Rola Unii Europejskiej w budowie nowego ładu międzynarodowego - stan obecny i perspekytywy

W nauce o stosunkach międzynarodowych porządek, czy też ład międzynarodowy, to zbiór podmiotów państwowych i niepaństwowych złączonych wzajemnymi relacjami o różnorodnym charakterze i działających według wspólnie wypracowanych lub narzuconych z zewnątrz reguł. Po zakończeniu zimnej wojny i utracie na znaczeniu ładu jałtańskiego rozgorzała dyskusja nad kształtem jaki ma przybrać ład postzimnowojenny. Z poczynionych rozważań wynika, że polityczny i gospodarczy ład międzynarodowy w najbliższych dekadach będzie wielobiegunowy. Szczególne znaczenie odgrywać w nim będą USA, Chiny , a także Unia Europejska, Japonia, Indie i Brazylia. Obecnie UE odgrywa jedną z najważniejszych ról w budowie ładu międzynarodowego. Widać to zwłaszcza pod względem gospodarczym jako że Unia UE jest obecnie największym światowym eksporterem i drugim (po USA) importerem. Wydaje się jednak, że tradycyjne opisywanie Unii Europejskiej jako przykładu obszaru sukcesu gospodarczego może w najbliższym czasie ulec zmianie. Europa w długiej perspektywie ulegnie marginalizacji jeśli nie wróci do projektów ściślejszej integracji, nie wykorzysta lepiej swojego potencjału intelektualnego i gospodarczego oraz nie przyspieszy rozwoju poprzez stawianie na nowe technologie. Dla podtrzymania swojej pozycji powinna ona aktywniej współpracować z USA, utrzymywać poprawne stosunki z krajami azjatyckimi a także zaangażować się we współpracę z organizacjami między- i pozarządowymi, które w najbliższych latach będą zyskiwać na znaczeniu

Od wielkich do małych narracji. Definiowanie sztuki w kulturze płynności

Wydział Nauk Społecznych: Instytut Kulturoznawstwa

Działalność polityczno-społeczna prof. Stefana Dąbrowskiego (1877-1947)

Wydział Historyczny: Instytut Historii

ŚWIAT W POLSKICH TYGODNIKACH OPINII

Polski dyskurs publiczny zdominowany jest przez kwestie lokalne. Artykuł podejmuje problem obecności problematyki globalnej i zagranicznej w polskim dyskursie publicznym w 2010 r. Przedstawia wybrane wątki analizy najbardziej poczytnych polskich tygodników opinii dwadzieścia lat po odzyskaniu niepodległości i pięć lat po wejściu do Unii Europejskiej: „Gościa Niedzielnego”, „Newsweek Polska”, „Polityki” i „Wprost”. Szczególny nacisk w artykule położono na wydobycie obecności w tym dyskursie głosów Innych i głosów Świadków. Poszczególne tygodniki różnią się istotnie pod tym względem. Tym, co zasługuje na szczególną uwagę, jest bardzo wyrazista obecność w trzech z czterech analizowanych tytułów głosów amerykańskich konserwatywnych i neokonserwatywnych publicystów i ekspertów.

Problemy strefy Euro

Oficjalne kredyty ratunkowe dla niektórych krajów w strefie euro nie mogą zastąpić tam reform, które – poprawiając sytuację gospodarczą – pozwolą odzyskać owym krajom zaufanie rynków finansowych. W literaturze wymienia się dwie główne strukturalne słabości wspólnej waluty (euro): 1. Jednolita polityka pieniądza nie jest w stanie uwzględnić odmienności sytuacji poszczególnych krajów, a wspólny pieniądz nie pozwala na dewaluację w obrębie strefy euro; 2. Strefa euro istnieje bez „unii politycznej”. Artykuł analizuje zasadność tych tez.

Unia Europejska wobec nowych tworów państwowych (casus Kosowa, Abchazji i Osetii południowej)

W przypadku niejednolitego stanowiska państw członkowskich Unii Europejskiej wobec Kosowa, osłabieniu ulega prestiż i siła oddziaływania Unii na arenie międzynarodowej. W odniesieniu do problemu Abchazji i Osetii Południowej natomiast, działania UE obrazują, że samo wyrażenie zainteresowania określonym problemem oraz udzielanie ‘apolitycznej’ pomocy finansowej, którym nie towarzyszą wyraźnie i precyzyjnie zdefiniowane cele polityczne, działalność instytucji wyposażonych w silny mandat oraz proces aktywnych negocjacji, nie przyczynia się do rozwiązania palącego problemu międzynarodowego, narażając na szwank pozycję międzynarodową Unii Europejskiej. Po raz kolejny państwa członkowskie pokazują, iż koncepcja Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, wspierana między innymi przez Europejską Politykę Sąsiedztwa, jest pozbawiona stabilnych podstaw.

Produkcja w spadkowej fazie cyklu koniunkturalnego w Polsce

Opracowanie ma charakter teoretyczno-empiryczny. Jego głównym celem jest weryfikacja dwóch zasadniczych dla austriackiej teorii cyklu koniunkturalnego hipotez. Pierwsza hipoteza mówi, że restrykcyjna polityka pieniężna powoduje skracanie struktury produkcji, druga ¬– że podwyżki stóp prowadzą do względnych różnic w spadku produkcji branż wytwarzających dobra w różnych odległościach od konsumenta. Przeprowadzona w opracowaniu analiza, oparta na przyjętych wskaźnikach, pozwala pozytywnie zweryfikować obie hipotezy. Podwyżki stóp procentowych dokonane przez Narodowy Bank Polski prowadziły do powstawania spadkowych faz cyklu. W tym okresie w polskiej gospodarce zmniejszał się czas produkcji dóbr finalnych oraz występowały względne różnice w spadkach produkcji w branżach oddalonych w różnym stopniu od ostatecznego odbiorcy.

Spór o wspólnotę w perspektywie badań nad miastem postindustrialnym

Wydział Nauk Społecznych: Instytut Kulturoznawstwa

Kształtowanie systemu politycznego Kazachstanu w latach 1991-2000. Kontekst historyczno-kulturowy

Wydział Historyczny

Analysis and Assessment of Conclusions in the White Book regarding Threats and Challenges in EU Common Security and Defence Policy

Among the many issues that were raised in the White Book on National Security of the Republic of Poland (WBNSRP), there were also those related to the functioning of a Common Security and Defence Policy (CSDP). Its importance for the security of Poland was indicated, as well as the need on the part of EU Member States to broaden collaboration in the sphere of security and defence. The key problems occurring in the context of CSDP were also emphasised and their causes indicated. The aim of the article is to present the factors responsible for the weakening of CSDP effectiveness, ones taken into account in the White Book, and subsequently to present a Framework for their analysis in the light of further scholarship.

The Iranian Foreign Policy in the Persian Gulf Region under the Rule of President Hassan Rouhani: Continuity of Change

Although Iran borders with many states and has direct access to the Caspian Sea as well as the Indian Ocean, the Persian Gulf region seems to be the most vital area to its security and prosperity. Yet since the 70’s Iran’s relations with the Arab states in the region have been rather strained and complex. The main reason for that had been the success of the Islamic revolution in 1979 which later resulted in a new dimension of Sunni-Shia rivalry. Moreover, post-revolutionary Iranian authorities also intended to maintain the regional hegemony from the Imperial State of Iran period. As a result, successive Iranian governments competed for hegemony in the Persian Gulf with the littoral Arab states which consolidated their regional positions due to close links and intensive cooperation with the West especially with the United States. Despite some political and economic initiatives which were undertaken by President Mahmoud Ahmadinejad, this rivalry was also evident between 2005–2013. The main aim of this article is to find out whether Iranian foreign policy towards the Arab states in the Persian Gulf region has undergone any significant changes since Hassan Rouhani became the President of the Islamic Republic of Iran in August 2013. According to Mohammad Reza Deshiri, the Iranian foreign policy after 1979 can be divided into so-called waves of idealism and realism. During dominance of idealism values and spirituality are more important than pragmatism while during the realistic waves political as well as economic interests prevail over spirituality. Iranian idealism is connected with export of revolutionary ideas, Shia dominance as well as the restoration of unity among all muslims (ummah). On this basis both presidential terms of Mahmoud Ahmadinejad can be classified as ‘waves of idealism’, albeit some of his ideas were very pragmatic. The question is if Hassan Rouhani’s foreign policy represents a continuity or a change. Is the current Iran’s foreign policy towards the Persian Gulf region idealistic or rather realistic? The main assumption is that there will be no Arab-Iranian rapprochement in the Persian Gulf without a prior normalization of political relations between Iran and the West especially the United States.

Uwarunkowania reorientacji polityki Unii Europejskiej wobec Afryki Północnej po roku 2011

Celem artykułu jest ukazanie uwarunkowań reorientacji polityki Unii wobec regionu Afryki Północnej po roku 2011, w związku z jej zaangażowaniem podczas ‘arabskiej wiosny’, a także analiza zakresu nowego podejścia w odniesieniu do praktycznych możliwości wdrażania unijnych instrumentów polityk. Powyższe rozważania pozwolą na przedstawienie wniosków dotyczących dalszego zaangażowania Unii Europejskiej w regionie Afryki Północnej i budowy nowych ram podejścia strategicznego UE w tym regionie, zarówno na płaszczyźnie ustalania interesów na arenie brukselskiej, jak i przedstawienia wypracowanego stanowiska i uruchomienia działań na arenie międzynarodowej.