Wokół składni „Rozmyślań dominikańskich”

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej

Kazimierz Kaczmarczyk (1878-1966). Archiwista i historyk

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Modlitwa Pańska w polskim średniowieczu. Znad staropolskich rękopisów

Książka zawiera krytyczne wydanie 23 znanych średniowiecznych polskojęzycznych przekazów Modlitwy Pańskiej oraz ich charakterystykę źródłoznawczą i językową. Jest to pierwsza całościowa edycja staropolskich odpisów Ojcze nasz, także tych dotąd niepublikowanych. Do zachowanych 17 rękopisów (pozostałe znane są jedynie z dawnych edycji) dołączono kolorową fotokopię zabytku, przygotowano nową transliterację i transkrypcję tekstów. Część analityczna pozwoliła wyodrębnić miejsca niezmienne oraz tłumaczone na wiele sposobów, a także zidentyfikować typy różnic, określić kierunki zmian elementów zmiennych oraz zidentyfikować symptomy standaryzacji tego tekstu. Ponadto przeprowadzone analizy umożliwiły postawienie pytania o podstawę tłumaczenia oraz o sposób przekładu modlitwy. Zaobserwowano początkową niezależność gramatyczną od tekstu łacińskiego i stopniowe naśladowanie konstrukcji łacińskich (zwłaszcza w zakresie szyku) oraz niezależność staropolskich tłumaczeń od najstarszych czeskich redakcji Pater noster. Wskazane w analizach obszary tekstu zarówno niezmienne, jak i te, które najczęściej podlegały zmianom lub też mają poświadczonych najwięcej wariantów tłumaczeniowych, nie tylko sprawiały anonimowym średniowiecznym skrybom piszącym po polsku najwięcej problemów, ale były obrazem ich świadomej pracy, przejawem prowadzonych z rozmysłem poszukiwań najlepszych polskich odpowiedników dla oddania łacińskiego tekstu. Uzupełnieniem analiz językowych jest omówienie wczesnopiętnastowiecznego łacińskiego komentarza dotyczącego tłumaczenia modlitw na język polski autorstwa Jakuba z Piotrkowa. Wyodrębnione na podstawie porównania zachowanych tekstów typy różnic znajdują odzwierciedlenie w zagadnieniach poruszanych przez średniowiecznego skrybę, co umacnia wnioski płynące z pracy.

Korespondencja sztuk w dydaktyce szkoły ponadgimnazjalnej. Diagnoza i propozycje

Instytut Filologii Polskiej: Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego

W oczekiwaniu na Paruzję. Myśl eschatologiczna w prawosławnym piśmiennictwie słowiańskim do początku XVI wieku

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Słowiańskiej

Pozyskiwanie danych leksykalnych z tekstówelektronicznych (na materiale czasopisma naukowego)

Praca dotyczy wybranych metod pozyskiwania, czyli ekscerpcji, informacji o charakterze leksykalnym z elektronicznych zbiorów tekstów.Jej celem jest, po pierwsze, sformułowanie nowych, oryginalnych metod, które mogą być użyteczne w pozyskiwaniu materiału do analiz leksykalnych, a następnie zbadanie ich na wybranym zbiorze tekstów.Planowano opracowanie metod niewymagających zaawansowanej znajomości programowania komputerowego, a jednocześnie umożliwiających uzyskanie wartościowych wyników, gdzie za wartościowość metody uznaje się daną wydajność ekscerpcyjną. Trzy sformułowane metody dopracowano i zoptymalizowano.Metoda ekscerpcji jednostek nowych dostarczyła ponad 1000 wyrazów nowych, niezarejestrowanych, metoda ekscerpcji kolokacji w oparciu o akronimy daje ponad 6000 jednostek, zaś metoda ekscerpcji kolokacji wykorzystująca końcówkę liczby mnogiej dała ponad 110 tysięcy wyodrębnionych jednostek.

Gry fabularne jako technika autonomizująca studenta

Publikacja (…) jest zbiorem tekstów poświęconych zagadnieniu autonomii w dydaktyce języków obcych. Teksty te – w obecnej postaci artykułów – stanowią zapis referatów wygłoszonych na konferencji poświęconej temu właśnie, niezwykle istotnemu dla nowoczesnej dydaktyki zagadnieniu. Konferencje tego typu nigdy dotąd w Polsce się nie odbywały. Jest to więc novum na naszym terenie i wielki tytuł do chwały dla uczelni, która podjęła się organizacji takiego wydarzenia i publikacji artykułów opracowanych na podstawie wygłoszonych tam referatów. Dlatego publikację uważam za niezwykle ważną i potrzebną. (z recenzji wydawniczej Prof. dr hab. Hanny Komorowskiej)

Wykładnia funkcjonalna a zmiana społeczno-polityczna. Studium teoretycznoprawne

Wydział Prawa i Administracji: Katedra Teorii i Filozofii Prawa

Między wykopaliskami rabunkowymi a archeologicznymi. Społeczno-kulturowa funkcja materialnych śladów przeszłości w Dolinie Nilu (na przykładzie plemienia Manasir z północnego Sudanu)

Wydział Historyczny: Etnologii i Antropologii Kulturowej UAM

Miasto Poznań w perspektywie badań interdyscyplinarnych

Książka podzielona została na cztery części. W każdej z nich znajdują się teksty ukazujące inną stronę badań miasta wynikających z odmiennych perspektyw badawczych prezentowanych przez nasz interdyscyplinarny zespół badaczy. Książka dofinansowana ze środków: Prof. dr hab. Jacka Witkosia, prorektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ds. nauki i współpracy międzynarodowej Prof. dr hab. Hanny Kóčki-Krenz, dziekan Wydziału Historycznego Prof. dr hab. Michała Buchowskiego, dyrektora Instytutu Etnologii i Antropologii Kulturowej

Życie po wybuchu. Refleksy transformacji w czeskiej dramaturgii po 1989 roku

Niniejszy esej poświęcony jest analizie czeskich, teatralnych refleksji na temat rzeczywistości po transformacji politycznej. Przegląd wybranych sztuk, powstałych w latach 1994-2006, zawiera krótkie literaturoznawcze opracowania tekstów M. Bambuška, L. Baláka i J. Topola, dopełnione uwagami na temat dzieł D. Drábka i M. Urbana. Skatalogowano powtarzające się w sztukach wymienionych autorów motywy: czekania na barbarzyńców, poczucia epistemologicznego i społecznego chaosu, neotrybalizmu i spustoszenia w dziedzinie międzyludzkiej komunikacji (kryzys języka). Pomocną kategorią, wywodzącą się z amerykańskiej socjologii, jest backlash: stan po wybuchu. Backlash jest stanem psychologicznym (również w sensie psycho- logii społecznej), który skłania do podejmowania decyzji nieracjonalnych i niebezpiecznych, służących wyłącznie zniesieniu poczucia niepewności i tęsknoty. Ten stan obserwują i komentują wymienieni autorzy sztuk teatralnych.

Lektura twórcza w edukacji humanistycznej

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM: Instytut Filologii Polskiej

W poszukiwaniu czasowników nieznanych lingwist(k)om

Abstract. The paper presents a list of 437 verbs which have not been recorded in lexicography. As the source of reference, the author consulted a spelling dictionary of the Polish language, Wielki słownik ortograficzny PWN, 2nd edition, 2006. The concept of this paper originated from the wish to satisfy the curiosity after reading Indeks neologizmów [Index of Neologisms] prepared by Krystyna Waszakowa in her work Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny [Word-formative internationalisation processes in modern Polish]. The index contains a list of nouns. Given that K. Waszakowa did not take verbs into account (there are far (?) fewer neo-verbs than neo-nouns), the author decided to find out whether it is true that the number of verb neologisms is so small that their philological analysis is pointless from the point of view of research, vocabulary registration, etc. If nouns, such as podczłowiek, miniokupacja, redefinicja, are of interest, why not record the prefixal constructions of the do-, z-, od-, na-, w-, wy-, za-, od-, nad- etc. -robić type? The analysis included randomly selected texts from the „Rzeczpospolita” daily (without any thorough preparation with respect to the content; the texts available were sequentially analysed until the satisfactory result was obtained). The texts under review included an incomplete (it is virtually impossible to determine completeness in this case) electronic archive from the years 1993–2006.

Wilno-Vilnius. Polskie i litewskie reprezentacje miasta po roku 1990

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Zagadnienia wykładni prawa w unijnych kontekstach interpretacyjnych. O adekwatności i możliwych rozwinięciach derywacyjnej koncepcji wykładni

Wydział Prawa i Administracji