Widzieć siebie — z czasu minionego ("Tamten" Bolesława Leśmiana i "Kilkunastoletnia" Wisławy Szymborskiej)

The article presents a juxtaposition of the following two brilliant poems "Tamten" (from the collection of poems entitled "Napój cienisty", 1936) and "Kilkunastoletnia" (from the collection of poems entitled "Tutaj", 2009) that employ the same idea of an encounter with oneself – an adolescent person (in the former poem) and a teenage girl (in the latter). The poems exceed the literary convention of just a lyrical reminiscence of the past, they rather form a particular dialogue with the narrator as he/she was years ago, or even propose a kind of a confrontation. Both poems indirectly feature reflections on the passing time and on the author's identity. The poem written by Leśmian fits perfectly into his poetical system, both in terms of the introduction of metaphysical threads and the application of the elements of a love poem and in terms of the plot outline, somewhat reminiscent of his ballads. Szymborska's poem also concurs with her own poetics mostly due to the characteristic subtle auto-irony.

Konsekwencje wychowywania się w rodzinie z problemem alkoholowym - bagaż na całe życie

The article is dedicated to the problems of children raised by one or both parents addicted to alcohol who experience a negative impact of that situation in the area of their psychosocial functioning (in the current phase of their lives, as well as in adulthood).

Udział stowarzyszeń zwykłych w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach z zakresu ochrony środowiska – analiza rozbieżności w orzecznictwie

Participation of unincorporated associations in court and administrative proceedings is a tool of public participation which is a part of basic principles of performance of a democratic country and a civil society. By means of abiding by those principles administrative bodies and courts respect the rule of law and it becomes a standard. The rule of public participation can be as well treated as a part of the basic civil rights stipulated in the Constitution. By respecting the right of unincorporated associations to participate in court and administrative proceedings in environmental protection-related cases the goals and functions of environmental protection law can be accomplished.

Teoretycznoprawne aspekty operacjonalizacji ochrony praw człowieka w państwie z perspektywy globalnego systemu prawa (Zarys problematyki)

The article is devoted to the presentation of the outline of the concept of operationalization of human rights taking place in the states involved in the system of international protection of those rights. The concept of operationalization of protection is a collective term for a series of processes that lead to the establishment of legal provisions protecting human rights, and to transfer this abstract construct to specific societies. It includes both the decision-making processes of extralegal (uprising idea, its conceptualization, social issues and change the perception of axiology of society, cultural aspects) and legal (lawmaking and law application processes in the aspect of human rights and the impact of international institutions on them) character. The essence of the process of operationalization is providing effective protection of human rights in a state. The concept is set primarily on the consequences of membership of Poland in the system of the Council of Europe.

Teologia łaski i wolności w nauczaniu św. Grzegorza z Nyssy

Publikacja dofinansowana z dotacji KBN na działalność statutową Wydziału Teologicznego UAM

Obraz stosunków językowych polsko-niemieckich w historii języka polskiego. Księga sądu wójtowskiego m. Opola z lat 1698-1721 jako językowy wyraz kontaktów międzyetnicznych

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Frazeologizmy z nazwami zwierząt we współczesnym języku polskim

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Przydatność taksonomiczna cech morfologicznych stadiów młodocianych mechowców z podrodziny Crotoniinae Thorell, 1876 (Acari, Oribatida, Camisiidae)

Wydział Biologii: Instytut Biologii Środowiska

Charakterystyka ekspresji receptorów scavenger w błonach komórkowych monocytów ludzkich u pacjentów z chorobą niedokrwienną serca

Wydział Biologii: Instytut Biologii Eksperymentalnej

Analiza specjacyjna arsenu w wodzie techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej połączonej ze spektrometrią mas z jonizacją w indukowanej plazmie

Wydział Chemii: Pracownia Analizy Spektroskopowej Pierwiastków

"My" i "oni", "swój" i "obcy". Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej

W artykule został przeanalizowany dyskurs bałkański XX wieku z kolonialnego i postkolonialnego punktu widzenia. Pierwsza część przybliża geopolityczny stosunek do Bałkanów,The Balans in the Gaze of Western Travellers (2004) jako przykłady korygującego wobec istniejących dotychczas reprezentacji i wyobrażeń Bałkanów. skupia się jednak nie tylko na nazwie geograficznej Półwysep Bałkański, lecz przede wszystkim na figuratywnym i metaforycznym języku, bazującym na stereotypach i negatywnych „etykietkach” Bałkanów, takich jak: „beczka prochu”, obszar „zadawnionej nienawiści”, „zderzenie cywilizacji”, „strefa rozłamu”, europejskie „jądro ciemności”, „dzika Europa”, „jeszcze- nie” Europa. Ten stosunek opiera się na opozycji My-Oni z kolonialnego, punktu widzenia Zachodu. W drugiej części tekstu zostaje przeprowadzona analiza trzech utworów prozatorskich autorstwa wybitnych pisarzy z Bałkanów – chorwacki dyskurs literacki jest reprezentowany przez Miroslava Krležę w opowiadaniu W Dreźnie. Mister Wu San Pej interesuje się problemem serbsko-chorwackim (1924), serbski dyskurs przedstawia Ivo Andrić w opowiadaniu List z roku 1920 (1946), natomiast bośniacki – Nenad Veličković i jego powieść epistolarna Sahib. Impresje z depresji (2001). Te trzy dyskursy z różnych przełomowych dla Jugosławii okresów pokazują, że pisarze chętnie sięgali po figurę „Obcego”, by uwypuklić problemy związane z własną złożoną, często zwielokrotnioną tożsamością. Ostatnia część akcentuje nowe, postkolonialne podejście do problemu Bałkanów – uczestniczą w nim wybitni naukowcy pochodzący z tego regionu, którzy zrobili kariery w Europie Zachodniej i USA. W tej części zostają zaprezentowane trzy fundamentalne dla tego problemu książki – studium Marii Todorowej (Bułgarka) Imagining the Balkans (1997), monografia Vesny Bjelogrlić-Goldsworthy (Serbka) Inventing Ruritania: The Imperializm of the Imagination (1998) oraz antropologiczna książka Božidara Jezernika (Słoweniec) Wild Europe.

Bioinformatyczna analiza struktury i oddziaływań z substratami metylotransferaz RNA odpowiedzialnych za oporność bakterii na antybiotyki

Wydział Biologii: Instytut Biologii Molekularnej i Biotechnologii

Pozyskiwanie danych leksykalnych z tekstówelektronicznych (na materiale czasopisma naukowego)

Praca dotyczy wybranych metod pozyskiwania, czyli ekscerpcji, informacji o charakterze leksykalnym z elektronicznych zbiorów tekstów.Jej celem jest, po pierwsze, sformułowanie nowych, oryginalnych metod, które mogą być użyteczne w pozyskiwaniu materiału do analiz leksykalnych, a następnie zbadanie ich na wybranym zbiorze tekstów.Planowano opracowanie metod niewymagających zaawansowanej znajomości programowania komputerowego, a jednocześnie umożliwiających uzyskanie wartościowych wyników, gdzie za wartościowość metody uznaje się daną wydajność ekscerpcyjną. Trzy sformułowane metody dopracowano i zoptymalizowano.Metoda ekscerpcji jednostek nowych dostarczyła ponad 1000 wyrazów nowych, niezarejestrowanych, metoda ekscerpcji kolokacji w oparciu o akronimy daje ponad 6000 jednostek, zaś metoda ekscerpcji kolokacji wykorzystująca końcówkę liczby mnogiej dała ponad 110 tysięcy wyodrębnionych jednostek.

Nauczyciel języków obcych dziś i jutro

Niniejsza praca zbiorowa stanowi wyraz uznania dla niezwykle ważnej roli nauczyciela w zapewnieniu efektywności procesu uczenia się i nauczania języków obcych na różnych poziomach kształcenia, ogniskując się w szczególności na jego obecnej sytuacji, problemach, którym musi stawiać czoła w codziennej pracy oraz wyzwaniom, z jakimi będzie się musiał zmierzyć w przyszłości. Teksty w niej zawarte podzielone zostały na osiem rozdziałów, w taki sposób, aby zilustrować wymagania, jakim sprostać musi nauczyciel języka obcego, jak również drogę, jaką przechodzi od chwili rozpoczęcia studiów neofilologicznych, poprzez podejmowane przez niego wysiłki zmierzające do podniesienia umiejętności językowych i dydaktycznych i zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego, aż po gotowość do samodzielnego poszukiwania najlepszych metod i technik nauczania, która jest niezbędna, aby mógł się on stać badaczem i innowatorem. I tak, w części pierwszej, zatytułowanej Wiedza, kompetencje i przekonania nauczyciela, znaleźć można opracowania, które pokazują, w jak wielu obszarach nauczyciel języka powinien być specjalistą, aby mógł skutecznie wypełniać powierzone mu role, a co za tym idzie, jak wieloaspektowe i wszechstronne musi być jego przygotowanie. Z kolei rozdział drugi, Autonomia i refleksja nauczycieli, zwraca uwagę na to, że kompetencje i umiejętności, choć niewątpliwie bardzo ważne, nie wystarczą do efektywnego nauczania w różnych sytuacjach, jeśli nie będą one na bieżąco uzupełniane, modyfikowane i dostosowywane do danej sytuacji, a nauczyciel nie będzie potrafił albo chciał sam decydować o doborze materiałów i przebiegu lekcji w danej grupie uczniów. Kolejne dwie części tomu, zatytułowane Kształcenie przyszłych nauczycieli języków obcych i Rozwój zawodowy nauczycieli języków obcych, poświęcone zostały celom, organizacji i sposobom realizacji programów mających na celu przygotowanie przyszłych nauczycieli a następnie podnoszenie ich kwalifikacji, a także kwestiom związanym z awansem zawodowym. W rozdziale piątym, Nauczyciel języka obcego podczas lekcji i zajęć, zamieszczono opracowania wskazujące na rolę nauczyciela w budowaniu relacji z uczniem, wprowadzaniu i ćwiczeniu materiału językowego, rozwijaniu sprawności oraz kształtowaniu charakteru dyskursu edukacyjnego. Z kolei rozdział szósty, Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, porusza jakże istotną a jednocześnie jakże często pomijaną problematykę skutecznego nauczania uczniów z różnego rodzaju deficytami, czy to w klasie integracyjnej, czy w szkole specjalnej. I w końcu ostatnie dwa rozdziały, zatytułowane Badania nad osoba nauczyciela języków obcych i Poszukiwanie optymalnych rozwiązań dydaktycznych, podejmują kwestię prowadzenia badań empirycznych, zarówno tych dotyczących osoby nauczyciela, jak i tych podejmowanych przez nauczycieli z myślą o optymalizacji procesu dydaktycznego. Należy mieć nadzieję, że niniejszy tom przyczyni się do pełniejszego zrozumienia oraz docenienia roli nauczyciela w kształceniu językowym, a kompleksowe i wielostronne ujęcie tej tematyki sprawi, że stanie się on ważnym źródłem refleksji i punktem odniesienia dla badaczy, metodyków, studentów i samych nauczycieli.

Problemy współczesnej dydaktyki języków obcych

Niniejszy tom stanowi zbiór artykułów, które podejmują próbę zarysowania problemów stojących przed współczesną dydaktyką języków obcych w polskim kontekście edukacyjnym, wskazując w wielu przypadkach na bardzo konkretne możliwości ich rozwiązywania, a co za tym idzie, usprawnienia procesu uczenia się i nauczania języka obcego na różnych poziomach kształcenia. Teksty te dotyczą bardzo zróżnicowanej problematyki, poczynając od zagadnień teoretycznych i ich przełożenia na sytuację szkolną, poprzez wyniki różnego typu projektów badawczych wraz z implikacjami dla nauczania języków obcych, po propozycje konkretnych metod i technik, narzędzi dydaktycznych i rozwiązań systemowych. Tom został podzielony na sześć rozdziałów, w których zgrupowane zostały prace poświęcone pokrewnej tematyce, przy czym kluczem przy ustalaniu ich kolejności były poruszane kwestie, a nie porządek alfabetyczny. Tak więc, w części pierwszej, zatytułowanej Między teorią a praktyką, można znaleźć artykuły, które pokazują, w jaki sposób różne dziedziny wiedzy i modele teoretyczne mogą stanowić ważny punkt odniesienia dla dydaktyki języków obcych. Rozdziały drugi i trzeci, zatytułowane Techniki, metody, narzędzia i Wykorzystanie nowoczesnych technologii, poświęcone zostały przedstawieniu różnorodnych metod i środków nauczania, które można wykorzystać we wprowadzaniu i ćwiczeniu podsystemów i sprawności językowych oraz rozwijaniu autonomii ucznia i umiejętności samooceny. Z kolei rozdział czwarty, Nauczanie dzieci w wieku wczesnoszkolnym, grupuje teksty podejmujące problematykę dydaktyki języka obcego w odniesieniu do małych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem roli nauczyciela w tym obszarze. W rozdziale piątym, tj. Programy nauczania, etapy edukacyjne, egzaminy, zamieszczono artykuły, które podejmują kwestie o charakterze instytucjonalnym, dotyczące udoskonalenia edukacji językowej i ewaluacji postępów na różnych poziomach kształcenia. I w końcu, w części szóstej, zatytułowanej Kształcenie dwujęzyczne i specjalistyczne, znaleźć można prace poświęcone problematyce organizacji procesu nauczania treści merytorycznych przy użyciu języka obcego, specyfice nauczania języka polskiego jako obcego i wyzwaniom stojącym przed nauczycielem języka obcego dla potrzeb zawodowych. Jestem przekonany, że z uwagi na swą zróżnicowaną tematykę, umiejętne powiązanie teorii i badań empirycznych z codzienną praktyką, a co najważniejsze, uwzględnienie uwarunkowań i ograniczeń polskiego kontekstu edukacyjnego, niniejsza praca zbiorowa będzie stanowić ważne źródło inspiracji i refleksji dla wielu neofilologów, zarówno teoretyków i badaczy, jak i studentów filologii oraz nauczycieli różnych języków obcych.