Kierowanie pracą ucznia w licealnych podręcznikach do języka polskiego

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Pracownia Innowacji Dydaktycznych

Korespondencja sztuk w dydaktyce szkoły ponadgimnazjalnej. Diagnoza i propozycje

Instytut Filologii Polskiej: Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego

Trójpłaszczyznowa Szachownica. Segmentacja „Wielkiej Polityki” w rozważaniach Josepha Nye’a

Autor książki: Wielka szachownica. Cele polityki amerykańskiej (Warszawa 1998) postrzega stosunki wzajemne pośród uczestników areny międzynarodowej jako wielką szachownicę, na której toczy się pomiędzy nimi „Wielka Polityka” (gra). Sytuacja światowa rozgrywa się, według niego, na jednej szachownicy (arenie międzynarodowej), a uczestnicy „gry” zajmują pozycje pionków. Jest to, więc swoista partia szachów, gdzie silniejszy zdobywa prestiż, pieniądze i władzę, natomiast słabszy przegrywa wszystko, osiągając marginalne znaczenie na globalnej szachownicy. Z kolei J. Nye eksponuje trzy płaszczyzny tej samej szachownicy, a mianowicie: potęgę militarną, gospodarczą oraz „miękkie środki oddziaływania politycznego”, wokół których toczy się polityka międzynarodowa. Jego trylogia poświęcona postrzeganiu potęgi państw powinna być lekturą obowiązkową, skierowaną przede wszystkim do polityków i mężów stanu, z przesłaniem, aby wskazane przez autora czynniki siły stosowali w praktyce, co pomoże im lepiej władać państwem. Jest to także książka przeznaczona dla wszystkich zainteresowanych polityką i jej zagadnieniami związanymi z percepcją potęgi. W niniejszej rozprawie naukowej skoncentrowałam się na trzech najważniejszych książkach J. Nye’a, stanowiących analizę atrybutów potęgi i wyjaśniających jej znaczenie. Są to: Bound to Lead. The Changing Nature of American Power (New York 1991), The Paradox of American Power. Why the World’s Only Superpower Can’t Go It Alone (Oxford 2002) oraz Soft Power. The Means to Success in World Politics (New York 2004; wyd. polskie: Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, Warszawa 2007). Stanowią one podstawę do zrozumienia percepcji pojęcia potęgi Stanów Zjednoczonych. Choć autora zajmują także kwestie innych państw, to jednak właśnie mocarstwowość USA jako najpotężniejszego kraju na świecie, posiadającego wszelkie czynniki wzmacniające jego potęgę (władzę), stanowi podstawę rozważań J. Nye’a.

Przyszłość amerykańskiej potęgi

W artykule autor analizuje percepcję potęgi amerykańskiej. Nie zgadza się z założeniem innych badaczy, iż nastąpi upadek siły Stanów Zjednoczonych. Nawet gdyby do tego doszło, USA nadal będą „Primus Inter Pares” wśród innych członków Wielkiej Szachownicy. Przygląda się On uważnie wadom i zaletom polityki tego mocarstwa. Dzieli potęgę imperium na trzy płaszczyzny: segment siły militarnej, potencjał ekonomiczny oraz soft power. Jego zdaniem tylko rozsądne użycie odpowiedniego zasobu siły „miękkiej” lub „twardej” prowadzi do smart power, czyli rozważnej polityki. Na tym właśnie powinno się opierać amerykańskie mocarstwo, a nie na nadużywaniu siły. USA powinny określić swoją rolę na arenie międzynarodowej, nie bać się „nadwyrężenia imperialnego” oraz stać się prawdziwym przywódcą a nie tylko hegemonem. Takie właśnie postępowanie, polegające na właściwym użyciu swojej potęgi doprowadzi do wzajemnej kooperacji, jak również wzrostu bezpieczeństwa międzynarodowego.

Analiza specjacyjna arsenu w wodzie techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej połączonej ze spektrometrią mas z jonizacją w indukowanej plazmie

Wydział Chemii: Pracownia Analizy Spektroskopowej Pierwiastków

ZASTOSOWANIE DERYWACYJNEJ KONCEPCJI WYKŁADNI PRAWA DO ROZSTRZYGANIA SPRAW ZE STOSOWANIEM PRZEPISÓW UNIJNYCH

Celem artykułu jest przedstawienie aplikacji zastosowania na krajowym poziomie stosowania przepisów unijnych koncepcji wykładni derywacyjnej Macieja Zielińskiego. Podjęto w nim próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie o wzajemne relacje przepisów prawnych ustanowionych przez socjologicznie różnych prawodawców do norm postępowania odtwarzanych w procesie wykładni w oparciu o analizę syntaktyczną oraz treściową krajowych i unijnych przepisów prawnych z różnych gałęzi prawa. Zastosowanie założeń koncepcji derywacyjnej do rozstrzygania spraw z elementem unijnym prowadzi do konkluzji, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym), jak również kondensacja norm postępowania w przepisach prawnych przebiegać może w sposób krzyżowy pomiędzy aktami prawnymi ustanowionymi przez różnych prawodawców socjologicznych (faktycznych). Ponadto, analiza szczególnego typu unijnych przepisów bezpośrednio skutecznych, prima facie stanowiących źródło obowiązku normatywnego wyłącznie dla państw członkowskich, w świetle założeń koncepcji wykładni derywacyjnej uświadamia, że przepisy te stanowią w gruncie rzeczy modelową egzemplifikację zjawiska kondensacji elementów norm prawnych. Przeprowadzona analiza relacji zakresowych przepisów prawnych do norm postępowania wykazuje stosowalność koncepcji derywacyjnej w procesie rozstrzygania spraw z elementem unijnym. Koncepcja ta wyjaśnia szczególnie złożone problemy wykładni prawa w sprawach z elementem unijnym oraz dostarcza teorii i praktyce instrumentarium do ich rozwiązywania. Jej zastosowanie unaocznia jednocześnie złożoną strukturę systemu prawa, którą charakteryzuje zjawisko hybrydyzacji.

W SPRAWIE DODATKOWYCH MANDATÓW DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO

Zwiększanie składu Parlamentu Europejskiego jest zjawiskiem zrozumiałym i związanym z rozszerzaniem się Unii o kolejne państwa. Zazwyczaj zwiększenie składu PE następuje wraz z rozpoczęciem nowej kadencji. Niniejszy artykuł omawia jednakże przypadek zwiększenia składu PE podczas trwającej kadencji. Konieczność zwiększenia liczby mandatów przypadających części państw wywołana została wejściem w życie Traktatu Lizbońskiego, przewidującego zwiększenie liczby mandatów do PE z 736 do 754. W Traktacie nie umieszczono przepisu wskazującego, że przepisy dotyczące składu PE wejdą w życie od nowej kadencji, co zrodziło szereg problemów związanych przede wszystkim z wyborem trybu obsady dodatkowych mandatów. Rada Europejska zaproponowała 3 sposoby obsady dodatkowych mandatów: na podstawie wyników wyborów z czerwca 2009 r., w drodze wyborów przeprowadzonych ad hoc, przez parlamenty narodowe spośród swych członków. Wszystkie państwa członkowskie, w tym Polska, zdecydowały się na wybór pierwszego ze wskazanych sposobów. Zdaniem autora, przyjęty w Polsce sposób obsady dodatkowego mandatu dokonany na podstawie przeprowadzonych już wyborów jest wątpliwy z punktu widzenia zgodności z Konstytucją RP.

Relacje między zgrupowaniami ameb skorupkowych, roślinnością i parametrami siedliskowymi torfowisk minerotroficznych Wielkopolski

Wydział Biologii: Instytut Biologii Środowiska/Zakład Hydrobiologii

Niezamknięte księgi – o księgach cechowych na Pomorzu Zachodnim

Niniejsze badanie koncentruje się na księgach powstałych w wyniku działalności organizacji cechowych na Pomorzu Zachodnim. Jest to specyficzny rodzaj zabytków, w których odzwierciedla się życie zarówno zawodowe, jak i społeczne oraz towarzyskie korporacji. Pisane były niejednokrotnie przez kolejne pokolenia, obejmują nawet kilka stuleci, przez co stanowią cenne źródło historyczne. Księgi dzieliły się na urzędowe, obejmujące całokształt działalności (Amtsbuch), oraz wyspecjalizowane – księgi protokołów (Protokollbuch), księgi mistrzów, czeladników i uczniów (Meister-, Gesellen- i Lehrjungenbuch), księgi rachunkowe (Rechnungsbuch) i księgi normatywne. Tekst ukazuje znaczną różnorodność kwestii poruszanych w poszczególnych rodzajach ksiąg, a także ich formę zewnętrzną. Podstawę do badań stanowią obiekty przechowywane w Archiwum Państwowym w Szczecinie. Daleko posunięte podobieństwo w funkcjonowaniu cechów poza granicami Pomorza pozwala na przeniesienie wniosków również na inne organizacje cechowe.

Uto­pia języka dosko­na­łego w euro­pej­skim kręgu kul­tu­ro­wym

Homo sapiens, gatu­nek nie­mal pod każ­dym wzglę­dem jed­no­rodny fizjo­lo­gicz­nie, pod­dany pra­wie jed­na­ko­wym pro­ce­som bio­lo­gicz­nym i spo­łecz­nym, o podob­nej ewo­lu­cyj­nej prze­szło­ści; gatu­nek, który poro­zu­miewa się tysią­cami róż­nych języ­ków. Ludzie są iden­tycz­nie zbu­do­wani, ale nie posłu­gują się jedną, uni­wer­salną mową. Korzy­ści, jakie wyni­ka­łyby ze wspól­nego, zro­zu­mia­łego dla każ­dego czło­wieka języka, są oczywiste. Tęsk­nota za takim języ­kiem jest obecna we wszyst­kich cywi­li­za­cjach. Wątek pomie­sza­nia języ­ków (The Con­fu­sion of Ton­gues), rekon­struk­cja i kon­struk­cja języka dosko­na­łego snuje się przez wszyst­kie kul­tury. W mito­lo­gii wie­lość języ­ków to nie­szczę­ście i sła­bość ludz­ko­ści. Sta­ro­żytni Per­so­wie wie­rzyli, iż wie­lo­ję­zyczny ród czło­wie­czy doczeka się w końcu wspól­nego języka w kró­le­stwie Ormuz­do­wym.

Nauczyciel języków obcych dziś i jutro

Niniejsza praca zbiorowa stanowi wyraz uznania dla niezwykle ważnej roli nauczyciela w zapewnieniu efektywności procesu uczenia się i nauczania języków obcych na różnych poziomach kształcenia, ogniskując się w szczególności na jego obecnej sytuacji, problemach, którym musi stawiać czoła w codziennej pracy oraz wyzwaniom, z jakimi będzie się musiał zmierzyć w przyszłości. Teksty w niej zawarte podzielone zostały na osiem rozdziałów, w taki sposób, aby zilustrować wymagania, jakim sprostać musi nauczyciel języka obcego, jak również drogę, jaką przechodzi od chwili rozpoczęcia studiów neofilologicznych, poprzez podejmowane przez niego wysiłki zmierzające do podniesienia umiejętności językowych i dydaktycznych i zdobywania kolejnych stopni awansu zawodowego, aż po gotowość do samodzielnego poszukiwania najlepszych metod i technik nauczania, która jest niezbędna, aby mógł się on stać badaczem i innowatorem. I tak, w części pierwszej, zatytułowanej Wiedza, kompetencje i przekonania nauczyciela, znaleźć można opracowania, które pokazują, w jak wielu obszarach nauczyciel języka powinien być specjalistą, aby mógł skutecznie wypełniać powierzone mu role, a co za tym idzie, jak wieloaspektowe i wszechstronne musi być jego przygotowanie. Z kolei rozdział drugi, Autonomia i refleksja nauczycieli, zwraca uwagę na to, że kompetencje i umiejętności, choć niewątpliwie bardzo ważne, nie wystarczą do efektywnego nauczania w różnych sytuacjach, jeśli nie będą one na bieżąco uzupełniane, modyfikowane i dostosowywane do danej sytuacji, a nauczyciel nie będzie potrafił albo chciał sam decydować o doborze materiałów i przebiegu lekcji w danej grupie uczniów. Kolejne dwie części tomu, zatytułowane Kształcenie przyszłych nauczycieli języków obcych i Rozwój zawodowy nauczycieli języków obcych, poświęcone zostały celom, organizacji i sposobom realizacji programów mających na celu przygotowanie przyszłych nauczycieli a następnie podnoszenie ich kwalifikacji, a także kwestiom związanym z awansem zawodowym. W rozdziale piątym, Nauczyciel języka obcego podczas lekcji i zajęć, zamieszczono opracowania wskazujące na rolę nauczyciela w budowaniu relacji z uczniem, wprowadzaniu i ćwiczeniu materiału językowego, rozwijaniu sprawności oraz kształtowaniu charakteru dyskursu edukacyjnego. Z kolei rozdział szósty, Kształcenie uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, porusza jakże istotną a jednocześnie jakże często pomijaną problematykę skutecznego nauczania uczniów z różnego rodzaju deficytami, czy to w klasie integracyjnej, czy w szkole specjalnej. I w końcu ostatnie dwa rozdziały, zatytułowane Badania nad osoba nauczyciela języków obcych i Poszukiwanie optymalnych rozwiązań dydaktycznych, podejmują kwestię prowadzenia badań empirycznych, zarówno tych dotyczących osoby nauczyciela, jak i tych podejmowanych przez nauczycieli z myślą o optymalizacji procesu dydaktycznego. Należy mieć nadzieję, że niniejszy tom przyczyni się do pełniejszego zrozumienia oraz docenienia roli nauczyciela w kształceniu językowym, a kompleksowe i wielostronne ujęcie tej tematyki sprawi, że stanie się on ważnym źródłem refleksji i punktem odniesienia dla badaczy, metodyków, studentów i samych nauczycieli.

Problemy współczesnej dydaktyki języków obcych

Niniejszy tom stanowi zbiór artykułów, które podejmują próbę zarysowania problemów stojących przed współczesną dydaktyką języków obcych w polskim kontekście edukacyjnym, wskazując w wielu przypadkach na bardzo konkretne możliwości ich rozwiązywania, a co za tym idzie, usprawnienia procesu uczenia się i nauczania języka obcego na różnych poziomach kształcenia. Teksty te dotyczą bardzo zróżnicowanej problematyki, poczynając od zagadnień teoretycznych i ich przełożenia na sytuację szkolną, poprzez wyniki różnego typu projektów badawczych wraz z implikacjami dla nauczania języków obcych, po propozycje konkretnych metod i technik, narzędzi dydaktycznych i rozwiązań systemowych. Tom został podzielony na sześć rozdziałów, w których zgrupowane zostały prace poświęcone pokrewnej tematyce, przy czym kluczem przy ustalaniu ich kolejności były poruszane kwestie, a nie porządek alfabetyczny. Tak więc, w części pierwszej, zatytułowanej Między teorią a praktyką, można znaleźć artykuły, które pokazują, w jaki sposób różne dziedziny wiedzy i modele teoretyczne mogą stanowić ważny punkt odniesienia dla dydaktyki języków obcych. Rozdziały drugi i trzeci, zatytułowane Techniki, metody, narzędzia i Wykorzystanie nowoczesnych technologii, poświęcone zostały przedstawieniu różnorodnych metod i środków nauczania, które można wykorzystać we wprowadzaniu i ćwiczeniu podsystemów i sprawności językowych oraz rozwijaniu autonomii ucznia i umiejętności samooceny. Z kolei rozdział czwarty, Nauczanie dzieci w wieku wczesnoszkolnym, grupuje teksty podejmujące problematykę dydaktyki języka obcego w odniesieniu do małych dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem roli nauczyciela w tym obszarze. W rozdziale piątym, tj. Programy nauczania, etapy edukacyjne, egzaminy, zamieszczono artykuły, które podejmują kwestie o charakterze instytucjonalnym, dotyczące udoskonalenia edukacji językowej i ewaluacji postępów na różnych poziomach kształcenia. I w końcu, w części szóstej, zatytułowanej Kształcenie dwujęzyczne i specjalistyczne, znaleźć można prace poświęcone problematyce organizacji procesu nauczania treści merytorycznych przy użyciu języka obcego, specyfice nauczania języka polskiego jako obcego i wyzwaniom stojącym przed nauczycielem języka obcego dla potrzeb zawodowych. Jestem przekonany, że z uwagi na swą zróżnicowaną tematykę, umiejętne powiązanie teorii i badań empirycznych z codzienną praktyką, a co najważniejsze, uwzględnienie uwarunkowań i ograniczeń polskiego kontekstu edukacyjnego, niniejsza praca zbiorowa będzie stanowić ważne źródło inspiracji i refleksji dla wielu neofilologów, zarówno teoretyków i badaczy, jak i studentów filologii oraz nauczycieli różnych języków obcych.

„Livre des merveilles”. Burgundzka wizja Orientu późnego średniowiecza w miniaturach manuskryptu fr. 2810 z Bibliothèque nationale de France

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Polowanie na zasób - czyli strategia pozyskiwania dokumentów do repozytorium AMUR

W artykule przedstawiono model czynników wpływających na efektywne pozyskiwanie zasobów do repozytorium uczelnianego. Omówiono obligatoryjną archiwizację prac jako podstawowy determinant zrównoważonego rozwoju repozytorium. Zaprezentowano strategię pozyskiwania zasobów do repozytorium uczelnianego AMUR. Podkreślono wagę promocji repozytorium wśród pracowników naukowych uczelni. Przedstawiono metody dotarcia do grona naukowców poprzez systematyczne prezentacje na radach instytutów i wydziałów. Omówiono czynniki motywujące, które mogą wpływać na przyrost zasobów. Przedstawiono również wyniki badań pilotażowych przeprowadzonych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza dotyczących barier w autoarchiwizowaniu prac.

Listening to Anima Mundi: The Organic Metaphor in the Cosmoecological Perspective

This paper is an attempt to revise an organic epistemological approach toward nature. The sources for such a view are found in the metaphor of the Earth as a living organism, which can be traced even to ancient Greek philosophy. Drawing on the notion of cosmoecology and the Gaia-Uranus Hypothesis, we re-think and supplement the holistic perspective in environmental ethics by emphasizing the role of the embodied of nature, and by turning our attention back “from the heavens to earth”.