Polskie tradycje muzyczne na południowo-wschodniej Syberii i ich rola w kształtowaniu tożsamości narodowo-etnicznej

Wydział Historyczny: Katedra Muzykologii

W pracy dokonano charakterystyki polskich tradycji muzycznych oraz ich roli w kształtowaniu tożsamości narodowo-etnicznej potomków migrantów z terenów Polski, zamieszkujących obszar południowo-wschodniej Syberii. Badania terenowe, służące zgromadzeniu materiału źródłowego, prowadzono w pięciu miejscowościach (Wierszynie, Pichtyńsku, Irkucku, Usolu Syberyjskim i Ułan-Ude), należących do dwóch jednostek administracyjnych Federacji Rosyjskiej (obwodu irkuckiego oraz Republiki Buriacji). Członkami omawianych społeczności są potomkowie dwóch kategorii przesiedleńców: 1) zesłańców oraz 2) dobrowolnych osadników. Charakter migracji silnie wpłynął na obecny kształt kultury badanych grup, dlatego też nie tworzą oni jednolitej diaspory, ale kilka diaspor, które w różnym stopniu zachowały język, religię, zwyczaje, a także tradycje muzyczne sprzed przesiedlenia. Wpłynęło to między innymi na ich poczucie przynależności narodowo-etnicznej. Związki muzyki i tożsamości rozpatrywane są w pracy z perspektywy trzech orientacji badawczych, obecnych we współczesnych naukach społecznych – interakcjonizmu symbolicznego, performatyki oraz antropologii refleksyjnej. Centralną kategorię analizy stanowi performans, rozumiany tu z jednej strony jako przejaw kultury badanych grup, a z drugiej jako interakcja, wpływająca na kształtowanie tożsamości jej uczestników.

This paper elaborates on Polish musical traditions and their role in creating the national and ethic identities of Polish immigrants’ descendants who live in southeastern Siberia. In order to collect the source material, the field works were conducted in five towns (Viershina, Pichtynsk, Irkutsk, Siberian Usole and Ulan-Ude) that are parts of two administrative units of the Russian Federation (Irkutsk Oblast and the Republic of Buryatia). The members of the reviewed groups are the descendants of both the displaced people and the migrants. The type of migration had a strong impact on the present cultural condition of these groups. They do not create one homogenous diaspora, but a few diasporas that preserve the language, religion, customs and musical traditions of their descendants to the different degree. This in turn has an impact on their national and ethnic affiliations. The relationships between music and identity are analysed using three theories that are present in the social sciences nowadays – symbolic interactionism, performance studies and reflexive anthropology. The main category of analysis here is a performance. It is understood as the manifestation of the culture on the one hand and the interaction influencing the creation of identity of its participants on the other hand.