Holocaust w powieści Wasilija Grossmana "Życie i los"

Tematem artykułu jest książka bezpośrednio nie zaliczana do literatury Holocaustu, wybitna powieść Życie i los, rosyjskiego pisarza i dziennikarza Wasilija Grossmana, który dziś uznawany jest za jednego z najważniejszych twórców rosyjskich XX wieku. Życie i los okazuje się przykładem ujęcia dramatu Shoah na tle wojny jako części wielkiej Historii poddanej szaleństwom ideologii i polityki nazistów oraz terroru i rosnącego z drugiej strony antysemityzmu w państwie bolszewickim. Jednocześnie Zagłada pozostaje w tym utworze przede wszystkim tragedią konkretnych osób, widziana w porządku pojedynczej ludzkiej egzystencji, która nie daje się nigdy całkowicie sprowadzić do tego, co bezosobowe i masowe. Indywidualna perspektywa humanizuje obraz historii, ale też i go podważa w jego ogólnych strukturach i narracjach. Artykuł opisuje elementy, które składają się na żydowski wątek utworu. Dla jego odczytania ważny okazuje się szerszy kontekst biografii Grossmana i historia powstania oraz wydania powieści Życie i los. Jak widać – rosyjski pisarz dokonał dwóch znaczących gestów w odniesieniu do problemu reprezentacji Zagłady: z jednej strony zwrócił się ku konwencjom literackim, wykorzystał epicki rozmach, kompozycję wielowątkową i panoramiczne ujęcia wraz z ich koncepcją realizmu, wehikularności słowa, a jednocześnie wyszedł poza estetyczne ramy tekstu literackiego, wprowadził elementy lirycznych opisów i autobiograficzne akcenty oraz podkreślił etyczny wymiar całości – jako formy pamięci o tych niezliczonych ofiarach nie tylko Zagłady, ale i każdego XX wiecznego totalitaryzmu.

"My" i "oni", "swój" i "obcy". Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej

W artykule został przeanalizowany dyskurs bałkański XX wieku z kolonialnego i postkolonialnego punktu widzenia. Pierwsza część przybliża geopolityczny stosunek do Bałkanów,The Balans in the Gaze of Western Travellers (2004) jako przykłady korygującego wobec istniejących dotychczas reprezentacji i wyobrażeń Bałkanów. skupia się jednak nie tylko na nazwie geograficznej Półwysep Bałkański, lecz przede wszystkim na figuratywnym i metaforycznym języku, bazującym na stereotypach i negatywnych „etykietkach” Bałkanów, takich jak: „beczka prochu”, obszar „zadawnionej nienawiści”, „zderzenie cywilizacji”, „strefa rozłamu”, europejskie „jądro ciemności”, „dzika Europa”, „jeszcze- nie” Europa. Ten stosunek opiera się na opozycji My-Oni z kolonialnego, punktu widzenia Zachodu. W drugiej części tekstu zostaje przeprowadzona analiza trzech utworów prozatorskich autorstwa wybitnych pisarzy z Bałkanów – chorwacki dyskurs literacki jest reprezentowany przez Miroslava Krležę w opowiadaniu W Dreźnie. Mister Wu San Pej interesuje się problemem serbsko-chorwackim (1924), serbski dyskurs przedstawia Ivo Andrić w opowiadaniu List z roku 1920 (1946), natomiast bośniacki – Nenad Veličković i jego powieść epistolarna Sahib. Impresje z depresji (2001). Te trzy dyskursy z różnych przełomowych dla Jugosławii okresów pokazują, że pisarze chętnie sięgali po figurę „Obcego”, by uwypuklić problemy związane z własną złożoną, często zwielokrotnioną tożsamością. Ostatnia część akcentuje nowe, postkolonialne podejście do problemu Bałkanów – uczestniczą w nim wybitni naukowcy pochodzący z tego regionu, którzy zrobili kariery w Europie Zachodniej i USA. W tej części zostają zaprezentowane trzy fundamentalne dla tego problemu książki – studium Marii Todorowej (Bułgarka) Imagining the Balkans (1997), monografia Vesny Bjelogrlić-Goldsworthy (Serbka) Inventing Ruritania: The Imperializm of the Imagination (1998) oraz antropologiczna książka Božidara Jezernika (Słoweniec) Wild Europe.

Kwestie kobiece w czesko-słowackiej refleksji filmowej po 1989 roku

Tekst stanowi krytyczną rekapitulację refleksji filmoznawczej prowadzonej w Czechach i Słowacji a dotykającej problematyki tzw. ženskej otázki (kwestii kobiecej). Myśl feministyczna i genderowa pojawiła się w refleksji publicznej i naukowej dopiero po Aksamitnej Rewolucji, napotykając na wstrzemięźliwą i zdystansowaną reakcję środowisk naukowych i twórczych. Dotychczasowa niezbyt rozbudowana refleksja nad kwestiami kobiecymi w kinie czeskim i słowackim, reprezentuje wczesny etap feminizmu akademickiego. Czesko-słowackie women’s studies skupiają się na gromadzeniu wiedzy dotyczącej historii, kultury, życia społecznego i politycznego kobiet. W centrum swojego dyskursu sytuują analizę wizerunków kobiecych, przede wszystkim we wczesnym kinie, rozważania nad kategorią kobiecości, jej specyfiką i przeobrażeniami dokonującymi się w procesie historycznym. Tymczasem w dokonaniach kinematografii Czech i Słowacji coraz większą rolę odgrywają kobiety reżyserki. Współczesne kino kobiet jest tu wyraźnie dostrzegalnym w swojej specyfice jakościowej i ilościowej zjawiskiem artystycznym, który na razie pozostaje obszarem nieeksplorowanym w czesko-słowackiej myśli filmoznawczej ukierunkowanej feministycznie i genderowo.

Od "Subaltern studies" do "Provincializig Europe". Kilka postkolonialnych refleksji na temat historii

Tekst wskazuje II połowę XX wieku jako cezurę wyznaczającą kres dziewiętnastowiecznego pojęcia historii, służącego europejskim imperiom do uzasadnienia ekspansji kolonialnej. Na przykładzie kontrastu Indii i Zachodu dowodzi, że myślenie historyczne jest uwarunkowane kulturowo. Ruchy antykolonialne odwracają dyskurs kolonialny, czyniąc z niego argument dla szybkiej demokratyzacji społeczeństw, odbiegającej od modelu europejskiego za sprawą zredukowanej liczby etapów postępu cywilizacyjnego i rezygnacji z perspektywy historycznej. Seria Subaltern Studies podważa uniwersalność europejskiego modelu nowoczesności i jego adekwatność na terenach byłych kolonii po upadku zachodnich imperiów.

Wykorzystanie Gramatyki Kognitywnej w klasie językowej: Nauczanie angielskich konstrukcji dzierżawczych, czasu i aspektu

Wydział Neofilologii: Instytut Filologii Angielskiej

Nauczyciel języków obcych dziś i jutro

Niniejsza praca zbiorowa stanowi wyraz uznania dla niezwykle ważnej roli nauczyciela w zapewnieniu efektywności procesu uczenia się i nauczania języków obcych na różnych poziomach kształcenia, ogniskując się w szczególności na jego obecnej sytuacji, problemach, którym musi stawiać czoła w codziennej pracy oraz wyzwaniom, z jakimi będzie się musiał zmierzyć w przyszłości. Teksty w niej zawarte podzielone zostały na osiem rozdziałów, w taki sposób, aby zilustrować wymagania, jakim sprostać musi nauczyciel języka obcego, jak również drogę, jaką przechodzi od chwili rozpoczęcia studiów neofilologicznych, poprzez podejmowane przez niego wysiłki zmierzające do podniesienia umiejętności językowych i dydaktycznych i zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego, aż po gotowość do samodzielnego poszukiwania najlepszych metod i technik nauczania, która jest niezbędna, aby mógł się on stać badaczem i innowatorem. I tak, w części pierwszej, zatytułowanej Wiedza, kompetencje i przekonania nauczyciela, znaleźć można opracowania, które pokazują, w jak wielu obszarach nauczyciel języka powinien być specjalistą, aby mógł skutecznie wypełniać powierzone mu role, a co za tym idzie, jak wieloaspektowe i wszechstronne musi być jego przygotowanie. Z kolei rozdział drugi, Autonomia i refleksja nauczycieli, zwraca uwagę na to, że kompetencje i umiejętności, choć niewątpliwie bardzo ważne, nie wystarczą do efektywnego nauczania w różnych sytuacjach, jeśli nie będą one na bieżąco uzupełniane, modyfikowane i dostosowywane do danej sytuacji, a nauczyciel nie będzie potrafił albo chciał sam decydować o doborze materiałów i przebiegu lekcji w danej grupie uczniów. Kolejne dwie części tomu, zatytułowane Kształcenie przyszłych nauczycieli języków obcych i Rozwój zawodowy nauczycieli języków obcych, poświęcone zostały celom, organizacji i sposobom realizacji programów mających na celu przygotowanie przyszłych nauczycieli a następnie podnoszenie ich kwalifikacji, a także kwestiom związanym z awansem zawodowym. W rozdziale piątym, Nauczyciel języka obcego podczas lekcji i zajęć, zamieszczono opracowania wskazujące na rolę nauczyciela w budowaniu relacji z uczniem, wprowadzaniu i ćwiczeniu materiału językowego, rozwijaniu sprawności oraz kształtowaniu charakteru dyskursu edukacyjnego. Z kolei rozdział szósty, Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, porusza jakże istotną a jednocześnie jakże często pomijaną problematykę skutecznego nauczania uczniów z różnego rodzaju deficytami, czy to w klasie integracyjnej, czy w szkole specjalnej. I w końcu ostatnie dwa rozdziały, zatytułowane Badania nad osoba nauczyciela języków obcych i Poszukiwanie optymalnych rozwiązań dydaktycznych, podejmują kwestię prowadzenia badań empirycznych, zarówno tych dotyczących osoby nauczyciela, jak i tych podejmowanych przez nauczycieli z myślą o optymalizacji procesu dydaktycznego. Należy mieć nadzieję, że niniejszy tom przyczyni się do pełniejszego zrozumienia oraz docenienia roli nauczyciela w kształceniu językowym, a kompleksowe i wielostronne ujęcie tej tematyki sprawi, że stanie się on ważnym źródłem refleksji i punktem odniesienia dla badaczy, metodyków, studentów i samych nauczycieli.

Problemy współczesnej dydaktyki języków obcych

Niniejszy tom stanowi zbiór artykułów, które podejmują próbę zarysowania problemów stojących przed współczesną dydaktyką języków obcych w polskim kontekście edukacyjnym, wskazując w wielu przypadkach na bardzo konkretne możliwości ich rozwiązywania, a co za tym idzie, usprawnienia procesu uczenia się i nauczania języka obcego na różnych poziomach kształcenia. Teksty te dotyczą bardzo zróżnicowanej problematyki, poczynając od zagadnień teoretycznych i ich przełożenia na sytuację szkolną, poprzez wyniki różnego typu projektów badawczych wraz z implikacjami dla nauczania języków obcych, po propozycje konkretnych metod i technik, narzędzi dydaktycznych i rozwiązań systemowych. Tom został podzielony na sześć rozdziałów, w których zgrupowane zostały prace poświęcone pokrewnej tematyce, przy czym kluczem przy ustalaniu ich kolejności były poruszane kwestie, a nie porządek alfabetyczny. Tak więc, w części pierwszej, zatytułowanej Między teorią a praktyką, można znaleźć artykuły, które pokazują, w jaki sposób różne dziedziny wiedzy i modele teoretyczne mogą stanowić ważny punkt odniesienia dla dydaktyki języków obcych. Rozdziały drugi i trzeci, zatytułowane Techniki, metody, narzędzia i Wykorzystanie nowoczesnych technologii, poświęcone zostały przedstawieniu różnorodnych metod i środków nauczania, które można wykorzystać we wprowadzaniu i ćwiczeniu podsystemów i sprawności językowych oraz rozwijaniu autonomii ucznia i umiejętności samooceny. Z kolei rozdział czwarty, Nauczanie dzieci w wieku wczesnoszkolnym, grupuje teksty podejmujące problematykę dydaktyki języka obcego w odniesieniu do małych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem roli nauczyciela w tym obszarze. W rozdziale piątym, tj. Programy nauczania, etapy edukacyjne, egzaminy, zamieszczono artykuły, które podejmują kwestie o charakterze instytucjonalnym, dotyczące udoskonalenia edukacji językowej i ewaluacji postępów na różnych poziomach kształcenia. I w końcu, w części szóstej, zatytułowanej Kształcenie dwujęzyczne i specjalistyczne, znaleźć można prace poświęcone problematyce organizacji procesu nauczania treści merytorycznych przy użyciu języka obcego, specyfice nauczania języka polskiego jako obcego i wyzwaniom stojącym przed nauczycielem języka obcego dla potrzeb zawodowych. Jestem przekonany, że z uwagi na swą zróżnicowaną tematykę, umiejętne powiązanie teorii i badań empirycznych z codzienną praktyką, a co najważniejsze, uwzględnienie uwarunkowań i ograniczeń polskiego kontekstu edukacyjnego, niniejsza praca zbiorowa będzie stanowić ważne źródło inspiracji i refleksji dla wielu neofilologów, zarówno teoretyków i badaczy, jak i studentów filologii oraz nauczycieli różnych języków obcych.

Nie tylko Dzierżon: wprowadzenie do bibliografii piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku

Zadaniem artykułu jest ukazanie dorobku piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku. Pretekstem do poruszenia tego tematu jest przypadająca w 2011 roku dwusetna rocznica urodzin wybitnego pszczelarza Jana Dzierżona. Osoba i dokonania najsłynniejszego chyba w świecie Ślązaka do tego stopnia zdominowały historię pszczelarstwa tego regionu, że właściwie bardzo niewiele mówi się o dorobku innych działających aktywnie śląskich pszczelarzach praktykach i publicystach. Tymczasem dorobek ten jest imponujący. W części pierwszej artykułu przypomniano Nickela Jacoba ze Szprotawy, autora pierwszej wydanej na Śląsku książki pszczelarskiej, uznanego jednocześnie za ojca niemieckiej bibliografii pszczelarskiej. Wśród pionierów niemieckiej literatury fachowej dotyczącej pszczół znajduje się też Johann Coler ze Złotoryi. W XVIII wieku swą działalność praktyczną i publicystyczną w znacznej mierze związali ze Śląskiem Łużyczanin Adam Gottlieb Schirach i Niemiec Johann Riem. W dziełach innych autorów z zakresu gospodarstwa wiejskiego pojawiają się również fragmenty poświęcone pszczelarstwu. Dorobek swych poprzedników wzbogacił i swą działalnością rozsławił śląskie pszczelarstwo ksiądz dr Jan Dzierżon, odkrywca partenogenezy, konstruktor nowoczesnego ula, autor licznych publikacji. „Księciu pszczół” poświęcona została druga część artykułu. Przedstawiono w niej pokrótce jego życie i działalność, dzieje walki o uznanie teorii partenogenezy, ogromny dorobek publicystyczny. Wskazano jednocześnie na brak opracowania pełnej bibliografii podmiotowej. Dzierżon był wydawcą jednego z pierwszych na Śląsku czasopism pszczelarskich. Dorobek śląskiego czasopiśmiennictwa pszczelarskiego jest bogaty i dziwi fakt, że właściwie w bardzo małym dotychczas stopniu został poznany. Część trzecią poświęcono niemieckim i polskim czasopismom pszczelarskim wydawanym na Śląsku. Uwzględniono tutaj tytuły samoistne oraz dodatki. W podsumowaniu wykazano, że we wszystkich obszarach bibliografia piśmiennictwa śląskiego wymaga kompleksowego rozpoznania. Stan opracowania piśmiennictwa pszczelarskiego na Śląsku stanowi w pewnej mierze odbicie stanu bibliografii tego zagadnienia na ziemiach polskich.

(O)znaki śmierci w polskiej poezji po roku 1956

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Qumran and Jericho pottery: a petrographic and chemical provenance study

Książka zawiera monograficzne opracowanie petrograficzno-geochemiczne starożytnej ceramiki pochodzącej ze stanowisk Qumran i Jerycho w basenie Morza Martwego. Jest to interesujące studium z dziedziny interdyscyplinarnej nauki zwanej archeometrią lub petroarcheologią, poświęcone ważnym i powszechnie znanym na całym świecie stanowiskom archeologicznym. Autora cechuje nowoczesne podejście do podejmowanego tematu badawczego, rzetelny warsztat metodyczny, staranne opracowanie, wnikliwa interpretacja i dyskusja wyników.

Demokratyzacja kultury współczesnej

Wydział Historyczny: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

Wykluczenie społeczne wyzwaniem dla współczesnego świata

Społeczeństwo, w którym egzystuje współczesny człowiek, jest nie tyle trudne, ile bardzo złożone. Dlatego też wielu ludzi nie radzi sobie z różnymi problemami natury osobistej i społecznej. Wielu z nich doświadcza wykluczenia społecznego definiowanego jako efekt różnego rodzaju upośledzeń społecznych, wobec czego jednostka lub grupa nie może w pełni uczestniczyć w życiu gospodarczym, społecznym, ekonomicznym i politycznym społeczeństwa, do którego należy. Podmiotem wykluczenia społecznego jest przede wszystkim jednostka, która na drodze realizacji własnego humanitas została wykluczona w sposób przez siebie zawiniony lub doznała wykluczenia z powodu niewłaściwej polityki państwa. Do najważniejszych problemów lokujących się w obrębie wykluczenia autor zalicza: niepełnosprawność, bezrobocie, bezdomność, uzależnienia, samotność i ubóstwo. Scharakteryzowano przywołane powyżej obszary wykluczenia oraz podjęto próbę wskazania sposobów pomocy jednostkom, które stały się ofiarami wykluczenia. Podstawową instytucją pomagającą tym osobom jest pomoc społeczna, której pierwszym i podstawowym celem jest ulepszanie życia społecznego. Ważne miejsce zajmują w niej pracownicy socjalni, którzy jako jednostki wykształcone i kompetentne mogą wpływać na lepsze życie człowieka. Niestety, współcześnie nie zawsze w wystarczający sposób zaspokajane są podstawowe potrzeby zagubionych osób. Najsilniej dotykają one grupy i jednostki najsłabsze. Wskutek owych braków w polityce społecznej oraz w jej przedmiotowych zakresach: w polityce ludnościowej, rodzinnej, edukacyjnej, mieszkaniowej, polityce podziału dochodu, zabezpieczenia społecznego, zatrudnienia, następuje erozja najsłabszych ogniw systemu społecznego. Konieczne zatem wydaje się otwarcie polityki państwa na różne problemy społeczne, nie zawsze zawinione przez jednostkę, ale przez system, w którym się ona znalazła.

Konspiracja i podziemie zbrojne w Wielkopolsce 1945-1949. Powstanie, rozwój i rozbicie przez aparat bezpieczeństwa

Wydział Historyczny

Complicações microbiológicas na interface implante-pilar

Projeto de Pós-Graduação/Dissertação apresentado à Universidade Fernando Pessoa como parte dos requisitos para obtenção do grau de Mestre em Medicina Dentária

Reasoning with imprecise trade-offs in decision making under certainty and uncertainty

In many real world situations, we make decisions in the presence of multiple, often conflicting and non-commensurate objectives. The process of optimizing systematically and simultaneously over a set of objective functions is known as multi-objective optimization. In multi-objective optimization, we have a (possibly exponentially large) set of decisions and each decision has a set of alternatives. Each alternative depends on the state of the world, and is evaluated with respect to a number of criteria. In this thesis, we consider the decision making problems in two scenarios. In the first scenario, the current state of the world, under which the decisions are to be made, is known in advance. In the second scenario, the current state of the world is unknown at the time of making decisions. For decision making under certainty, we consider the framework of multiobjective constraint optimization and focus on extending the algorithms to solve these models to the case where there are additional trade-offs. We focus especially on branch-and-bound algorithms that use a mini-buckets algorithm for generating the upper bound at each node of the search tree (in the context of maximizing values of objectives). Since the size of the guiding upper bound sets can become very large during the search, we introduce efficient methods for reducing these sets, yet still maintaining the upper bound property. We define a formalism for imprecise trade-offs, which allows the decision maker during the elicitation stage, to specify a preference for one multi-objective utility vector over another, and use such preferences to infer other preferences. The induced preference relation then is used to eliminate the dominated utility vectors during the computation. For testing the dominance between multi-objective utility vectors, we present three different approaches. The first is based on a linear programming approach, the second is by use of distance-based algorithm (which uses a measure of the distance between a point and a convex cone); the third approach makes use of a matrix multiplication, which results in much faster dominance checks with respect to the preference relation induced by the trade-offs. Furthermore, we show that our trade-offs approach, which is based on a preference inference technique, can also be given an alternative semantics based on the well known Multi-Attribute Utility Theory. Our comprehensive experimental results on common multi-objective constraint optimization benchmarks demonstrate that the proposed enhancements allow the algorithms to scale up to much larger problems than before. For decision making problems under uncertainty, we describe multi-objective influence diagrams, based on a set of p objectives, where utility values are vectors in Rp, and are typically only partially ordered. These can be solved by a variable elimination algorithm, leading to a set of maximal values of expected utility. If the Pareto ordering is used this set can often be prohibitively large. We consider approximate representations of the Pareto set based on ϵ-coverings, allowing much larger problems to be solved. In addition, we define a method for incorporating user trade-offs, which also greatly improves the efficiency.