Uzasadnienie szczególnej ochrony ubezpieczonych na gruncie III filaru emerytalnego

Reforma systemu emerytalnego polegająca na zmianie systemu zdefiniowanego świadczenia na system zdefiniowanej składki spowodowała zmniejszenie wysokości otrzymywanych świadczeń przez przyszłych emerytów. Działania takie zmusiły zainteresowanych do poszukiwania dodatkowych źródeł utrzymania. Jednym z takich źródeł może być uzupełniający system emerytalny, określany mianem trzeciego filaru emerytalnego. Jego cechą charakterystyczną jest dobrowolność. Dla jego rozwoju niezbędne jest zapewnienie wzmożonego poziomu ochrony ubezpieczonych. Środki te dotyczą zarówno ogólnej polityki konsumenckiej, jak i regulacji cywilnoprawnych oraz administracyjnoprawnych. W praktyce można wyróżnić dwa poziomy ochrony ubezpieczonych w ramach trzeciego filaru. Poziom pierwszy jest właściwy dla wszystkich ubezpieczonych, natomiast drugi poziom zawiera regulacje ograniczone do uzupełniającego systemu emerytalnego.

Ochrona i konserwacja zasobu w archiwach państwowych w Polsce

Wydział Historyczny

Ochrona prawa do prywatności a relacjonowanie przebiegu rozprawy głównej w polskim procesie karnym

Przedmiotem artykułu jest problem ochrony prawa do prywatności w polskim procesie karnym w kontekście relacjonowania przebiegu rozprawy głównej przez media. Analizie zostały poddane zarówno warunki dopuszczalności relacjonowania rozprawy, przedmiot ingerencji, jak i podmioty, których prawo do prywatności może być naruszone w toku relacjonowania rozprawy głównej przez media. Prawo do prywatności jest współcześnie chronione nie tylko przez normy prawa cywilnego, ale również przez prawo konstytucyjne, stąd obowiązek przestrzegania i poszanowania prawa do prywatności ciąży także na organach prowadzących postępowanie karne. Jak wynika z zamieszonych w artykule rozważań, możliwe jest pogodzenie pozornie sprzecznych celów procesu karnego z koniecznością poszanowania prawa do prywatności, a sfera prywatna jednostek podlega ochronie również w procesie karnym. Wśród zagrożeń dla efektywnej ochrony prawa od prywatności należy jednak wskazać brak sankcji za złamanie zakazu publikacji danych osobowych czy wizerunku, którego nie przewidują ani normy prawa karnego ani prawa prasowego.

Ochrona czci człowieka a satyra i karykatura jako element wolności sztuki – rozważania na gruncie polskiego i niemieckiego prawa karnego

Cześć człowieka jako dobro szczególnie często naruszane bez wątpienia zasługuje na ochronę w świetle prawa karnego. Z drugiej strony, każdemu człowiekowi przysługuje wolność swobody wypowiedzi, w tym artystycznej, która może się przejawić w formie satyry i karykatury. Rodzi się zatem pytanie, gdzie należałoby postawić granicę, ażeby wolność ta mogła być realizowana bez uszczerbku dla czci człowieka. W niemieckim kodeksie karnym tę kwestię reguluje § 193 StGB, który stanowi o ,,zachowaniu uprawnionych interesów”. Przepis ten jest swoistym rodzajem kontratypu, który pozwala przy spełnieniu szeregu warunków, na nieponiesienie odpowiedzialności karnej przez osobę która wygłasza wypowiedzi, mogące naruszyć cześć człowieka. Do warunków tych doktryna niemiecka zalicza także działanie w ramach wolności artystycznej.

Ochrona prawna zdolności do życia zarodka w ustawie o leczeniu niepłodności z uwzględnieniem dorobku konstytucyjnego

Od wielu lat niepłodność pozostaje przedmiotem dyskusji medycznych, jak i prawnych. Choroba ta jest problemem o szerokim zasięgu społecznym, dotyka bowiem coraz większej liczby osób starających się o potomstwo. Uznanie niepłodności za chorobę a procedurę zapłodnienia pozaustrojowego za jedną z metod jej leczenia ma swoje doniosłe konsekwencje prawne. Z jednej strony mamy do czynienia z konstytucyjną ochroną prawa do ochrony zdrowia niepłodnej pary, ale z drugiej strony jawi się kolejna konstytucyjna wartość wymagająca ochrony – życie mającego się urodzić dziecka. Ustawodawca dostrzegł potrzebę uregulowania metod leczenia niepłodności, czego konsekwencją jest ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności. Tematem artykułu jest ocena, na ile i czy w ogóle ustawodawca w przedmiotowej ustawie zapewnia ochronę prawną zdolności do życia zarodka.

Stosunki pomiędzy uprawnionym autorsko a organizacjami zbiorowego zarządzania w prawie polskim

Wydział Prawa i Administracji: Katedra Prawa Cywilnego, Ubezpieczeniowego i Handlowego

Produkcja w spadkowej fazie cyklu koniunkturalnego w Polsce

Opracowanie ma charakter teoretyczno-empiryczny. Jego głównym celem jest weryfikacja dwóch zasadniczych dla austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego hipotez. Pierwsza hipoteza mówi, że restrykcyjna polityka pieniężna powoduje skracanie struktury produkcji, druga ¬– że podwyżki stóp prowadzą do względnych różnic w spadku produkcji branż wytwarzających dobra w różnych odległościach od konsumenta. Przeprowadzona w opracowaniu analiza, oparta na przyjętych wskaźnikach, pozwala pozytywnie zweryfikować obie hipotezy. Podwyżki stóp procentowych dokonane przez Narodowy Bank Polski prowadziły do powstawania spadkowych faz cyklu. W tym okresie w polskiej gospodarce zmniejszał się czas produkcji dóbr finalnych oraz występowały względne różnice w spadkach produkcji w branżach oddalonych w różnym stopniu od ostatecznego odbiorcy.

Wybór w gospodarce:wprowadzenie do ekonomii

Wybór w gospodarce. Wprowadzenie do ekonomii to nowe, rozszerzone, czwarte wydanie opublikowanego po raz pierwszy na poczatku lat 90. ubieglego wieku i dwukrotnie wznawianego popularnego i cenionego podrecznika akademickiego, którego poprzednie wydania rozeszly sie w nakladzie blisko 5,000 egzemplarzy. Stanowi on zwiezly i przejrzysty wyklad z podstaw ekonomii (mikroekonomii), rozszerzony o analize instytucjonalna. Autor publikacji podjal wysilek powiazania ze soba poszczególnych problemów tak, aby uwypuklic proces myslenia ekonomicznego, skoncentrowany wokól jednej podstawowej idei: spójne preferencje pozwalaja okreslic uzytecznosc poszczególnych dóbr, co w polaczeniu ze zjawiskiem rzadkosci zasobów prowadzi do okreslenia ich kosztu alternatywnego w procesie produkcji i wymiany. Z kolei rola instytucji polega na minimalizowaniu kosztów transakcyjnych procesów ekonomicznych, w szczególnosci przez zapewnienie stabilnych praw wlasnosci. Podrecznik zawiera wiele przykladów ilustrujacych poszczególne zagadnienia, a nacisk jest polozony nie na przekazywanie maksimum oderwanych od siebie informacji, lecz na konstruowanie rozumowan, analize i wyciaganie wniosków. Intencja autora jest skupienie sie na mniejszej liczbie kluczowych zagadnien, przedstawionych jednakze w miare dokladnie i w powiazaniu ze soba. Kazdy rozdzial jest zbudowany wokól kilku podstawowych twierdzen, które sa uzasadniane intuicyjnie, a w pewnych przypadkach równiez formalnie. Podrecznik jest adresowany nie tylko do studentów i wykladowców uczelni ekonomicznych, ale takze sluchaczy innych kierunków studiów, chcacych opanowac w krótkim czasie podstawowe narzedzia analizy ekonomicznej. Podrecznik dzieli sie na dwie czesci. Rozdzialy od pierwszego do trzeciego zawieraja zagadnienia podstawowe (takie, jak rzadkosc, racjonalny wybór, krzywa mozliwosci produkcyjnych, specjalizacja i wymiana), niezbedne do naszkicowania w rozdziale czwartym prostego obrazu mechanizmu cenowo-rynkowego. Rozdzial piaty przedstawia pojecie efektywnosci ekonomicznej, zagadnienia dóbr publicznych i efektów zewnetrznych i na ich tle ujmuje charakterystyke dzialania rzadu, wykorzystujac elementy ekonomicznej teorii wyboru publicznego. Druga czesc ksiazki zawiera systematyczna analize zachowan dwóch podstawowych podmiotów wystepujacych na rynku: konsumenta i przedsiebiorcy. Rozdzialy szósty i siódmy omawiaja zagadnienia zwiazane z maksymalizacja uzytecznosci i wyborem konsumenta, a rozdzial ósmy kwestie wyboru technologii oraz dzialania producenta minimalizujacego koszty. Wykorzystujac charakterystyke kosztów zawartych w rozdziale ósmym, autor przechodzi nastepnie do omówienia modeli dzialania przedsiebiorstwa w róznym otoczeniu rynkowym. Rozdzial dziewiaty przedstawia typowa sytuacje konkurencyjna, a rozdzial dziesiaty przedsiebiorstwo majace wplyw na cene.

Kwestia niekonstytucyjności roszczenia informacyjnego z art. 2861 p.w.p. – wybrane zagadnienia

Roszczenie informacyjne jest instrumentem prawnym, przy pomocy którego uprawniony z tytuł prawa do patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego czy też prawa ochronnego na znak towarowy może domagać się, aby sąd zobowiązał określony podmiot do ujawnienia informacji, które są niezbędne dla skutecznego dochodzenia roszczeń przed sądem. Niejednokrotnie bowiem ze względu na niematerialny charakter praw własności przemysłowej ustalenie naruszyciela tych praw oraz skali samego naruszenia jest znacznie utrudnione. Wokół tytułowego roszczenia informacyjnego na gruncie ustawy Prawo własności przemysłowej powstało szereg kontrowersji, którego zwieńczeniem było wniesienie skargi konstytucyjnej w 2015 roku, oczekującej obecnie na rozstrzygnięcie przez Trybunał Konstytucyjny. Realizacja roszczenia tego rodzaju powoduje bowiem, że ochrona praw podmiotu uprawnionego prowadzi nieuchronnie do ograniczenia praw innego podmiotu – zobowiązanego do udzielenia informacji. Wobec tego szczególnie istotne jest respektowanie zasady proporcjonalności przy ustanawianiu ograniczeń praw i wolności obywatelskich. W niniejszym opracowaniu została rozważona zasadność zarzutów niekonstytucyjności omawianej instytucji prawnej i jej zgodności m.in. z prawem do sądu oraz wolnością działalności gospodarczej w zestawieniu z zasadą proporcjonalności ograniczenia praw konstytucyjnych. Na tle wątpliwości co do zgodności z Konstytucją roszczenia informacyjnego przedstawione zostały także kwestie dotyczące wadliwości implementacji dyrektywy unijnej w zakresie roszczenia o udzielenie informacji. Wszystkie zagadnienia zostały omówione na tle stosunków gospodarczych, w jakich uczestniczą podmioty uprawnione do żądania udzielenia informacji, a także zobowiązane do ich udzielenia.

Nadzór nad funkcjonowaniem ferm zwierząt futerkowych w Polsce

W artykule porównano dwa raporty Najwyższej Izby Kontroli, która przeprowadziła kontrole organów państwowych zobligowane do wykonywania nadzoru nad funkcjonowaniem ferm zwierząt. Wnioski przedstawione przez Najwyższą Izbę Kontroli wykazały, że nadzór nad funkcjonowaniem owych ferm nie jest wystarczająco skuteczny i pozostawia wiele wątpliwości co do działalności organów państwowych. W przytaczanych raportach została opisana niestabilna sytuacja polskich organów kontroli, która stawia pod znakiem zapytania nie tylko działalność wymienionych organów, ale także kondycję całej struktury administracyjnej i kontrolnej. Ponadto wnioski zawarte w raportach wykazały, że podmioty uzyskujące zgodę na prowadzenie danych instalacji środowiskowych nie zawsze spełniają wymogi związane z ochroną środowiska, bowiem dokonują niekorzystnego podziału instalacji. Rozwój nowoczesnego rolnictwa i jego intensyfikacja może powodować szereg zagrożeń środowiskowych, głównie dla mieszkańców znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie ferm utrzymujących zwierzęta. Przemysłowa hodowla zwierząt nie jest obojętna dla jakości i warunków życia ludzi mieszkających w bliskim sąsiedztwie ferm za sprawą uciążliwych odorów oraz zanieczyszczeń wód, w tym w wyniku przenawożenia gleb, prowadzących do zagrożeń chemicznych i mikrobiologicznych. Skutkiem występujących uciążliwości są protesty lokalnych społeczeństw. Brak odpowiedniego nadzoru zagraża również rodzimym gatunkom zwierząt, wyniszczając zwłaszcza ptaki i niektóre ssaki.