Euskara eta gizakia: Hizkuntzaren prozesamendua

Peio Salaburu, Patxi Goenaga eta Ibon Sarasola (arg.)

Hizkuntzaren sustrai biologikoen inguruan

[EUS] Hizkuntzaren sustrai biologikoen ikerketak aurrerapausu handiak egin ditu azken urteotan. Ikerketa hau alorrartekoa da nahitaez, eta hizkuntzalaritza, psikologia, neurozientzia eta genetikaren arteko bilbatura batek osatzen du «biohizkuntzalaritza» eta hizkuntzaren neurokognizioa itxuratzea xede duen eremu berri hau. Artikulu honetan ezagutza eremu honen hastapeneko itxurapen bat eskainzen da, hizkuntzaren genetikan eta neurokognizioan azken urteotan egin diren zenbait urrats aurkeztuaz.

Hizkuntza eskubideak eta euskara hezkuntza sisteman

[EU]Lan honek ikuspegi juridikotik abiarazitako ekarpena izan nahi du, hezkuntza sisteman hizkuntza eskubideak nola konfiguratzen diren azalduz. Hori gauzatzeko bi perspektibetatik abiatu da ikerketa: alde batetik, hezkuntza (oinarrizko) eskubideak zein karga linguistikoa duen azaltzen da, eta beste alde batetik, euskararen estatusak irakaskuntza sistemaren gainean proiektatzen dituen eragin juridikoak azaltzen dira. Hori abiapuntutzat hartuz, Euskal Autonomi Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean zein hizkuntza eskubide diren aztertzen da, ondorio eta proposamen batzuekin bukatuz.

Tipologia eta hizkuntzaren erritmoa: Stampe eta Doneganen ideien ingurua

[EUS] Patricia Donegan eta Daid Stamperen hizkuntz erritmoari buruzko lanetan erabiltzen diren kontzeptuak eta horien arteko loturak, euskararen prosodia hobeto ulertu ahal izateko azaltzen dira lan honetan.

Ekonometriaren ikaskuntzarako praktikak

Liburu honetan, azken urteetan UPV/EHUko Ekonomia eta Enpresa Zientziateko Fakultateko Ekonomia lizentziaturako Ekonometriarako Sarrera irakasgaian sortu dugun materiala bildu, txukundu eta antolatu nahi izan dugu. UPV/EHUko Ikasketa Berrikuntzako eta Kalitateko errektoreordeak ikasketa-berrikuntzen programetan parte hartzea sustatu du, irakasgaiak Europako eremuko baldintzetara egokitzeko eta irakaskuntza-metodologia berriak praktikan jartzeko (Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza eta Ariketetan Oinarrituriko Ikaskuntza), eta aitortu beharra dugu horrek bultzatu gaituela material hau sortzera. Horretaz gainera, gogoarazi nahi dugu Inmaculada Gallastegui Zulaica, Ekonometrian katredaduna, irakaslea eta kidea, aurrendaria izan dela arlo horretan, bai Sailean, eta bai Fakultatean. Aski seguru, lan hau ez zatekeen gauzatuko haren kemenik eta adorerik gabe.

Irakaskuntza Esperientzien Elkartrukerako Jardunaldiak IEEJ-13

[ES]En la Facultad de Informática de Donostia-San Sebastián siempre se ha podido encontrar interés por la renovación pedagógica. Los desarrollos conceptuales y tecnológicos que hemos experimentado en las últimas décadas en nuestra materia de estudio han llevado a continuos cambios en el diseño de contenidos y formas docentes. En el año 2010, en la Facultad de Informática, comenzábamos a dar forma a una iniciativa que perseguía, principalmente, promover la reflexión individual y grupal sobre nuestra docencia. La iniciativa fue liderada desde el equipo directivo del centro pero en todo momento se ha considerado que debe estar alimentada por la voluntad individual y colectiva de compromiso con un modelo docente compartido, generado desde la integración de propuestas y experiencias del propio profesorado de la facultad. A nuestro entender, la idea clave de este modelo es definir un marco de actuación capaz de integrar las individualidades pero que promueva la concepción de equipo en busca de la mejor formación de nuestros estudiantes. Durante este tiempo hemos organizado seminarios y jornadas en los que ha primado la formación colectiva en nuestro contexto, para promover la coordinación y colaboración. En esta ocasión, entendimos que podía ser el momento de abrir nuestras experiencias a otros centros de la UPV/EHU y, además, animarlos a que nos expusieran las suyas. Así han surgido las Jornadas de Intercambio de Experiencias Docentes, de las que este volumen recoge las ponencias presentadas. Las 21 ponencias presentadas, que provienen de 11 centros distintos de la UPV/EHU, son un reflejo del interés suscitado por la propuesta de estas jornadas. Los temas abordados en las ponencias van desde experiencias y reflexiones docentes en el uso metodologías activas, pasando por análisis de asuntos de organización y gestión, y tocando los trabajos de fin de grado, a experiencias novedosas de formación en alternancia con la empresa o experiencias promovidas por los propios estudiantes.

Euskal musika-tresnen ikas-irakaskuntza prozesuak ikertzen

[eus] Lan honen xedea euskal musika-tresnen irakaskuntzan, batez ere musika eskoletan lantzen diren metodoak aztertzea izan da, gero eremu formalera eramateko. Horretarako, Bizkaian euskal musika-tresna herrikoien egoera zein den ezagutu eta aztertzen da. Ikerketa honen oinarria, egindako elkarrizketa kualitatiboak izan dira. Bertan, metodo etnografikoa eta autoetnografikoa erabiliak izan dira. Emaitzei erreparatuz, hezkuntza formalean euskal musika-instrumentuen presentzia nahiko eskasa da. Nahiz eta irakasleen formakuntzan ere gabeziak egon, musika eskolei esker, euskal musika-instrumentuak jotzen ikasteko eta musika herrikoiaz gozatzeko aukera zabala dago.

Ikaskuntza komunitate birtuala: guztien Artean proiektua

[eus] Bizkaiko ikastetxe batean proiektuak egin izan dira, ikasleriaren interesak kontuan hartu gabe. Interes horiek kontuan izateko, ikaskuntza komunitate birtuala sortzea erabaki zen. Birtuala izanik, teknologia berrien erabilera sustatzea espero zen. Ikaskuntza komunitate birtuala web orrialde batean sortu zen, non partaide ororen artean proiektu bat diseinatzeaz gain, ekintzetan erabiltzeko baliabideak eratzeko aukera ematen zen bertan. Webguneak hasierako zirriborrotik aldaketak izan zituen, aztertzen ziren gabeziak edota beharrak asetzeko. Ikaskuntza komunitate birtuala prest egonda ere, ez zen aurrera eraman denbora faltagatik. Horrela, web orrialdean proiektua diseinatzeko eta partaideek diseinatutako proiektua burutu ahal izateko, ikasturte hasieratik diseinatu beharko litzateke.

Irteerak ikaskuntza baliabide bezala: Armañon Interpretazio Zentroa

[eus] Haur Hezkuntzan zientziaren ikaskuntzarako baliabide aberasgarrienetako bat irteerak dira, hauek beharrezkoak baitira haurraren garapen integralerako. Horretarako, irteerak eskolaren parte izan behar dute eta irakasleek bisitaldiak proposatu behar dituzte. Hainbat toki daude bisitak egiteko HHko haurrekin eta lan honetan Armañongo Interpretazio Zentroaren hezkuntza eskaintza aztertuko da, adin txikiko umeen kasuan bertako baliabideen eragina ikusi ahal izateko. Zentroaren arduradunen iritziak ezagututa eta HHko haurren bisitaldia aztertuta, emaitzak eta ondorioak aterako dira.

Zientzien irakaskuntza

[eus] Gaur egun, konpetentzia zientifikoaren garapena Lehen Hezkuntzako eskolan gutxi garatu den gaia da. Ikasleak kultura zientifikoan murgiltzeko forma aurkitu eta ikerketa gaitasuna garatzen laguntzea, planteatutako arazoei erantzuna bilatzeko ikerketa propioak diseinatuz, ez da batere arrunta gure eskoletan. Esku hartze hau, egoera honi aurre egiteko eta arazoari irtenbide bat bilatzeko diseinatuta izan da. Honen bidez, Lehen Hezkuntzan, ikasleak ikerketen bitartez zientzietan konpetenteagoak izatea da helburu nagusia. Martxan jarritako ekimenean, ikasle gehienak ikerketaren diseinua eraiki dute, emaitza hobeak lortu dira taldean aritu direnean eta flotagarritasuna dentsitatearekin lotzeko gai izan dira.

Zientzien irakaskuntza: argumentazio gaitasuna sustatzeko proposamena, sendagaien ezagupenaren bidez

[eus] Gaur egun, aditu desberdinek diotenez, Lehen Hezkuntzan konpetentzia zientifikoa garatzeko zailtasunak daude . Egoera hobetzeko, kultura zientifikoan murgiltzeko aukera, eta argumentazio gaitasuna garatzeko aukera eskaini behar zaie ikasleei. Esku-hartze honetan, eztabaida soziozientifikoen bidez, argumentazio gaitasuna lantzen da, sendagaien eraginkortasuna eta efektu sekundarioen arteko harremana eztabaidagai izanik. Esku-hartzea burutzean, ikusi ahal izan da adin txikiko ikasleak, aukera eskaintzen zaienean, argumentu justifikatuak emateko gai izan direla konpetentzia zientifikoa lortzeko bidea eraikiz. Aldi berean, sendagaien eraginkortasunaren eta efektu sekundarioen arteko harremanaz ohartu dira.

Elebitasunetik eleaniztasunera. Ikastolen “Eleanitz-English” hezkuntza berrikuntza proiektua: oinarriak, bilakaera eta ekarpenak (1991-2010)

437 p.

Latent semantic indexing eta ikasketa automatikoa hizkuntzaren prozesamenduaren arloan: testu-sailkatzea, hitzen adiera-desanbiguatzea eta korreferentzia-ebaztea SVD bidezko dimentsio murrizketa eta multi-sailkatzailea konbinatuz

220 p.

Barrenetik mintzora: euskararen erabilera sustatzeko proposamena haur hezkuntzan

100 p. -- E-mail del autor: unaiballesteros@gmail.com

Iraupen luzeko irakasleriaren garapenaren inpaktu-mailak: kontzepzioetan, hezkuntza hurbilketan eta kultura instituzionalean

[EUS]Unibertsitateko irakasleriaren garapenaren(IG) kontzeptu konprentsibotik abiatuta, doktorego tesi honek iraupen luzeko IG programen inpaktua du aztergai, bai maila indibidualean (kontzepzio eta hurbilketan) eta baita maila organizazional zein instituzionalean ere. Azterketa hau burutzeko metodologia aktiboen (arazoetan, proiektuetan eta kasuetan oinarritutako ikaskuntza) ERAGIN programaren lehendabiziko promozioa hartuko da kasu gisa. Iraupen luzeko estrategiaren (350 ordu) bidez eta ko-mentoria taldeen funtzionamenduan oinarrituz, ikerlan enpirikoak IG-ak irakasleriaren ikas-irakaskuntza kontzepzioetan eta hurbilketan izandako inpaktuaz ageriko ebidentziak ematen ditu, baina baita ikas-irakaskuntzaren inguruan ikertzeko (scholarship of teaching and learning) eta irakaskuntza eremuetan liderra izateko gaitasunaz ere. Honako alderdiok aldaketa organizazionalean murgiltzen gaituzte eta curriculum hibridoaren pausokako gauzapenaren alde lan egiten dute.