Kryzys demokracji liberalnej - wybrane problemy rządzenia, legitymizacji i reprezentacji

Główna problematyka zawarta w tekście dotyczy: (1) znaczenia i zakresu kryzysu w gospodarce i polityce, (2) przyjęcia przez państwo i społeczeństwo logiki racjonalności ekonomicznej jako paradygmatu postępowania, (3) przewartościowania pojęcia polityki, co wiąże się m.in. z przyjęciem przez rządzących roli zarządców wybranych sfer państwa oraz z posługiwaniem się przez nich logiką „mieszanej racjonalności” („logiką władzy” i „logiką racjonalności ekonomicznej”), (4) wyzwań związanych z dystrybucją dóbr, (5) reprezentacji i legitymizacji w demokracji liberalnej. Gospodarka kapitalistyczna wpływa na wszystkie sfery życia społecznego, co zmusza do przedstawienia jej „modus operandi”. Charakterystyczne cechy oddziaływania to: (1) racjonalność formalna, (2) dogmat efektywności i ilościowej mierzalności, (3) reprodukcja ideologii mówiącej o wolnej woli jednostki, niezależnie od kontekstu społecznego, (4) wymuszanie odpowiedniej dla siebie reprodukcji siły roboczej, (5) kolonizacja kolejnych sfer aktywności społecznej (np. edukacji i szkolnictwa wyższego), (6) wpływ na wykluczenie grup społecznych ze względu na poziom zabezpieczenia materialnego. Wszystko to sprowadzić można do pojęcia logiki racjonalności ekonomicznej. Rządzący posługują się „mieszaną strategią”, która oparta jest na dwóch logikach postępowania – (1) logice władzy, (2) logice racjonalności ekonomicznej. Logika władzy to nic innego jak dążenie do zdobycia i utrzymania władzy, gdzie władza sama w sobie staje się celem, natomiast struktury państwa stanowią przestrzeń, którą należy przejąć lub opanować. Rządzący aby ukryć swoją bezideowość i konflikty w walce o przejęcie struktur państwa uprawiają politykę „na zewnątrz”, która przyjmuje formę „festiwalu” agonicznego dyskursu. Taka polityka możliwa jest dzięki rozdawnictwu podczas redystrybucji dóbr (niezgodnie z racjonalnością ekonomiczną) lub/i dzięki instrumentalnemu traktowaniu dystrybucji uznania. W związku z niemożnością utrzymania wysokiego poziomu rozdawnictwa, szczególnie w sytuacji kryzysu gospodarczego, rządzący chętnie posługują się logiką racjonalności ekonomicznej. Rozwiązania oparte na racjonalności ekonomicznej, mimo ich negatywnego odbioru przez społeczeństwo, wprowadzane są przy zastosowaniu argumentacji zagrożenia bezpieczeństwa (gospodarczego, socjalnego, narodowego itd.). Tym samym państwo wycofuje się z rządzenia na rzecz zarządzania niektórymi sferami państwa. Nie można tego nazwać inaczej jak „ucieczką” od odpowiedzialności, co jest szczególnie zauważalne w sytuacjach destabilizacji gospodarczej. W takich sytuacjach mamy do czynienia z „outsourcingiem zadań” państwa, co przyjmować może różne formy – (1) przenoszenie funkcji na inne instytucje przy zachowaniu kompetencji kontrolnych lub (2) przenoszenie obowiązków na inne własne instytucje, które wcześniej pełniły inną rolę. Wszystko to można nazwać rekonfiguracją funkcji państwa w związku z dominacją gospodarki kapitalistycznej i oddziaływaniem logiki racjonalności ekonomicznej. W tekście podjęto również problem dystrybucji dóbr i uznania, jednakże jedynie w aspekcie jej instrumentalizacji przez rządzących. Można wysunąć tezę, że liberalne koncepcje wolności jednostki oraz priorytet dla własności prowadzą do łatwiejszego ideologicznego uzasadnienia stosowania mieszanych strategii i racjonalności. W tekście przedstawiono też tezę o instrumentalizacji dystrybucji dóbr, tzn. instrumentalnego wykorzystywania dowartościowania różnych mniejszości w ramach systemu politycznego. Należy też stwierdzić, że dominacja logiki wolnego rynku prowadzi do deprecjacji redystrybucji dóbr w stosunku do gloryfikacji problematyki uznania. Tekst jest jedynie zarysowaniem problematyki wyczerpywania się formuły demokracji liberalnej, co przedstawiono na wybranych zagadnieniach. Podjęty problem demokracji liberalnej nie skupia się na próbie odtworzenia modelu tego rodzaju demokracji, raczej ważniejsze było stwierdzenie przejmowania w działaniu czegoś, co można określić mianem logiki racjonalności ekonomicznej. Wartą dalszego analizowania jest sama logika „mieszanej racjonalności”, którą sprowadzono do przenikania się „logiki władzy” i „logiki racjonalności ekonomicznej”.

Podstawy planowania rozwoju „turystyki dostępnej”

Artykuł przybliża podstawowe założenia, dotyczące planowania rozwoju „turystyki dostępnej”, związane z: rozpoznaniem jej uwarunkowań (społeczno-demograficznych, ekonomicznych, prawnych), czynników ograniczających (barier) oraz doborem narzędzi polityki wspierającej ten rozwój. Materiały źródłowe stanowią dane zaczerpnięte z literatury, dokumentów, aktów prawnych, rekomendacji związanych z tematem, jak również wyniki wcześniejszych badań autorek, omówione w wielu opracowaniach. W oparciu o przeprowadzone analizy, do podstawowych zasad planowania rozwoju „turystyki dostępnej”, istotnych na wszystkich etapach prac zaliczono: (1) systemowe ujmowanie turystyki, (2) współpracę podmiotów tworzących ofertę turystyczną, (3) partycypację OzN na wszystkich etapach planowania, (4) personalizację i dywersyfikację oferty turystycznej, (5) spójność informacji turystycznej z ofertą, (6) wypracowanie i wdrażanie standardów dostępności, (7) projektowanie uniwersalne oraz (8) kształtowanie świadomości społecznej i kompetencji kadry obsługującej turystów w zakresie obsługi osób z niepełnosprawnością.

Turystyka i rekreacja a jakość życia mieszkańców Leszna

The quality of life (QOL) is currently one of the main fields of study for researchers around the world. Its complex nature makes it a topic of interest for many different fields, such as philosophy, ethics, medicine, economics, sociology and physical culture sciences. Despite the differences in the way various researches define the QOL, the general agreement is that any measurement of QOL should encompass the following dimensions: objective QOL and subjective QOL (well-being). Particularly noteworthy, for any complex research is the mutual relationship between the QOL and tourism and recreation. The increase of tourism and recreation should entail a simultaneous development of local communities, as emphasized by Crouch and Ritchie this implies that the inhabitants of an area that serves a function of tourism and recreation should profit from the increased number of tourists. This benefits should be reflected in the objective QOL conditions and the subjective sense of satisfaction of the residents. The city of Leszno and it’s tourism and recreation-oriented development strategy were used to form a basis for theoretical study on QOL and to calculate the Tourism-Recreation QOL Index.

Społeczno-kulturowe konstrukcje piłki nożnej: męskość, kolektywna tożsamość i japonizacja

The purpose of this article is to present three selected contemporary socio-cultural constructs of football. Due to its immense popularity and media exposure, this sport is an area of expressing and crystallizing many social trends and concerns as well as the diversity of cultural (re-)adaptation. There is no doubt that football is a sport associated with the “male culture”. However, in the context of globalization, adapting football for the local requirements of the Japanese consumer market so unexpectedly has brought its feminization. One can even observe an inversion of traditional gender roles in this field: the female audience evaluates and admires the football players’ male bodies.

Mistranslations of Film Titles: Between Fidelity and Advertising

In the paper, the authors present and analyse examples of mistranslated film titles into the Polish language, selected from a database of over 1,100 titles and presented on the sample of the film genre comedy with all its subgenres. The authors discuss various film title translation strategies and procedures with reference to the literature on the subject. In the conclusions, the authors attempt to explain the reasons for the selection of certain translation procedures, with special focus on the free formulation of titles as the least transparent.

Prawne uwarunkowania kampanii wyborczej

The article concerns the legal conditions relating to the election campaign. It discussed issues concern in particular the concept and timing of the election campaign, elec-tioneering, election material, dissemination of false information and campaign programs radio and television broadcasters. The text takes into account all the relevant amendments to the Election Code and the jurisprudence of the Constitutional Court.

(Nie)obecna nauka. Strategie promocyjne polskich czasopism naukowych z zakresu nauk humanistycznych i społecznych

Publikacja powstała w ramach projektu „Współczesna polska humanistyka wobec wyzwań naukometrii” finansowanego ze środków Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, numer decyzji 0057/NPHR3/H11/82/2014

Odwrót od rozwoju: kontrowersyjna czy obiecująca zmiana paradygmatu wczesnej edukacji

The article presents three approaches to the conceptualisation of development as a category which describes the dynamics of the biography of man, which the author defines as: universalisation, contextualisation / relativism, and problematisation / negation. Emphasis is laid on a shift in thinking about the child and childhood, to be observed in the post-structural analyses contingent on the thought of Michel Foucault and a critique of developmental psychology which is developing in the world, but has been absent from Poland so far. The strongest critique of both these perspectives is directed against the standardisation measures for which individuality, specificity and diversity become a deviation from the norm. The article shows how strong arguments showing the controversy of development perceived in this way have been collected and how debatable the category of development as such is.

Krytycznie o metodologicznych przesłankach udziału naukowców w Międzynarodowym Programie PISA/OECD

My article is a succinct overview of macro-Polish governments’ evolution over 25 years of political transformation. It is presented from the perspective of education for democracy, in a democracy and not about democracy. I explain how Poles, after they got rid of the monistic doctrine of the totalitarian state, have become subjected to a covert process of democratization of education and the school system. I analyze public education, mechanisms and structures for its management in a way that counteracts democratic change. The school is subjected to political game-makers. It becomes an institution which is painfully ineffective and without a face. This institution destroys tradition and causes intellectual regression. There are threats to educational reforms which lie not only in the sociopolitical mechanisms, but also and perhaps primarily within the education system, which has not created procedures to eliminate Pharisees of innovation from it. After 25 years of transformation, the Polish educational system is not only partially reprivatized but highly bureaucratic and fully involved in political parties.

Technologizacja życia i tożsamości w kulturze współczesnej

The author of article considers the growing role of technology in contemporary society in the context of its role in creating identity and shaping the daily life. Various aspects of Elllul’s conception of technological determinism are reconstructed, including the problem (lack) of freedom in relationships between the individual and technology as well as the problem of annihilation of time and space. The main problem of article is analysed both on the micro and the macro levels, considering the possible contradictions in the use of modern technology devices.

Młodzież w relacji do kariery jako „własności” zawodu albo „roli zawodowej” – perspektywa funkcjonalno-strukturalna

In her article the Author refers to the tradition that places the studies in the subject of career in the structural and functional orientation that treats career as an external system, an objective phenomenon. “Objective careers” reflect more or less publically visible positions and statuses. According to the highlighted perspective, a “career” is a sequence of a subject’s professional roles which may mean promotion, stability or degradation. In this sense, one has to recognize that all subjects present on the job market pursue a career, which means that they take part in the career domain. The originality of this perspective makes us perceive a career in terms of social mobility, which most often means individuals’ vertical mobility. In this article, the Author discusses careers that embody a wide spectrum of contexts invoking the reflection on how the academic youth perceives the career domain and to what degree and extent these young people are oriented towards careers in the objective sense, realized through prestige, power, money, and promotion.

Jak sprostać wymaganiom neoliberalizmu w poradnictwie?

The article discusses changes which neoliberal ideologies have triggered in counselling. Meeting the demands of liberalism in counselling is a challenge both to organisation and to people. As far as people are concerned, the argument is driven by such questions as: What is the human being of this system (homo consultans) like? What is his world? How does he relate to this world? The questions about counselling as organisation pertain to its objectives and goals. In the industrial era, counselling goals were of paternalistic nature, but in economy-dominated neoliberalism they are certainly different. At a time of neoliberalism, the counsellor faces the following dilemmas: How to gain the client? How to satisfy the client? How to reconcile ethical demands inscribed in the counselling mission with the economic preoccupations of neo-positivist ideologies? In response, three kinds of counselling emerge. Rehabilitative counselling is organised for people severely damaged by adversity. Existential counselling is organised for people whose biographical trajectory is disturbed by temporary problems. Career counselling is organised for people who chose their life-paths in the neoliberal realities.

Kariera według młodych, czyli nowy paradygmat kariery na dysonansowym rynku pracy

A Career According to Young People, or a New Career Paradigm in the Dissonant Labour Market is an attempt at answering a question about an extent to which a narrative surrounding the specific features of the postmodern careers has been shared by the young adults who, being in the process of moving from the educational to the labour markets, have experienced these changes, to what extent they have internalised the career patterns emerging in the free-market reality that are different from those existent in Poland twenty-five years ago, and about what (new?) career paradigm is developed by the students. The paper presents preliminary results of a sampling carried out among young university students of the humanities who expressed their opinions on how vocational careers are defined and what associations they evoke. The article moreover provides personal examples of career development and discusses vocational catalysts and inhibitors of a career. The young university students did not, however, fully internalise the postmodern patterns of the mosaic careers prevailing in the competitive labour market, and simultaneously noticed a number of ambivalences and dissonances present in this market reality.

Decyzje karierowe wobec destabilizujących praktyk rynku pracy

This article addresses the issue of a practical implementation of careers, which should be placed on sound career counseling. In the background of individual solutions concerning a career there is the destabilization and the practice of the labor market. The text takes into consideration issues related to the functioning of individuals and organizations on the labor market. The challenge for the organization is presented as a framework for employees’ competence requirements. Analysis of these issues leads to a conclusion in search of attributes of modern careers.

Orientacje zawodowe młodzieży akademickiej będącej w okresie tranzycji z edukacji na rynek pracy

The modern world, which is characterized by diversity, uncertainty and ambiguity, affects the functioning of the younger generation. Young people experience a variety of problems associated with entering into adulthood. Being on the stage “between” youth and adulthood requires countless choices. The functioning of youth is still an interesting cognitive topic, worthy of scientific knowledge, therefore, the article seeks to answer the question: What is the professional orientation of contemporary university students? The article thesis consists of two parts. The first part has a theoretical character. It deals with issues of professional orientation. The second part of the article is an empirical analysis and attempt to answer the research question: What are the professional orientations of students?