Accents of Chopin anniversaries in territories annexed by Prussia

This article discusses the way in which the Chopin Year of 1910 was celebrated in Wielkopolska. It presents a script prepared in the nineteenth century and shows similarities with celebrations of Mickiewicz and other Polish heroes and artists. Invariably used in such commemorations was a “symbolic capital” that made it easier to create an intergenerational code, thereby disseminating knowledge of national culture and history. A significant role was played in 1910 by a centenary panel, which produced “Guidelines for popular Chopin celebrations” and also many occasional, popular materials. Chopin’s induction into the national pantheon involved the use of audio material (vocal and instrumental concerts), verbal material (articles, poems, lectures and brochures) and also a visual code (anniversary window stickers, tableaux vivants or tableaux illuminés). Illuminated pictures – recommended by a catalogue of slides produced in Poznań – stimulated the imagination of the masses and served as a guide through the composer’s life and work, and their impact was enhanced by a commentary. Most of the living pictures were probably inspired by Henryk Siemiradzki’s canvas Chopin grający na fortepianie w salonie księcia Radziwiłła [Chopin playing the piano in Prince Radziwiłł’s salon] and Józef Męcina Krzesz’s painting Ostatnie akordy Chopina [Chopin’s last chords]. This combination of codes made it possible to create a model adapted to the times and to the expectations of a mass audience. The Chopin anniversary, in which admiration was inseparably intertwined with manipulation, was a pretext for strengthening the national identity.

Działalność polityczno-społeczna prof. Stefana Dąbrowskiego (1877-1947)

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Wykluczenie społeczne wyzwaniem dla współczesnego świata

Społeczeństwo, w którym egzystuje współczesny człowiek, jest nie tyle trudne, ile bardzo złożone. Dlatego też wielu ludzi nie radzi sobie z różnymi problemami natury osobistej i społecznej. Wielu z nich doświadcza wykluczenia społecznego definiowanego jako efekt różnego rodzaju upośledzeń społecznych, wobec czego jednostka lub grupa nie może w pełni uczestniczyć w życiu gospodarczym, społecznym, ekonomicznym i politycznym społeczeństwa, do którego należy. Podmiotem wykluczenia społecznego jest przede wszystkim jednostka, która na drodze realizacji własnego humanitas została wykluczona w sposób przez siebie zawiniony lub doznała wykluczenia z powodu niewłaściwej polityki państwa. Do najważniejszych problemów lokujących się w obrębie wykluczenia autor zalicza: niepełnosprawność, bezrobocie, bezdomność, uzależnienia, samotność i ubóstwo. Scharakteryzowano przywołane powyżej obszary wykluczenia oraz podjęto próbę wskazania sposobów pomocy jednostkom, które stały się ofiarami wykluczenia. Podstawową instytucją pomagającą tym osobom jest pomoc społeczna, której pierwszym i podstawowym celem jest ulepszanie życia społecznego. Ważne miejsce zajmują w niej pracownicy socjalni, którzy jako jednostki wykształcone i kompetentne mogą wpływać na lepsze życie człowieka. Niestety, współcześnie nie zawsze w wystarczający sposób zaspokajane są podstawowe potrzeby zagubionych osób. Najsilniej dotykają one grupy i jednostki najsłabsze. Wskutek owych braków w polityce społecznej oraz w jej przedmiotowych zakresach: w polityce ludnościowej, rodzinnej, edukacyjnej, mieszkaniowej, polityce podziału dochodu, zabezpieczenia społecznego, zatrudnienia, następuje erozja najsłabszych ogniw systemu społecznego. Konieczne zatem wydaje się otwarcie polityki państwa na różne problemy społeczne, nie zawsze zawinione przez jednostkę, ale przez system, w którym się ona znalazła.

Od podręcznika konwencjonalnego do elektronicznego (podręcznik w świecie mediów)

The paper gives a reflection on the future of the workbook in educational processes, and its evolution. The author assumes that the workbook will continue to play an important role in education, however, its future shape will change in the newborn audiovisual culture. The author claims that Prof. Leja's remarks regarding the so called audiovisual workbook should be considered in publications dealing with valuable electronic workbooks.

Spór o kulturę muzyczną w Polsce – twórca modernistyczny w polemice z awangardą na przykładzie działalności i twórczości Tadeusza Szeligowskiego

Wydział Nauk Społecznych

Geomorfologiczne uwarunkowania rozwoju sieci komunikacyjnej na obszarze młodoglacjalnym (zlewnia Perznicy, Pojezierze Drawskie

The aim of the studies in the Perznica River catchment were relief changes caused by the development of transportation infrastructure. This type of transformation is dependable on the state of economy and the settlements. The development of transportation network in the last two hundred years was examined through the analysis of archival cartographic materials – maps from the years 1789, 1855, 1877, 1935 – and the comparison with the situation from mid 1980s. The Perznica River catchment has an area of 249 km2 and it is located in north-western Poland in the central part of the Drawskie Lakeland macroregion, which belongs to the West Pomeranian Lakeland. The heterogeneous Perznica River catchment relief has a denivelation of 159 m and is within 60 and 219 m a.s.l. The study area is within the Parsęta River lobe. A number of subzones, whose morphological diversity and diversity of sediments lithofacies is mainly a reflection of areal deglaciation of the continental ice-sheet marginal zone, has been distinguished and these are: • subzone of the internal kame moraine – the undulated moraine upland, diversified by kame forms and kettle holes, • subzone of ice-free space forms – the uplands of kame plateaux, • subzone of melt-out lake basins – Lake Wielatowo basin with a characteristic collar ridge, • morphological levels of the northern Pomeranian sloping surface – mainly flat moraine uplands and small outwashes. The economic development of the Perznica River catchment advanced in close connection with the physical and geographical context, mainly with the relief, soils and hydrological conditions. As a result, the flat moraine uplands and marginal outflow plains, which were easiest to cultivate, have been developed and populated faster than any other. Since the early medieval period, large, compact villages, often centered around big estates, were emerging in those areas. In areas with a high relief energy–kame-melt moraines, ice-free space forms and ridges around melt-out lake basins–farming entered on a larger scale from the eighteenth century. Scattered settlements in those areas forced the creation of a dense access road network to farms and fields. In the case of anthropogenic forms of transportation with denivelation exceeding 1 m in the study area, road excavations are present for 37.3 km, road undercuttings for 43.8 km and road embankments for 38.7 km in total length. That gives a high ratio of density of such forms, equal to 2.1 km per km–2.