Żydzi i judaizm w zwierciadle sztuki antycznej.

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Przedmiotem niniejszego studium jest szeroko rozumiana antyczna tradycja artystyczna Żydów oraz analiza sposobów wyrażania poprzez architekturę i sztuki wizualne symboliki i ducha judaizmu. Okres Drugiej Świątyni, przypadający na lata 538 – 70 n.e., miał fundamentalny wpływ na rozwój idei narodowej Żydów zebranych wokół Świątyni Jerozolimskiej. Upadek powstania Bar Kochby w 135 roku definitywnie zamyka ten rozdział w dziejach żydowskich, a zniszczenie Świątyni Jerozolimskiej i przekształcenie miasta w ośrodek rzymski bezpośrednio wpłynęły na rozwój żydowskiego życia intelektualnego i religijnego, zapoczątkowując w ten sposób nowy okres w dziejach Izraela określany judaizmem rabinicznym. W tym czasie rozwija się specyficzny język motywów i symboli, które zostały wyodrębnione z tradycji judaistycznej, a także grecko-rzymskiej i wschodniej, kształtując tożsamość narodową i religijną Żydów w sferze wizualnej. Najważniejszym elementem antycznej kultury żydowskiej, który w sposób decydujący wywarł piętno na sposobie percepcji sztuki wśród Żydów, była Świątynia Jerozolimska zniszczona przez Rzymian w roku 70. n.e. Pamięć o Świątyni i związanych z tym miejscem rytuałach była pielęgnowana przez kolejne wieki, także w formie rozbudowanego programu ikonograficznego stosowanego w sztuce synagogalnej. Kontrapunktem tejże analizy jest mit postrzegania Żydów jako narodu bez sztuki, który określał sposób definiowania kultury żydowskiej przez pryzmat drugiego przykazania.

The subject of this dissertation focuses on significant issues in the history of Jewish experience with art from the Hasmonean period through the rise of Islam. Throughout this very long period, from the Hasmonean time, through the destruction of the Jerusalem Temple in 70 C.E. to Arab Conquest in 636 C.E. the boundary between the acceptable and the unacceptable, between art and idolatry, was reflective of shifting forces within the Jewish community and the ways that Jews situated themselves within Greco-Roman culture. I explore the ways that Jews fully participated in Greco-Roman culture, transformed and rejected the art of their general environment. I focus on the politics of identity during the Greco-Roman period and the ways in which Jewish identity was formed and transformed through contact with the art of the Hellenistic, Roman and Byzantine worlds. My study of the relationship between art and Judaism in antiquity begins with a discussion of the ways that this relationship has been constructed by modern scholars. Art was generally considered antithetical to Judaism because it was construed as a noniconic religion. In the next part of my dissertation I explore “Jewish Symbols” focusing on how specific visual images were used. The most important of them is the image of the Temple – the symbol of Jewish art and identity of ancient time.