Analityczna filozofia dziejów w poznańskiej szkole metodologicznej. Próba falsyfikacji Popperowskiej krytyki historii teoretycznej

The purpose of this paper is the reconstruction of the theory of historical process elaborated at the Poznań School of Methodology. The heuristic tool will be Popper’s model of knowledge, according to which, the development of scientific theory went through the phase of the posing of the scientific problem, proposing a tentative theory, a critical discussion and its modification. Proposed by Leszek Nowak the adaptive interpretation of historical materialism was transformed – under the influence of the elaboration of the idealizational theory of science and the categorical interpretation of dialectics – into the generalized version of historical materialism. This version includes theory of the class and primitive societies. Difficulties in the building of the theory of real socialism led to the transformation of adaptive historical materialism into the non-Marxian historical materialism where some tenets of Marxism were refuted (e.g. the domination of economy over politics). In the course of the building of the adaptive interpretation of historical materialism and the non-Marxian historical materialism some primary notions were defined and modified satisfying the criteria of falsification. Although Popper severely criticized the possibility of theoretical history, the theory of history as developed at the Poznań School of Methodology satisfies his criteria of falsification. This throws doubt upon the validity of Popperian critique of theoretical history.

Kulturowy charakter czasu i przestrzeni. Analiza średniowiecznego i wczesnorenesansowego elitarnego budownictwa mieszkalnego i obronnego w Irlandii

Wydział Historyczny: Instytut Prahistorii

Kontakty społeczności Europy środkowej i strefy egejskiej w drugim tysiącleciu przed Chr. Próba analizy archeologiczno-chronometrycznej

Wydział Historyczny: Instytut Prahistorii

Archeologia amerykańska w świetle zarządzania dziedzictwem kulturowym: geneza, prawo, praktyka

Wydział Historyczny: Instytut Archeologii

Peruwiańskie siły samoobrony chłopskiej. Od konfliktu zbrojnego do transformacji pokojowej

Wydział Historyczny: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

„Livre des merveilles”. Burgundzka wizja Orientu późnego średniowiecza w miniaturach manuskryptu fr. 2810 z Bibliothèque nationale de France

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Nie tylko Dzierżon: wprowadzenie do bibliografii piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku

Zadaniem artykułu jest ukazanie dorobku piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku. Pretekstem do poruszenia tego tematu jest przypadająca w 2011 roku dwusetna rocznica urodzin wybitnego pszczelarza Jana Dzierżona. Osoba i dokonania najsłynniejszego chyba w świecie Ślązaka do tego stopnia zdominowały historię pszczelarstwa tego regionu, że właściwie bardzo niewiele mówi się o dorobku innych działających aktywnie śląskich pszczelarzach praktykach i publicystach. Tymczasem dorobek ten jest imponujący. W części pierwszej artykułu przypomniano Nickela Jacoba ze Szprotawy, autora pierwszej wydanej na Śląsku książki pszczelarskiej, uznanego jednocześnie za ojca niemieckiej bibliografii pszczelarskiej. Wśród pionierów niemieckiej literatury fachowej dotyczącej pszczół znajduje się też Johann Coler ze Złotoryi. W XVIII wieku swą działalność praktyczną i publicystyczną w znacznej mierze związali ze Śląskiem Łużyczanin Adam Gottlieb Schirach i Niemiec Johann Riem. W dziełach innych autorów z zakresu gospodarstwa wiejskiego pojawiają się również fragmenty poświęcone pszczelarstwu. Dorobek swych poprzedników wzbogacił i swą działalnością rozsławił śląskie pszczelarstwo ksiądz dr Jan Dzierżon, odkrywca partenogenezy, konstruktor nowoczesnego ula, autor licznych publikacji. „Księciu pszczół” poświęcona została druga część artykułu. Przedstawiono w niej pokrótce jego życie i działalność, dzieje walki o uznanie teorii partenogenezy, ogromny dorobek publicystyczny. Wskazano jednocześnie na brak opracowania pełnej bibliografii podmiotowej. Dzierżon był wydawcą jednego z pierwszych na Śląsku czasopism pszczelarskich. Dorobek śląskiego czasopiśmiennictwa pszczelarskiego jest bogaty i dziwi fakt, że właściwie w bardzo małym dotychczas stopniu został poznany. Część trzecią poświęcono niemieckim i polskim czasopismom pszczelarskim wydawanym na Śląsku. Uwzględniono tutaj tytuły samoistne oraz dodatki. W podsumowaniu wykazano, że we wszystkich obszarach bibliografia piśmiennictwa śląskiego wymaga kompleksowego rozpoznania. Stan opracowania piśmiennictwa pszczelarskiego na Śląsku stanowi w pewnej mierze odbicie stanu bibliografii tego zagadnienia na ziemiach polskich.

Ofensywa Wielkanocna 1972 (kulminacyjny punkt wojny wietnamskiej)

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Od arboristy do zorbonauta – nomina agentis i nomina attributiva (personalia) w najnowszej czeszczyźnie

Autorka jako neologizmy traktuje wyrazy, wyrażenia lub frazy, które zostały ostatnio wymyślone, niewystępujące w słowniku, ale mogące być szeroko stosowane lub pojawiające się w języku pewnych społecznościach. W języku czeskim obecnie jest ich kilka tysięcy. Są one często używane, aby tekst był bardziej atrakcyjny, nowoczesny. W niniejszym artykule szczególną uwagę poświęcono dwóm kategoriom: nomina agentis i nomina attributiva (personalia) i morfologicznej oraz semantycznej strukturze nowych wyrazów. Są one bardzo często angielskiego pochodzenia, wprowadzone do języka czeskiego ze względu albo na modę, albo na brak czeskiego odpowiednika, tworzone z typowym sufiksem czeskiego lub na bazie czeskich podstaw słowotwórczych.

Demokratyzacja kultury współczesnej

Wydział Historyczny: Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej

Małżeństwa wiejskie w Polsce lat osiemdziesiątych. Szkic historyczny

In the article I present the structure of rural marriage in Poland of the 80-ies. I analyse basic factors of marriage mating, especially the reasons for getting married. Among the most important reasons are: love, material reasons, friendship, prestige, social position, sex. The article includes also the results of the research on marriage durability (stability), and also on factors influencing the marriage success or failure.

Polskie tradycje muzyczne na południowo-wschodniej Syberii i ich rola w kształtowaniu tożsamości narodowo-etnicznej

Wydział Historyczny: Katedra Muzykologii

Sieć grodowa na Kujawach oraz jej funkcje od połowy X do końca XIII wieku

Wydział Historyczny: Instytut Historii

Samorządy gminne województwa lubuskiego w kształtowaniu współpracy transgranicznej

Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

Projekty rozwojowe w tubylczej społeczności Meksyku i ich społeczno-kulturowe konsekwencje

Wydział Historyczny