León y caballo: Georges lLaplace. El yin y el yang de un prehistoriador inolvidable

Homenaje a Georges Laplace, realizado en Vitoria-Gasteiz el 13,14 y 15 de noviembre de 2012. Edición a cargo de Aitor Calvo, Aitor Sánchez, Maite García-Rojas y Mónica Alonso-Eguíluz.

Derechos humanos y educación : retos de una nueva sociedad

[EU]Hitzaurrea (X. Etxague eta A. Lareki). - Giza Eskubideak eta gaitasunak derrigorrezko hezkuntzan: zeharkakotasunetik lantzeko proposamena (E. Cruz). - Giza Eskubideak eta adimen urritasuna duten pertsonak: Ordiziako Garaguneko esperientzia bat (J. F. Amiama). - Begirada bat Euskal Herriko haurrentzako eta gazteentzako aisia hezigarriari. Etengabe eraikitzen ari den eskubidea (J. Jiménez). - Informazioa eskuratzeko eskubidea landako eskoletan eta eskola unitarioetan (A. Fernández). - Gazteak sare sozialen bidez gizalegez sozializatzeko teoria politikoa helburu (E. Fernández eta J. M. Gutiérrez). - Komunikatzeko eskubidea eta pribatutasun eskubidea sarean: binomio kezkagarria 14 urtetik beherako seme alabak dituzten familientzat (J. Altuna). - Arimaren sufrimendua lausatzeko bertsoak (P. Pérez).

Enpresaren ekonomiarako sarrera

Enpresaren Ekonomiarako Sarrera irakasgaiak honako gaitasun orokor hauek garatu nahi ditu ikaslearengan: 1. Enpresa sistema zabal baten modura ulertzeko gaitasuna. Enpresaren atal guztiak erlazionaturik daude beren artean, baita enpresa bere ingurunearekin ere. Burutzen diren ekintzek enpresaren hainbat arlotan izan dezakete eragina. Are gehiago, enpresaz kanpo gertatzen denak ere enpresaren jardueran izan dezake eragina. 2. Enpresaren egoera analizatzeko gaitasuna. Zer egiten du enpresa batek? Nola garatzen du bere jarduera? Betetzen al ditu bere helburuak? Irakasgaiak enpresa kudeatzeko eredua eskaintzen du, eta ikasleak, horretaz baliaturik, benetako enpresa baten kudeaketa eta egoera analizatzeko gaitasuna garatu behar du, enpresaren ekonomiaren zientziaren proposamenak eta aurkeztutako jardunbide egokiak kontuan hartuz. 3. Enpresaren barnean erabakiak hartzeko gaitasuna. Ikasleak erabaki egokiak hartzeko gaitasuna garatzen du, enpresaren funtzionamendua eta zenbait kudeaketa-teknika ezaguturik. Enpresaren zuzendaritzan erabaki egokiak hartzeko gaitasuna garatzen laguntzea da irakasgaiaren helburu nagusia, enpresaren ekonomiaren oinarriei esker. Gaitasun hori enpresaren azpisistemetan garatu nahi da: zuzendaritza-, giza baliabide-, ekoizpen-, finantzaketa- eta merkataritza- azpisistemetan, hain zuzen ere. 4. Taldeka lan egiteko gaitasuna. Taldeka klasean egindako lanen bidez eta kanpoan egindako enpresa- lanen bidez, ikasleei beren lan-etorkizunean ezinbesteko izango zaien taldeka lan egiteko gaitasuna garatuko da irakasgaian zehar.

Sasoiaren menpeko erreferentzia geneen transkripzio-profilen ikerketa Chelon labrosus lazunean

Chelon labrosus lazuna oso erabilia da kutsaduraren eragina aztertzeko organismo zentinela bezala, oso kutsatuta dauden itsaso zabaleko zein itsasadarretako uretan bizirauteko gai baita. Kutsatzaileek zelulen, ehunen eta organismoen transkripzio-profilen aldaketa eragin dezaketela ondo deskribatuta dago. Aldaketa hauek neurtzeko, gene-espresioaren normalizazioa burutu behar da. Eskuarki, normalizazio prozesua burutzeko, metabolismo orokorreko geneak erabiltzen dira, hau da, erreferentzia geneak. Gene hauek, zelularen oinarrizko funtzioak garatzeko beharrezkoak diren geneak dira eta zelula guztietan konstitutiboki adierazi ohi dira. Aurretik egin diren zenbait ikerketetan ordea, gene hauen transkripzio maila egoera esperimentalen, ehun motaren, garapen fasearen edota zelularen zikloaren arabera aldatu egiten dela behatu da. Hortaz, erreferentzia geneen transkripzio mailen aldaketak, aztergai den itu genearen interpretazio okerra eman dezake. Hori dela eta, azken urte hauetan, beste metodo batzuk garatzen ari dira geneen transkripzio maila normalizatzeko, esaterako, QuanT-it OliGreen metodoa. Testuinguru honetan, Chelon labrosus lazunean toxikologia-analisiak egiteko gehien erabiltzen diren erreferentzia geneen transkripzio-profilak aztertu dira indibiduo ar zein emeetan ugalketa zikloaren zeharreko fase gametogeniko desberdinetan (bost guztira). Horretarako, erreferentzia gene bat, itu gene kontsideratuz, normalizazioa beste erreferentzia geneekiko zein QuanT-it OliGreen metodotik lortutako emaitzekiko burutu da. Azterturiko geneak β-aktina (BA), 18S RNA erribosomikoa (18S rRNA), 1-α elongazio faktorea (EF-1-α) eta glizeraldehido-3-fosfato deshidrogenasa (GAPDH) izan dira. Aztergai zeuden erreferentzia geneen transkripzio maila qRT-PCR bidez kuantifikatu ondoren, aurretik aipatutako bi metodoekiko normalizatu ziren. Normalizazioa erreferentzia geneekiko egin zenean, itu gene berak transkripzio-profil desberdinak aurkeztu zituen normalizaziorako erabili zen erreferentzia genearen arabera. QuanT-it OliGreen metodoaren bidezko normalizazioa egin zenean berriz, aztertutako erreferentzia gene guztien transkripzio-profila, fase gametogenikoen arabera aldatzen zela ondorioztatu zen. Beraz, itu gene baten transkripzio-profilaren azterketa egin nahi denean QuanT-it OliGreen metodoa erreferentzia geneak erabiltzea baino fidagarriagoa da.

Sostengarritasuna eta parte-hartzea, nola uztartu?

Duración (en horas): De 21 a 30 horas Destinatario: Estudiante

II Materialen Zientzia eta Teknologia Kongresua. Donostian, 2014 uztailak 3, 4

Egurra, sua; zura, mahaia; larrua, abarka; artila, galtzerdia; burnia, ardatza; altzairua, iltzea; buztina, teila; porlana, pareta; galipota, kaminoa… Materialak, tresnak. Zenbat aldiz aipatuak Euskal Herriko eguneroko berbeta, hizketa eta solasaldi arruntetan! Harria, herria, zioen Aresti poetak ere. Teknologiaren alorrari dagokionean, materialen gaia gehienbat metalurgiarekin lotu izan zen mundu osoan eta batik bat gure herrian. XX. mendearen hasieran garapen industrialak egundoko bultzada izan zuen, bereziki automobilgintzaren eta hegazkingintzaren hedapenarekin. Halaber, elektrizitatea arras zabaldu zelarik, etxetresnen kontzeptua bera ere aldatu egin zen. Horrela, tresna eta baliabide berriek gizartearen ohituren eta izaera beraren aldaketa sakonak erakarri zituzten. Baina, hori guztia material berriak sortu eta garatzeari zor zitzaion: polimeroak, metal eta zeramika berriak, estaldura sintetikoak, etab. ezinbestekoak bilakatu ziren. Orduan ikusi zen materialek arlo berezi bat merezi zutela zientziaren eremuan. Eta horrela, premiak eraginda, Fisika eta Kimika oinarrizko zientzietatik abiatua eta ingeniaritzaren gorpuzkera sendoaz hornituta, Materialen Zientzia sortu zen. Materialen Zientzia eta Teknologia euskaraz, beranduago etorriko zen. Askoz lehenagokoak dira “Pisia” eta “Kimia”, 1935 inguran Jauregi apaiz karmeldar aitzindariak idatzitako liburuak. Eta gero, iluntasunean bidexka ia ezinezkoak jorratuz, Elhuyar Taldea 1972an, Udako Euskal Unibertsitatea 1973an eta UZEI 1977an sortu ziren; euskara irakaskuntzara, unibertsitatera eta zientziara jalgi zedin. Hurrengo urtetan emaitzak gauzatzen hasiak ziren, bai eta Materialen Zientzia eta Teknologiaren arlo berrian ere. Izan ere, mugarria da, besteen artean, Nafarroako Unibertsitateko Donostiako Goi Mailako Injineru Eskolan 1979an Jon Nazabalek aurkeztu zuen “Zenbait mekanizapen errazeko altzairuren berotako erresistentzia mekanikoa eta duktibilitatea” doktoretzatesia. 1991ko uztailean, Udako Euskal Unibertsitateak “Materialen ezagutza teknika ezberdinen bitartez” topaketa antolatu zuen Iruñean, bertan 30en bat zientzialari euskaldun bildu ginelarik. Gaur egun, Euskal Herrian baditugu hainbat ingeniari, fisikari, kimikari eta biologo euskaldun, Materialen Zientzia eta Teknologia garatzen ari direnak, bai unibertsitate, bai zentro teknologiko eta enpresetan. Pertsona horien interesak, ikuspegiak eta lorpenak euskaraz azaltzeko antolatu zen 2012an Arrasaten Materialen Zientzia eta Teknologia I kongresua, ehunen bat pertsona bilduz. Orain dela bi urte hartutako konpromisoari helduz, eta harian haritik jarraituz, aurten Materialen Zientzia eta Teknologia II kongresua UPV/EHUko Polymat institutuak antolatu du. Aldez aurretik, mila esker dagoeneko parte hartzeko izena eman duten guztiei eta gure esker onenak erakunde laguntzaileei: Euskal Herriko Unibertsitatea, Kutxa, CicNanogune eta Elhuyar. Zientziak eta euskarak elkartzen gaituzte. Eta bietan badago elkartze gune bat: kinka larrian daudela beti. Ez baitago zientziarik zientzialariaren zalantzarik gabe, ez eta euskara euskaldun bakoitzaren nahi pertsonalik barik. Antxon Santamaria, Batzorde Antolatzailearen izenean

Lanaren gizarte historiaren esku-liburua

Betidanik egin du lan gizadiak. Gizakiaren bizimoduaren oinarrizko elementua izan da lana. Lanean oinarriturik antolatu dira komunitateak, eta hauen ezaugarria izan da lanbideak bereiztea. Lana dela bide izadiarekin "mintzatu" da gizakia, harekin harremanetan jarri da, hura eraldatu eta bere mendera jarri du. Lana dela bide taxutu dira gizonak eta emakumeak, etengabe berritu dute beren buruaz zuten iritzia eta harremanetan jarri dira elkarrekin. Hori horrela izan da betidanik, baina XVIII, mendea arte gizadiak ez zuen aintzat hartu lana bere gizarte antolabidearen gitzarri zelako ideia. Dudarik gabe, horregatik, lana izan da harrezkero giza zientzien -hasi soziologiatik eta, ekonomiatik eta politikatik pasa ondoren, historiaraino-arretagunea erakarri duen gai kutuna.

Txina da. Exposición colectiva

[ES]La revolución económica y social que supone el mundo globalizado tiene también una dimensión cultural. Y en el espacio de eso que se está denominando “países emergentes” la cultura representa un hervidero de ideas, experiencias y propuestas estéticas. Hoy no es posible ignorar, dentro del panorama artístico, lo que ocurre en esos países. Se trata, muy al contrario, de un foco de interés que conviene atender, y donde nuestros artistas pueden encontrar un nuevo territorio, físico y mental, para desarrollar su particular investigación estética. La presente exposición es una buena muestra del impacto que ha supuesto este proyecto. Y es también, al mismo tiempo, una oportunidad para que nosotros y nosotras podamos disfrutar de las propuestas creativas alumbradas en las cuatro ediciones del programa.

Ugarteburu terminologia jardunaldiak (2010). Euskararen garapena esparru akademikoetan. Espezialitate hizkerak eta terminologia IV

I. Hitzaldia: - Andrés Alberdi (EIMA): EIMA eta ikasmaterialaren kalitatea. - Araceli Diaz de Lezana: Euskarazko terminologiaren normalizazioa: terminología batzordea. - Juan Garzia (EHU, Euskara Zerbitzua): EHUko Euskara Zerbitzua: ereduak ontzeko bideak lantzen. - Antton Gurrutxaga et alii (Elhuyar): Internet, corpusak eta terminología: Internetetik espezialitate-corpusak erauzteko teknikak eta horien ebaluazioa. - Josu Landa: Corpusen iraultza: maiztasunen korapiloa. - UZEI: Euskara juridikoa eta abokatuen hizkuntza-baliabideak. II. Komunikazioak: - Xabier Alberdi (EHU): Kalkoen eragina euskara akademikoaren garapen lexikoan: Lan Zuzenbideko terminología. - Kepa Altonaga (EHU): Arnaut Abadia (1843-1916), gure zientzia-prosaren aurrendari ahaztu bat. - Xabier Arregi, Ana Arruarte, Xabier Artola, Mikel Lersundi, Gotzon Santander eta Joseba Umbellina (IXA): TZOS: Terminologia Zerbitzurako On-line Sistema. - José Ramón Etxebarria (EHU): Matematika eta fisikako zenbait esamolde estandaritzateko proposamena. - Joseba Ezeiza (EHU): DB (Dokumentu Biltegia): corpus akademikoak sortzeko eta kudeatzeko azpiegitura teknologikoa. - Julio García García de los Salmones (EHU): Kalkoaren kontzeptua eta haren terminologia ikasliburuetan eta gramatiketan. - Jacinto Iturbe (EHU): Elementu kimikoen izenen formak hainbat hiztegitan eta gaur eguneko forma kanonikoak. - Itziar San Martín, Igone Zabala eta Joseba Ezeiza (EHU): Aditzetiko izenak erregistro-bereizle gisa: corpus espezializatu baten azterketa morfopragmatikoa. - Igone Zabala eta Agurtzane Elordui (EHU): Nominalizazioa estrategia diskurtsibo gisa: corpus akademikoaren azterketaren beharra.

Geologia bizirik. GeoBizirik.org

Geologia Lurra aztertzen duen zientzia da: lurraren osaera, egitura eta jatorria, eta bai arroketan aztarnak utzi dituzten iraganeko edo gaur egungo gertaerak ere. Baina, zergatik du gizarteak geologoen beharra? Hona hemen zenbait arrazoi: - Geologoek lurrazalari eta lurpeari buruzko informazioa bildu, eta interpretatu egiten dute. Informazio horrek guztiak ahalbidetzen du planetaren iraganeko historia, Lurrean aurreikus daitezkeen aldaketak eta gure planetak Eguzki-sistemarekin duen harremana finkatzea. - Gizarteak beharrezkoak ditu baliabide naturalak (metalikoak, ez-metalikoak, ura eta erregai fosilak). Geologoen parte-hartzea erabakigarria da hobi berriak aurkitzeko eta ingurumena zaintzen duten baliabide naturalen ustiapen eta kudeaketarako irizpideak ezartzeko. - Kartografia geologikoen bidez arrisku-eremuak identifikatu eta lurzoruaren erabilerak mugatzen dira. Geologoak beharrezkoak dira, beraz, lurraldearen planifikaziorako eta garapen iraunkorrerako estrategiak garatzeko. - Geologiaren ezagutzak eta informazio geologikoaren erabilera egokiak laguntzen dute bizitzak salbatzen eta lurrikarak, tsunamiak, erupzio bolkanikoak, uholdeak eta lurjausiak bezalako katastrofe naturalek eragindako diru-galerak murrizten. Halaber laguntzen dute eraikuntza-proiektuak, herri-lanak eta abar garatzen ere. Proposatutako jardueren bitartez, Zientzia Geologikoen adar desberdinen oinarrizko zenbait alderdi ezagutzera eman nahi ditugu. Horretarako, lau saio antolatu ditugu Paleontologia, Mineralogia, Petrologia eta Tektonika arloetan murgiltzeko.

Educación intercultural, la óptica del Norte

Jornada “Educación Intercultural, La Óptica Del Norte. Organiza: Mundubat, Bilbao, 22 de noviembre de 2003

El espacio cuerpo en la educación transformadora

Curso Educación Emancipadora: Acción y Transformación en la Sociedad Global. Hegoa 2013-2014.

Baserrietara egindako eskola bisitak: lehen hezkuntzarako material didaktikoen diseinua, ezarpena eta ebaluazioa

58 p.

Evaluation of a programme to improve emotional intelligence during adolescence

348 p.

Las Mujeres en Colombia por la paz

Tesina de Master para el Magíster en Género y Desarrollo, Instituto Complutense de Estudios Internacionales, Universidad Complutense de Madrid. 94 p.