Analiza struktury przestrzennej i czasoprzestrzennej maksymalnych opadów dobowych w Polsce w latach 1956-1980

Jednym z wyników prognoz wykonywanych z zastosowaniem globalnych i regionalnych modeli klimatycznych jest odkrycie wysokiego prawdopodobieństwa wzrostu częstości oraz natężenia ekstremalnych opadów. Poznanie prawidłowości ich powtarzalności i zasięgu przestrzennego ma oczywiście bardzo duże znaczenie gospodarcze i społeczne. Dlatego, niezależnie od wprowadzania nowych technik pomiarowych należy dokonywać analizy i reinterpretacji archiwalnych danych, korzystając z możliwości stwarzanych przez rozwój GIS. Głównym celem opracowania jest analiza prawidłowości przestrzennej i czasowej zmienności miesięcznych oraz rocznych maksymalnych dobowych sum opadów (MSDO) z lat 1956-1980, z obszaru Polski. W pracy wykorzystano nowe w geografii polskiej metody geostatystyczne. Do publikacji dołączono dysk DVD ze źródłową bazą danych i najważniejszymi wynikami w postaci numerycznej i kartograficznej.

Współczesna Azja z perspektywy młodego badacza

Publikacja ta zawiera artykuły będące pokłosiem II Międzyuczelnianej Interdyscyplinarnej Konferencji "Współczesna Azja z perspektywy młodego badacza", która odbyła się dnia 31/05/2012 roku w Poznaniu. Została ona zorganizowana przez Sekcję Azjatycką „Satya” Studenckiego Koła Naukowego Etnologów im. Bronisława Piłsudskiego, działającego przy Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Gdyby nie hegemoniczna nauka europejska, a w tym wypadku geografia trudno byłoby znaleźć wspólną płaszczyznę, która potrafiłaby taką różnorodność włączyć w jakąś całość jaką jest kontynent azjatycki. Tych kilka artykułów odnoszących się do tak odmiennych społeczności łączy jedno - pasja badawcza młodych ludzi ukierunkowana na ten obszar świata. W trakcie konferencji poruszone zostały tak odmienne tematy, z tak wielu perspektyw, że wydaje się być trudnym odnalezienie jakichkolwiek wątków wspólnych. Bynajmniej w przedstawionych w poniższej publikacji tekstach możemy odnaleźć przewijające się wątki narracji postkolonialnej, które w sposób krytyczny analizują współczesne zjawiska narracji tworzonych w odniesieniu do rozmaitych praktyk kulturowych. Warto wymienić tu chociażby kwestię krzyżowań w filipińskiej Pampandze, czy obraz mieszkańców Chin tworzony w literaturze i filmie euro - amerykańskim. Drugim wątkiem obecnym w kilku tekstach jest problem wytwarzania dyskursów dających podstawy do generowania tożsamości podmiotowej. W tej tematyce pojawiają się zagadnienia związane z tworzeniem izraelskości, a także ukazana jest rola dyskursów religijnych jak Buddyzm i Burchanizm z tej perspektywy. W tym kontekście ciekawie przedstawiona została analiza funkcjonowania imigrantów pochodzących m.in. z Europy, Ameryki Północnej i Australii w Chinach. Wszystkie artykuły są zapewne wycinkiem badań jakie podejmują młodzi badacze w swoich wymagających wyrzeczeń dociekaniach poznawczych, dlatego oczekiwać należy w przyszłości twórczego rozwinięcia przedstawionych tu zagadnień.

Charakterystyka topoklimatyczna fragmentu wybrzeża klifowego w rejonie Białej Góry (Woliński Park Narodowy)

The Meteorological Section at the scientific camp 2009–2010 conducted a series of meteorological measurements in the region of Biała Góra. The exploration area is located about 2 km east of Międzyzdroje, at the research station of the AMU Faculty of Geographical and Geological Sciences. Members of the section made measurements in the six selected points. The location of points had to reflect the specifics of the area (from the beach to the car park at the research station). The section focused on three basic measurements: air temperature (2009–2010), relative humidity (2009–2010) and atmospheric pressure (2009). This article aims to analyse a topoclimate section of cliff coast in the Wolin National Park. The compilation recognised the impact of various land surfaces, sea and altitude on the variability of air temperature and relative humidity. It notes the varied course of the daily meteorological elements analysed, which is directly related to the value of radiation balance dependent upon the intensity of direct solar radiation. In this article, particular emphasis is applied to the analysis of temperature amplitudes and humidity at different measuring points.

Struktura fizyczna gruntu, zawartość substancji organicznej oraz skład chemiczny gleb w podłożach 21 stanowisk zieleni miejskiej na terenie Poznania. Część III. Zawartość makroelementów: N, P, K, S, Ca i Mg

This article is a continuation of a four-piece work describing the condition of soil in what has been broadly defined as central Poznań. This article presents the content of active forms of six chemical elements which tend to be absorbed by plants in biggest quantities. Relations between these chemical elements are discussed and indications are made of how to counteract the negative effects of deficits as well as overdoses of specific chemical elements in the substrate.

Struktura fizyczna gruntu, zawartość substancji organicznej oraz skład chemiczny gleb w podłożach 21 stanowisk zieleni miejskiej na terenie Poznania. Część IV. Zawartość mikroelementów: Cl, Fe, Mn, Zn, Cu, B oraz Na, Pb i Cd. Wskaźnik zasolenia EC

This article presents the physical structure of the land, organic substances content and the chemical composition of soil comprising subsoil of 21 urban greenery locations in the city of Poznań. As they tend to be commonly underestimated, they have also been presented with view to their vital functions in plants’ life processes. The analysed microelements are referred to their levels, the so-called geo-chemical background of Polish soils and the limit values for field soils with medium levels of nutrients.

Dependence of severe storm occurrence on circulation types in Poland

The paper investigates the relationships between the occurrence of thunderstorms with heavy precipitation (> 30 mm) and atmospheric circulation types. The study covers the period 1951–1998 and is based on a matching span of records of thunderstorm occurrence and daily precipitation totals at 47 weather stations in Poland. A catalogue of circulation types by Osuchowska-Klein, data on frequency of fronts over south-eastern Poland by Niedźwiedź and weather maps were used. In Poland, days with a thunderstorm and more than 30 mm of precipitation are extremely rare and occur mainly in summer. Their recurrence period amounts to about two to four years, with the exception of mountain areas (southern Poland) where they occur nearly every year. The heaviest precipitation on a day with thunderstorm, 166.1 mm, was recorded at a high-mountain station on Mt. Kasprowy Wierch. Apart from this station the highest precipitation was 141.0 mm and only eight stations had at least one record of more than 100 mm. Four regions characterised by different circulation types most favourable for the occurrence of thunderstorms with heavy precipitation were identified. In all of them southerly advection was most favourable for the occurrence of the phenomena studied (Sc, SEc, Sa/c), but that effect was especially prominent in the south-western region. Most of the days with thunderstorm and heavy precipitation coincided with the passing of an atmospheric front over Poland (53.8–81.9% days depending on the station). Days with air-mass thunderstorm and heavy precipitation were rare and mostly occurred in areas of variable topography.

Geomorfologiczne uwarunkowania rozwoju sieci komunikacyjnej na obszarze młodoglacjalnym (zlewnia Perznicy, Pojezierze Drawskie

The aim of the studies in the Perznica River catchment were relief changes caused by the development of transportation infrastructure. This type of transformation is dependable on the state of economy and the settlements. The development of transportation network in the last two hundred years was examined through the analysis of archival cartographic materials – maps from the years 1789, 1855, 1877, 1935 – and the comparison with the situation from mid 1980s. The Perznica River catchment has an area of 249 km2 and it is located in north-western Poland in the central part of the Drawskie Lakeland macroregion, which belongs to the West Pomeranian Lakeland. The heterogeneous Perznica River catchment relief has a denivelation of 159 m and is within 60 and 219 m a.s.l. The study area is within the Parsęta River lobe. A number of subzones, whose morphological diversity and diversity of sediments lithofacies is mainly a reflection of areal deglaciation of the continental ice-sheet marginal zone, has been distinguished and these are: • subzone of the internal kame moraine – the undulated moraine upland, diversified by kame forms and kettle holes, • subzone of ice-free space forms – the uplands of kame plateaux, • subzone of melt-out lake basins – Lake Wielatowo basin with a characteristic collar ridge, • morphological levels of the northern Pomeranian sloping surface – mainly flat moraine uplands and small outwashes. The economic development of the Perznica River catchment advanced in close connection with the physical and geographical context, mainly with the relief, soils and hydrological conditions. As a result, the flat moraine uplands and marginal outflow plains, which were easiest to cultivate, have been developed and populated faster than any other. Since the early medieval period, large, compact villages, often centered around big estates, were emerging in those areas. In areas with a high relief energy–kame-melt moraines, ice-free space forms and ridges around melt-out lake basins–farming entered on a larger scale from the eighteenth century. Scattered settlements in those areas forced the creation of a dense access road network to farms and fields. In the case of anthropogenic forms of transportation with denivelation exceeding 1 m in the study area, road excavations are present for 37.3 km, road undercuttings for 43.8 km and road embankments for 38.7 km in total length. That gives a high ratio of density of such forms, equal to 2.1 km per km–2.

Struktura fizyczna gruntu, zawartość substancji organicznej oraz skład chemiczny gleb w podłożach 21 stanowisk zieleni miejskiej na terenie Poznania. Część I. Struktura fizyczna gruntu

This article is the first one in the series of four publications describing the condition of soil environment in the area of broadly understood centre of Poznań. The paper presents the results of studies into a ph ph ph ysical structure of the soil collected around horse chestnuts (Aesculus hippocastanum), growing in various habitats in 21 locations in the area of Poznań. In the majority of cases, 75 per cent of them, the obtained data point to a deficient ph ph ysical structure of subsoils. Only in five cases, out of a general number of 21 locations, the roots of the trees developed in soil conditions that were favourable for the plants, and which enabled them the retention of precipitation water, oxygention of rhizosph ph ere and accumulation of humus.

Strong High Pressure Systems Influencing the Weather in Poland During the Period 1971-2000

This paper shows preliminary results of research into the occurrence of strong anticyclonic systems that influenced the weather in Poland during the period 1971–2000. The study was based on NCEP/NCAR reanalysis data, including daily values of the 1000 and 500 hPa geopotential heights, maps of mentioned geopotential heights and maps of sea-level field pressure. With the use of these data a number of exceptionally strong high-pressure systems were identified, together with their areas of origin and subsequent development patterns. They were then broken down into five groups with similar dynamics. The numbers of systems in each group were not found to follow any significant change trends in the long term. The greatest differences between groups were identified in terms of their annual occurrence rates and centre pressure values.