[EUS] Laurogeita hamarreko hamarkadan, Eusko Jaurlaritzako Berriztapen Pedagogikoaren Zuzendaritzak eta Bartzelonako Unibertsitateko CREA (Gizarte eta Heziketarako Ikerkuntza Zentroa) ikerkuntza-taldeak Ikas Komunitateen proiektua jarri zuten martxan, elkarlanean, Euskal Autonomia Erkidegoko lau zentrotan. Zentro horiek hezkuntza-proiektu berri bat abiatzeko bidea ematen dute; izan ere, porrot akademiko handia izatearren hautatu dira, ikasle-taldeen aniztasunaren egoerari heltzeko arazo ugari dituztelako edota dauden lekuetan gizarte-bazterkeriarekin loturiko arazo anitz daudelako. Aldi berean, proiektuak eraldaketa proposatzen du, bai eskolarena, baita inguruarena ere, eta, horretarako, eskolako partaide guztiak hartzen ditu kontuan. Emaitza onak ikusi ostean, eta, hezkuntza-berriztapenaren alorrean lehentasuna izanik, ekimena zabaltzen hasi zen hastapeneko zentroez bestelako ezaugarri sozioedukatiboak dituzten eskoletara ere. Esperientzia berritzaile horiek aurrera eramateko gogo handiz agertu ziren, baita ere, «praktika on»en paradigma ez zirenak, eta, emaitzei begiratzen badiegu, dirudienez, etekin onak lortzen ari dira zentroetan. Ikas Komunitateen proiektuak berekin daraman gaitasun eraldatzaileak egokitzeko berezko ahala erakusten du. Egokitzapen horretan, eskolaren —inguruarekin batera— eta proiektuaren arteko sinbiosia lortzen da, hezkuntzako arrakasta- ekintzak sustatuz.

De Leioa hacía Aracaju: sembrando experiencias transformadoras y construyendo ciudadanía

[ES] Este trabajo de intervención, construido desde la perspectiva sociocrítica, presenta una intervención socioeducativa desarrollada en la ciudad de Aracaju, Brasil. La citada intervención, en, con y para un grupo de personas con escasos recursos económicos, sobre todo mujeres, se basa en la cooperación al desarrollo entendido como instrumento capaz de generar experiencias que posibilitan hacer frente a las consecuencias nefastas de los modelos económico, cultural, político y social dominantes en la actualidad. Entre los impactos de este trabajo podemos citar la fundación de una asociación de vecinas y vecinos, la creación de un perfil de dicha asociación en Facebook y la puesta en marcha de acciones comunitarias como un bingo solidario, talleres de empoderamiento de mujeres y un bazar solidario. Los resultados de este trabajo permiten afirmar que urge el fomento de estrategias, medidas y acciones que favorezcan el paso de un modelo asistencial a un modelo de autonomía.

IKT-ak lehen hezkuntzan: mugikorraren eragina ikasleen errendimendu akademikoan

[eus] IKTekiko (Informazio eta Komunikazio Teknologiak) menpekotasuna, oso gai eztabaidatua da gaur egun, batik bat, guraso eta hezitzaileak kezkatzen dituena. Mugikorra aipaturiko teknologia horien barne dagoenez, horretaz egiten den erabilera ezagutzeaz gain, ikerketa honen helburu nagusia mugikorraren erabileraren eta errendimendu akademikoaren arteko korrelazio posible bat aurkitzea da. Horretarako, Euskal Autonomia Erkidegoari dagozkion Lehen Hezkuntzako 5. eta 6. mailetako 39 ikasleko lagina erabili da. Emaitzek, aipaturiko korrelazioa erakusten dute. Beraz, prebentzioaren garrantzia azpimarratzeko asmoz, menpekotasun jokaeraren garapena ekiditeko zenbait gako ematen dira.