Kształtowanie systemu politycznego Kazachstanu w latach 1991-2000. Kontekst historyczno-kulturowy

Wydział Historyczny

Kształtowanie systemu politycznego we współczesnym Kazachstanie zostało przedstawione w niniejszej pracy głównie poprzez pryzmat kolejnych aktów prawnych regulujących działalność najważniejszych organów państwa. Większość z tych ustaw powstała, bądź uległa zasadniczym zmianom z inicjatywy urzędującego prezydenta. Co więcej, ich analiza pozwala prześledzić poszczególne etapy przejmowania władzy w państwie przez konkretnego polityka w osobie Nursułtana A. Nazarbajewa. Dodatkowo, na wstępie pracy zamieszczono przegląd organizacji społeczno-politycznych na obszarze Wielkiego Stepu sięgający początków kazachskiej państwowości. Zdaniem autorki, on również pomaga zrozumieć mechanizmy wykorzystywane przez współczesną elitę rządzącą. Z perspektywy czasu kluczowym okazało się uchwalenie, przez niekonstytucyjnie samo rozwiązującą się Radę Najwyższą XII kadencji, ustawy O czasowym delegowaniu uprawnień prezydentowi i szefom lokalnej administracji dodatkowych pełnomocnictw z 10.12.1993 r. oraz ponowne rozwiązanie parlamentu w marcu 1995 r. Na podstawie tego aktu prezydent przejął pełnię władzy w państwie, zmienił konstytucję i zapewnił sobie wpływ na kształt kazachstańskiego systemu prawnego. Podsumowując pierwszą dekadę niepodległości, można stwierdzić, że w zakresie kształtowania własnego wizerunku Nursułtan Nazarbajew z powodzeniem aspirował do odgrywania roli stepowego chana. Z drugiej jednak strony, w doborze metod służących do osiągania swoich bieżących celów politycznych, niejednokrotnie bliżej mu było do stylu radzieckiego, I sekretarza Kazachskiej SRR, D. Kunajewa.

The formation of the political system in contemporary Kazakhstan has been presented first of all through the prism of subsequent legal acts regulating the activity of the most important state authorities. Most of the laws discussed in this dissertation has been drafted or vastly amended at the initiative of the incumbent president. What is more, their analysis allows to trace the individual stages of power overtaking in the country by a specific politician, i.e. Nursultan Nazarbayev. Additionally, the introduction of this study contains an overview of the social and political organisations in the territory of the Eurasian Steppe that date back to the origins of Kazakh statehood. In retrospect, the key factor has turned out to be the enactment, by the unconstitutionally self-dissolving Supreme Council of the 12th term of office, the Act on Temporary Delegation of Powers to the President and on Delegation of Additional Authorisations to Heads of Local Administration dated 10 Dec. 1993 and the re-dissolution of the parliament in March 1995. Under the aforesaid act, Nazarbayev took over the whole power in the country, amended its constitution and secured himself influence on the form of Kazakhstan's legal system. Recapitulating the first decade of independence, it could be stated that as far as shaping his image is concerned, both Kazakh society and international circles think that Nazarbayev has successfully aspired to play the role of a steppe khan. On the other hand, as far as the methods chosen to achieve his current political goals are concerned, the first president has been closer to the Russian style, practiced by D. Kunayev.