Oihartzunak-hitz sustraituak

Este artículo se puede encontrar en castellano en la revista Cuadernos de Psicomotricidad, nº 29,(2005) titulado Resonancias, y nº 30, (2005) titulado Palabras enraizadas.

Nafarroako ipar-mendebaleko hizkeren egitura geolinguistikoa

642 p. : il. col.

Influence of the northeastern Atlantic oceano-meteorological variability on the northern hake ("merluccius merluccius"). Analysis of the 1978-2006 period

316 p. : il., graf., map.

Hacia una edición crítica del manuscrito Lazarraga

Presentado en las Jornadas Euskal testuen edizioa: gaurko ikuspegiak eta etorkizuneko ikuspegiak = Edición de textos vascos: perspectivas actuales, perspectivas futuras (Bilbo, 2008.11.11-12)

Amatasunaren gaineko diskurtsoak euskal eleberrigintza garaikidean

[EUS] Artikulu honetan, bi alde aski diferenteak aztertu nahiko genituzke amatasunaren inguruko diskurtsoetan. Batetik, lehen partean, datu soziologikoak eskuan, aztertu nahi ditugu, 1979-2009 bitartean, amatasunak izan dituen gorabeherak. Beraz, datu soziologikoak buruan, literatur testuak aztertu ditugu bigarren atalean. Artikulu hau garatzeko orduan, protagonista ugalkortasun garaian dauden emakumeak dituzten literatur lanen hautua eginda batik bat.

Aurpegiaren detekziorako sistema baten garapen eta balidazioa

[ES]Hoy en día, la linea de investigación sobre la detección de rostros se ha incrementado, debido al uso y la influencia del mismo en diferentes aplicaciones. Por ejemplo, la mayoría de las cámaras digitales actuales, para mejorar la claridad de la imagen y la focalización, tienen incorporado un sistema de detección del rostro. La detección del rostro también es el primer paso para otras aplicaciones y lineas de investigación, como pueden ser el seguimiento de los ojos, y la vigilancia de la seguridad de varias aplicaciones, entre otros. Por esta razón, es necesario realizar una correcta detección facial. En esta tesis de máster, se realizará un análisis y estudio del estado del arte de la detección del rostro, para posteriormente realizar una aplicación práctica, así como su validación y análisis. El detector desarrollado es la conjunción del uso de diferentes cascadas de clasificadores basados en el método de Viola y Jones y las características de Lienhart, y un detector de piel.

Irakurle konpetenteak lortze aldera

[EUS] Irakurriaren ulermenaren eremu ezin zabalagora hurbiltzeko hainbat arlo ukituko ditugu artikulu honetan. Lehenik eta behin, gai honen gaineko garraztasunak arintzeko Wiki bat diseinatu dugu eta bertan hainbat atal ikuskatuko ditugu. Wiki hau, Lehen Hezkuntzako nahiz DBHko hainbat irakasleekin landu da, beti ere, irakurriaren ulermena eskolan zertan hobetu daitekeen ikusteko. Beraz, artikuluarekin batera wikiaren jarraipena egitea gomendatzen da. Hona hemen helbidea: www.letutaletu.wikispaces.com . Artikulu honek lau atal aski diferente izango ditu. Atal hauen helbururik behiena, Lehen Hezkuntzako hirugarren zikloko nahiz DBHko lehenengo zikloko irakasleei zein ikasleei irakurriaren ulermenaren gaineko hainbat lanabes praktiko ematea litzateke. Horretarako, lehen atalean, eskolak irakurriaren ulermenaren gainean diagnosia egin dezan hainbat gogoeta ekarpen gisara planteatuko dira. Bigarrenik, irakasleek klaseetan irakurketa estrategiak lan ditzaten lan eskema bat proposatuko da. Hirugarrenik, azalpen testuek dituzten zailtasunen inguruan hausnartuko da eta zailtasun horiek gainditze aldera irakasleari hainbat erreminta emango zaizkio. Eta azkenik, bibliografiak edota irakurketak errazteko hainbat ekarpen egingo dira.

Erromaurreko Iberiar Penintsulako antzinaroari buruzko materialak : Iberiako hegoaldeko herri eta kulturak

Traducido por Iñaki Villoslada Fernández

Enirio-Aralar mendietako abereen eta basoen ustiapena aro berrian zehar

[EUS]Enirio-Aralarreko mendietako basoek ez dute XVIII. mendera arte ustiapen gogorrik jasango. Ordura arte Batasunetako biztanleek behar zuten egurra soilik ateratzen zuten, ia ustiapen industrialik gabe. XVIII. mendean, beheko aldeko hariztiak agortu zirenean, Enirio-Aralarreko pagoak hasi ziren ustiatzen ikatza, itsasontziak edo arma-kajoiak egiteko. Aldi berean, ordura arte “tokian tokiko” abeltzaintza izan zena, erdi trashumantzia bihurtu zen: kostaldeko eta inguruko artaldeak Enirio-Aralar mendietan hasi ziren uda ematen. Aipatutako bi faktoreek –basoaren ustiapenak eta kanpoko artaldeen etorrerak–, batik bat XVIII. mendearen bukaeran eta XIX. mendearen hasieran, Enirio-Aralarreko basoaren atzerakada eragin zuten. XIX eta XX. mendeetan zehar deforestazioa areagotu egin zen, bertako mendiei gaur egun ezagutzen dugun itxura eman arte.

Conflictos entre el Corregidor y la Provincia de Guipúzcoa por la jurisdicción sobre los bosques durante el siglo XVIII: lo excepcional del caso guipuzcoano

[ES]Si hasta mediados del siglo XVIII la jurisdicción sobre los bosques guipuzcoanos fue acumulativa y a prevención entre las instituciones provinciales, los alcaldes, el Corregidor y las instituciones de Marina, la Real Cédula de 28 de junio de 1749 inauguró un nuevo período en el que la Provincia la detentó de forma privativa y excluyente, lo que provocó un choque frontal con el Corregidor, quien se resistía a dejar de ejercer sus prerrogativas.

Quince años de investigaciones histórico-arqueológicas en torno a Getaria

Homenaje a Jesús Altuna

3D geolokalizazioa androidetan

Karrera amaierako proiektu honetan telefono mugikor aurreratuentzako aplikazio grafiko bat garatu da. Aplikazioak mendizaleei lainoa dagoenean orientatzen lagundu nahi die, ikuspen ezagatik galdu ez daitezen. Hori lortzeko, erabiltzailearen inguruan dagoen paisaia hiru dimentsiotan pantailaratuko da. Non kokatuta dagoen jakiteko GPS sistema atzitzen da. Erabiltzaileak aurrera egiten duen heinean marraztutako ingurunea eguneratzen da. Orientatzen laguntzeko, begiratzen ari den norantzan dagoen lurrazala bakarrik marraztuko zaio mendizaleari.

Ondare Kulturala Wikipediara lotzen : entitateen desanbiguazioaren ekarpenak

Bilduma digitaletan, ondare kulturaleko elementuek deskribapen motzak eta informazio falta handia dute. Wikipediako artikuluek berriz deskribapen luzeak eta erlazionaturiko elementuetara estekak eskaintzen dituzte. Proiektu honetan, ondare kulturaleko elementu hauen informazioa, sistema automatiko bidez, Wikipedia artikuluekin aberastea posible den ikertu eta ebaluatuko da. Sistemek esleitzen dituzten artikuluak egokiak direla egiaztatzeko, bilduma digital batetik ausaz aukeraturiko 400 elementu eskuz etiketatu dira dagokion Wikipedia artikuluarekin. Gainera bi sistema automatiko erabiliko dira azterketan, alde batetik Wikipedia Miner sistema eta bestetik, xede berdinerako garatuko den sistema bat. Sistemek 400 itementzat artikuluak esleituko dituzte eta ondoren eskuz eginiko etiketatuaren aurka ebaluatuko dira.

Bide metabolikoen ebaluaketarako protokolo kliniko exekutagarria

Proiektu pilotu honekin medikuntzarako tresna lagungarri bat sortu da Jaiotzetiko Sortzen Diren Errore Metabolikoak (JASODEM) diagnostikatzeko. Horretarako, Gurutzeta Ospitaleko Metabolismo Laborategiko adituarekin eta UPV/EHUko Informatika Fakultateko ERABAKI taldearen arteko elkar-lana funtsezkoa izan da. Amaierako produktua Web zerbitzari batean egongo da exekutagarri. Web aplikazioaren bitartez, medikuak gaixo ezberdinei diagnostikoak egiteko aukera izango du. Horretarako aski da Praktika Klinikorako Gidaren exekuzio bat abiaraztea eta bertan pazienteari inguruan eskatzen diren datuak sartzea. Exekuzio prozesuan zehar badago sistematik irten eta ondoren lanarekin berriz jarraitzea, modu honetan froga klinikoak beharren arabera egiten direlarik, diagnostiko prozesuko kostua murriztuz. Bestalde, Praktika Klinikorako Gidan agertzen diren kontzeptuen inguruko informazioa jasotzeko funtzionalitatea eskaintzen zaio erabiltzaileari. Proiektua garatzeko aukeratu den metodologiaren jarraipen zehatza egitea eta kalitatezko dokumentazioa sortzea ezinbestekoa da. Proiektu honen garapenerako, Rational Unified Process (RUP) metodologia eta honi euskarria ematen dioten tresneria erabili da. Proiektuaren analisirako eta Jakintza Ingeniaritzarako CommonKADS metodologia erabili da.

Itzulpen automatikorako tresnen egokitzapena euskararako: post-edizioa, ebaluazioa eta aurre-edizioa

Proiektu honetan zehar Itzulpen Automatikoa eta horren inguruko tresnen inguruan jorratu da. Lengoaia Naturalaren Prozesamendua eta itzulpen automatikoa ikasi eta aztertu egin dira ikuspuntu zabal batetik. Itzulpen automatiko orokorraz eta horren aplikazio mota desberdinetatik gain, bestelako kontzeptuak ere tratatu dira, hala nola, itzulpenean laguntzeko tresnak, itzulpen automatikoaren ebaluazioa eta itzulpen automatikorako testuen aurre-edizioa eta post-edizioa. Ikasketa- eta aztertze-prozesu horretaz gain, erlazionatuta dauden tresnak erabili edota moldatu egin dira euskararako itzulpen automatikoan barne. Hiru atal nagusi nabarmendu daitezke: Lehenengo, OmegaT, itzulpenean laguntzeko softwarea, moldatu da Matxin euskararako itzultzaile automatikoa gehituz. Gainera, IXA Taldearen eta Euskal Wikipediaren arteko kolaborazio-lanean, Wikipediako artikuluak eskuratu, itzuli eta igotzeko aukera egokitu zaio OmegaT-ri eta horren erabilera sustatu da Euskal Wikipediako komunitatean eta UPV/EHUko Informatikako ikasle eta irakaslegoaren artean. Bestalde, lan honetaz baliatuz, OmegaT-k sortzen dituen itzulpen-memoriak, Matxin-en itzulpenen gaineko post-edizioan oinarrituak, eskuratzeko modu bat egin da, horiekin Matxin-en funtzionamendua hobetu ahal izateko. Ondoren, Asiya programan integratu egin da euskara. Asiya-k itzulpen automatikoaren ebaluazio eta meta-ebaluazioak egin ditzakeen aplikazioa da. Hainbat metrika aztertu dira euskara aztertzeko balio ote duten begiratzeko. Besteen artean, lau metrikari euskara gehitzeko saiakera egin nahi izan da IXA Taldeko euskarazko testuen analizatzaile batek eskainitako informazio sintaktikoa gehituz, baina bi metrika soilik egokitu ahal izan dira. Azkenik, DiSeg esaldi-segmentatzailea erabili egin da gaztelerazko corpus baten gainean esaldi luzeak banatzeko. Aurre-edizio hori eta gero itzuli egin dira eta Asiya erabiliz emaitzen ebaluazioa eta konparazioa egin dira, esaldi laburragoekin itzulpen automatiko eraginkorragoa lortzen oten den aztertzeko.