Obraz stosunków językowych polsko-niemieckich w historii języka polskiego. Księga sądu wójtowskiego m. Opola z lat 1698-1721 jako językowy wyraz kontaktów międzyetnicznych

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Korespondencja sztuk w dydaktyce szkoły ponadgimnazjalnej. Diagnoza i propozycje

Instytut Filologii Polskiej: Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego

"My" i "oni", "swój" i "obcy". Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej

W artykule został przeanalizowany dyskurs bałkański XX wieku z kolonialnego i postkolonialnego punktu widzenia. Pierwsza część przybliża geopolityczny stosunek do Bałkanów,The Balans in the Gaze of Western Travellers (2004) jako przykłady korygującego wobec istniejących dotychczas reprezentacji i wyobrażeń Bałkanów. skupia się jednak nie tylko na nazwie geograficznej Półwysep Bałkański, lecz przede wszystkim na figuratywnym i metaforycznym języku, bazującym na stereotypach i negatywnych „etykietkach” Bałkanów, takich jak: „beczka prochu”, obszar „zadawnionej nienawiści”, „zderzenie cywilizacji”, „strefa rozłamu”, europejskie „jądro ciemności”, „dzika Europa”, „jeszcze- nie” Europa. Ten stosunek opiera się na opozycji My-Oni z kolonialnego, punktu widzenia Zachodu. W drugiej części tekstu zostaje przeprowadzona analiza trzech utworów prozatorskich autorstwa wybitnych pisarzy z Bałkanów – chorwacki dyskurs literacki jest reprezentowany przez Miroslava Krležę w opowiadaniu W Dreźnie. Mister Wu San Pej interesuje się problemem serbsko-chorwackim (1924), serbski dyskurs przedstawia Ivo Andrić w opowiadaniu List z roku 1920 (1946), natomiast bośniacki – Nenad Veličković i jego powieść epistolarna Sahib. Impresje z depresji (2001). Te trzy dyskursy z różnych przełomowych dla Jugosławii okresów pokazują, że pisarze chętnie sięgali po figurę „Obcego”, by uwypuklić problemy związane z własną złożoną, często zwielokrotnioną tożsamością. Ostatnia część akcentuje nowe, postkolonialne podejście do problemu Bałkanów – uczestniczą w nim wybitni naukowcy pochodzący z tego regionu, którzy zrobili kariery w Europie Zachodniej i USA. W tej części zostają zaprezentowane trzy fundamentalne dla tego problemu książki – studium Marii Todorowej (Bułgarka) Imagining the Balkans (1997), monografia Vesny Bjelogrlić-Goldsworthy (Serbka) Inventing Ruritania: The Imperializm of the Imagination (1998) oraz antropologiczna książka Božidara Jezernika (Słoweniec) Wild Europe.

Peruwiańskie siły samoobrony chłopskiej. Od konfliktu zbrojnego do transformacji pokojowej

Wydział Historyczny: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

Badanie rotacji wybranych planetoid pojedynczych i podwójnych przy wykorzystaniu obserwacji fotometrycznych

Wydział Fizyki: Instytut Obserwatorium Astronomiczne

Współpraca dydaktyczna na poziomie zaawansowanym: cele, zasady i formy

Jak efektywnie doskonalić się w komunikacji ustnej na poziomie zaawansowanym? Publikacja niniejsza podejmuje tę kwestię w sposób całościowy i nowatorski, sytuując ją w perspektywie autonomizacji. Jest to plon 2-letniego projektu badawczego zrealizowanego na Wydziale Neofilologii UAM przez zespół pod kierunkiem prof. W. Wilczyńskiej, złożony z psychologa i 10 filologów aż 5 specjalności językowych. Część I obejmuje zagadnienia ogólne: specyfikę komunikacji ustnej, kształtowanie postaw proautonomicznych i osobistej kompetencji komunikacyjnej, relację współpracy dydaktycznej, zastosowaną metodologię badań, implikacje dydaktyczne. Część II zawiera 9 szczegółowych sprawozdań z badań dotyczących m.in. kształtowania samooceny, wrażliwości językowej, umiejętności argumentacyjnych i postawy podmiotowej. Całość uzupełnia słowniczek terminów dotyczących autonomizacji oraz bibliografia. W sumie praca ta stanowi dobre wprowadzenie do badań glottodydaktycznych, a także autorską i pogłębioną refleksję nad wybraną problematyką.

Reflective practitioners: expectations vs facts

Over the years of working at school teachers gain experience that is necessary for their professional development. The teaching experience may appear of little value if teachers do not reflect upon it. Reflection is the key to success in teaching. The article presents the results of a questionnaire conducted with foreign language teachers from Gorzów Wielkopolski, Poland schools who were asked about their reflection. Many teachers (95%) reported that they reflected on their teaching and even made notes (50%). The research outcomes provide interesting facts about teachers’ reflections.

Det individuella möter det kollektiva. Självbiografiskt stoff i barndomsskildringar från det svenska folkhemmet

The subject of the article are autobiographical threads present in Swedish stories about childhood and adolescence published after 1986 that form part of the narrative pertaining to the origins, evolution and decline of the Swedish welfare state (folkhemmet). With reference to such concepts as autobiographical pact, autobiographical novel and auto-fiction, the author discusses the various ways six contemporary Swedish writers (PC Jersild, Kjell Johansson, Susanna Alakoski, Jonas Gardell and Lena Andersson) use their biographies. Special focus is given to the notion of how a cogitation upon individual fate becomes universal when placed in a social context. Another problem analysed by the author is the significance of autobiographical threads for building relationships between the writer and the reader and for the reception of a literary text.

Accents of Chopin anniversaries in territories annexed by Prussia

This article discusses the way in which the Chopin Year of 1910 was celebrated in Wielkopolska. It presents a script prepared in the nineteenth century and shows similarities with celebrations of Mickiewicz and other Polish heroes and artists. Invariably used in such commemorations was a “symbolic capital” that made it easier to create an intergenerational code, thereby disseminating knowledge of national culture and history. A significant role was played in 1910 by a centenary panel, which produced “Guidelines for popular Chopin celebrations” and also many occasional, popular materials. Chopin’s induction into the national pantheon involved the use of audio material (vocal and instrumental concerts), verbal material (articles, poems, lectures and brochures) and also a visual code (anniversary window stickers, tableaux vivants or tableaux illuminés). Illuminated pictures – recommended by a catalogue of slides produced in Poznań – stimulated the imagination of the masses and served as a guide through the composer’s life and work, and their impact was enhanced by a commentary. Most of the living pictures were probably inspired by Henryk Siemiradzki’s canvas Chopin grający na fortepianie w salonie księcia Radziwiłła [Chopin playing the piano in Prince Radziwiłł’s salon] and Józef Męcina Krzesz’s painting Ostatnie akordy Chopina [Chopin’s last chords]. This combination of codes made it possible to create a model adapted to the times and to the expectations of a mass audience. The Chopin anniversary, in which admiration was inseparably intertwined with manipulation, was a pretext for strengthening the national identity.

Na krawędzi obrazu. O po-malarskich pracach w polskiej sztuce lat sześćdziesiątych

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Żydzi i judaizm w zwierciadle sztuki antycznej.

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Indywidualizm amerykański na tle innych społeczeństw zachodnich

W dzisiejszym świecie idea indywidualizmu jest nieodłącznie kojarzona z „amerykańskością”. Czy zawsze tak było? Czy Amerykanie wynaleźli „indywidualizm”, czy idea ta narodziła się w Europie? Autorka próbuje zaprezentować najważniejsze cechy indywidualizmu amerykańskiego. Przyjrzymy się czynnikom takim, jak: interes osobisty versus interes społeczny, presja społeczna do osiągania sukcesów czy protestancka etyka pracy, które mogą wpływać na samoświadomość, poczucie własnej wartości i autoekspresję. Przedstawione zostaną główne zasady amerykańskiego paradygmatu komunikacyjnego i powszechne wobec niego reakcje. W końcu, rozmyślać będziemy nad wpływem globalizacji i kultury masowej na wizerunek siebie oraz nad problemem antyamerykanizmu, włącznie z oporem przeciwko indywidualizmowi amerykańskiemu, jako reakcji na wszechobecność kultury amerykańskiej.

Beyond Myth: in Search of Archaic Greek Theology

The author examines several passages from Homer, Hesiod and the Hymns for content appropriate for religious instruction, a function both traditionally attributed to those works (by Herodotus) and denied them (at the earliest, by Xenophanes). The issues cover theodicy, the nature of deities and their honours, the efficacy of prayer and the meaning of sacrifices and food offering.

Wokół problemów doradztwa w szkole. Percepcja pomocowych funkcji szkoły w narracjach rodzicielskich

The text titled Around the problems of school counseling. The perception of school supporting functions in parental narratives raised the issue of psycho-pedagogical support (which are part of variousforms of counseling) taking place in public education. Social contexts of school functioning were referred to the three-step model of school counseling, where the components are: student problem identification, psycho-pedagogical intervention and support in consolidating and strengthening the student's ongoing changes (preparing for independence). Practical dimension of this model is trying to introduce new formal regulations of the psycho-pedagogical aid at school, which define the potential aid recipients (students with special educational needs, parents, teachers), its organizational formsand general principles. In the context of these provisions the qualitative analysis of school supporting functions is shown in the point of view of parents (the research illustration with the use of narrative interview technique), which identified a series of controversies and dilemmas in realization of broader institutional psycho-pedagogical aid.

Rozbudowane niemieckie frazy nominalne i ich polskie odpowiedniki. Studium konfrontatywne

Wydział Neofilologii: Instytut Lingwistyki Stosowanej