Trójpłaszczyznowa Szachownica. Segmentacja „Wielkiej Polityki” w rozważaniach Josepha Nye’a

Autor książki: Wielka szachownica. Cele polityki amerykańskiej (Warszawa 1998) postrzega stosunki wzajemne pośród uczestników areny międzynarodowej jako wielką szachownicę, na której toczy się pomiędzy nimi „Wielka Polityka” (gra). Sytuacja światowa rozgrywa się, według niego, na jednej szachownicy (arenie międzynarodowej), a uczestnicy „gry” zajmują pozycje pionków. Jest to, więc swoista partia szachów, gdzie silniejszy zdobywa prestiż, pieniądze i władzę, natomiast słabszy przegrywa wszystko, osiągając marginalne znaczenie na globalnej szachownicy. Z kolei J. Nye eksponuje trzy płaszczyzny tej samej szachownicy, a mianowicie: potęgę militarną, gospodarczą oraz „miękkie środki oddziaływania politycznego”, wokół których toczy się polityka międzynarodowa. Jego trylogia poświęcona postrzeganiu potęgi państw powinna być lekturą obowiązkową, skierowaną przede wszystkim do polityków i mężów stanu, z przesłaniem, aby wskazane przez autora czynniki siły stosowali w praktyce, co pomoże im lepiej władać państwem. Jest to także książka przeznaczona dla wszystkich zainteresowanych polityką i jej zagadnieniami związanymi z percepcją potęgi. W niniejszej rozprawie naukowej skoncentrowałam się na trzech najważniejszych książkach J. Nye’a, stanowiących analizę atrybutów potęgi i wyjaśniających jej znaczenie. Są to: Bound to Lead. The Changing Nature of American Power (New York 1991), The Paradox of American Power. Why the World’s Only Superpower Can’t Go It Alone (Oxford 2002) oraz Soft Power. The Means to Success in World Politics (New York 2004; wyd. polskie: Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, Warszawa 2007). Stanowią one podstawę do zrozumienia percepcji pojęcia potęgi Stanów Zjednoczonych. Choć autora zajmują także kwestie innych państw, to jednak właśnie mocarstwowość USA jako najpotężniejszego kraju na świecie, posiadającego wszelkie czynniki wzmacniające jego potęgę (władzę), stanowi podstawę rozważań J. Nye’a.

„Livre des merveilles”. Burgundzka wizja Orientu późnego średniowiecza w miniaturach manuskryptu fr. 2810 z Bibliothèque nationale de France

Wydział Historyczny: Instytut Historii Sztuki

Nie tylko Dzierżon: wprowadzenie do bibliografii piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku

Zadaniem artykułu jest ukazanie dorobku piśmiennictwa pszczelniczego na Śląsku. Pretekstem do poruszenia tego tematu jest przypadająca w 2011 roku dwusetna rocznica urodzin wybitnego pszczelarza Jana Dzierżona. Osoba i dokonania najsłynniejszego chyba w świecie Ślązaka do tego stopnia zdominowały historię pszczelarstwa tego regionu, że właściwie bardzo niewiele mówi się o dorobku innych działających aktywnie śląskich pszczelarzach praktykach i publicystach. Tymczasem dorobek ten jest imponujący. W części pierwszej artykułu przypomniano Nickela Jacoba ze Szprotawy, autora pierwszej wydanej na Śląsku książki pszczelarskiej, uznanego jednocześnie za ojca niemieckiej bibliografii pszczelarskiej. Wśród pionierów niemieckiej literatury fachowej dotyczącej pszczół znajduje się też Johann Coler ze Złotoryi. W XVIII wieku swą działalność praktyczną i publicystyczną w znacznej mierze związali ze Śląskiem Łużyczanin Adam Gottlieb Schirach i Niemiec Johann Riem. W dziełach innych autorów z zakresu gospodarstwa wiejskiego pojawiają się również fragmenty poświęcone pszczelarstwu. Dorobek swych poprzedników wzbogacił i swą działalnością rozsławił śląskie pszczelarstwo ksiądz dr Jan Dzierżon, odkrywca partenogenezy, konstruktor nowoczesnego ula, autor licznych publikacji. „Księciu pszczół” poświęcona została druga część artykułu. Przedstawiono w niej pokrótce jego życie i działalność, dzieje walki o uznanie teorii partenogenezy, ogromny dorobek publicystyczny. Wskazano jednocześnie na brak opracowania pełnej bibliografii podmiotowej. Dzierżon był wydawcą jednego z pierwszych na Śląsku czasopism pszczelarskich. Dorobek śląskiego czasopiśmiennictwa pszczelarskiego jest bogaty i dziwi fakt, że właściwie w bardzo małym dotychczas stopniu został poznany. Część trzecią poświęcono niemieckim i polskim czasopismom pszczelarskim wydawanym na Śląsku. Uwzględniono tutaj tytuły samoistne oraz dodatki. W podsumowaniu wykazano, że we wszystkich obszarach bibliografia piśmiennictwa śląskiego wymaga kompleksowego rozpoznania. Stan opracowania piśmiennictwa pszczelarskiego na Śląsku stanowi w pewnej mierze odbicie stanu bibliografii tego zagadnienia na ziemiach polskich.

Od wielkich do małych narracji. Definiowanie sztuki w kulturze płynności

Wydział Nauk Społecznych: Instytut Kulturoznawstwa

Autsajder literacki w niemieckiej i rosyjskiej prozie XIX-XI wieku. Badania narratologiczne

Wydział Neofilologii: Instytut Filologii Germańskiej

Polski a amerykański dyskurs sądowy: śledcze i skargowe procedury przesłuchiwania świadków w procesach karnych

Wydział Anglistyki

Lektura twórcza w edukacji humanistycznej

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej UAM: Instytut Filologii Polskiej

Sytuacja komunikacyjna w kulturze archaicznej a symboliczność komunikacji

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie i przedyskutowanie (z perspektywy filozofii komunikacji i teorii komunikacji) kilku konsekwencji wynikających z badań nad fenomenem komunikacji. Oprócz zagadnień związanych z filozoficznym ujęciem procesu komunikacji podejmuje się również problematykę wyłonienia się myślenia metafizycznego w starożytnej Grecji. Artykuł ten jest próbą wskazania warunków, które należy spełnić, aby prowadzić filozoficznie uprawnioną refleksję nad procesem komunikacji. Całość została podzielona na trzy główne działy: w pierwszym są prezentowane dwa poziomy rekonstrukcji sytuacji komunikacyjnej w kulturze archaicznej; w drugim rozważa się zagadnienie początków relacji symbolizowania oraz zjednoczenia myślenia i działania. Trzecia część poświęcona jest źródłom myślenia metafizycznego oraz symboliczności komunikacji. Najistotniejszy wniosek wynikający z rozważań zawarty w artykule dotyczy nie-symbolicznego ujęcia procesów komunikacyjnych.

Wilno-Vilnius. Polskie i litewskie reprezentacje miasta po roku 1990

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Konspiracja i podziemie zbrojne w Wielkopolsce 1945-1949. Powstanie, rozwój i rozbicie przez aparat bezpieczeństwa

Wydział Historyczny

Obrazy muzyki w twórczości Janiny Kraupe-Świderskiej

Filologii Polskiej i Klasycznej: Zakład Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego

Słownik języka miyako Nikołaja Newskiego: rekonstrukcja oraz analiza etnolingwistyczna rękopisu

Wydział Neofilologii: Katedra Orientalistyki

Dynamika dostępu kobiet do studiów politechnicznych. Studium z socjologii edukacji

Wydział Studiów Edukacyjnych: Zakład Edukacji Wielokulturowej i Badań Nad Nierównościami Społecznymi

Zbadanie prądu tunelowego w złączach typu metal-nadprzewodnik trypletowy dla wybranych symetrii parametru porządku

Wydział Fizyki: Zakład Teorii Ciała Stałego

Barwienie spółgłosek i wokalizm w historii języka irlandzkiego

Wydział Anglistyki