Funtzio sintaktikoen gold estandarra eskuz etiketatzeko gidalerroak

[EN]In this report we present the tags we use when annotating the gold standard of syntactic functions and the decisions taken during its annotation. The gold standard is a necessary resource to evaluate the rulebased surface syntactic parser (the one based on the Constraint Grammar formalism), and, moreover, it can be useful to develop and evaluate statistical parsers. The tags we are presenting here follow the Constraint Grammar (CG) formalism (Karlsson et al., 1995). In fact, last experiments show that good results have been obtained when parsing with CG (Karlsson et al., 1995; Samuelsson and Voutilainen,1997; Tapanainen and Järvinen, 1997; Bick, 2000).

Del INI a la SEPI, la empresa pública en España durante la segunda mitad del siglo XX

Lan honekin historiako garai ezberdinek, batez ere XX. mendeko bigarren erdikoa, enpresa publikoaren gain izandako eragina ikusi nahi izan da. Horrez gain, sektore batzuetan enpresa publikoaren jarduera eta horietan lortu zituen emaitzak aztertu nahi izan dira. Beraz, helburua Espainiako enpresa publikoaren historia ikustea izan da. Horregatik, lehenengo enpresa publikoaren definizioa eta aurrekariak (XVIII. eta XIX. mendeak) azaldu dira eta, horren ondoren, XX. mendea aztertu da. Horretarako, XVIII. errege fabrikak eta pribilegiodun merkatal konpainia batzuk eta XIX. mendeko liberalismoak horien gain izandako eragina ikusi da. XX. mendeari dagokionez, ikusi denez, gutxienez bigarren erdian, INI-a izan zen garrantzia gehien izan zuen erakundea eta horregatik, bere jarduera eta politiken bilakaera aztertu da batez ere. Horrez gain, INI-a desagertu arte sortutako beste bi erakunde ikusi dira INH eta TENEO. Azkenik, INI-a ordezkatu zuten AIE eta SEPI erakundeak ikusi dira.

Enpresen hazkunde-bide ezberdinak. Hazkunde estrategien ikerketa euskal enpresa edo enpresetan

Egungo krisi ekonomikoak eragin handia izan du ekonomiaren esparru guztietan, industria sektorean ere horrela jaso da eta gehien bat eraikuntza sektorean. Hala ere, industrian zenbait zifra positibo jasotzen dira jadanik, enpleguko datuek hau pairatzen ez duten arren. Ingurune honetan esportazioekin kontaktuan dauden enpresek abantaila handia izan dute egoera honi aurre egiteko. Izan ere, Europar batasuneko eta gainerako zenbait herrialdeetan duten egoera hobeagoa da eta ondorioz, enpresa hauek neurri txikiago batean jasango dute krisiaren efektua. Hauetako bat da Embalan3 enpresa, krisi ekonomiko batean dagoen ingurune batean egon arren, hazten jarraitu du. Hau lortzeko oinarrizkoa izan da aipatutako esportazioekin kontaktua izatearen abantaila, Embalan3 enpresaren jarduera bezeroak fabrikatzen edo saltzen dituen piezak egurrezko enbalajeetan sartzea eta azken bezeroari bidaltzea bai da. Honez gain, lorpen hau ahalbideratu diena lehiakideekiko ezberdintzea izan da, zerbitzu integral osoa eskainiz. Honen bidez, bezeroari biltegiratzetik piezen garraiorako deseinu eta garraio beraren antolaketara eskaintzen die. Gaur egun arte hau izan da hazkundearen euskarririk handiena eta etorkizunean hazten jarraitzeko ezinbesteko oinarria izango da. Hazkunde bide honetan, betiere beraien independentzia mantentzen saiatuz eta oraindik enpesa txikia izateak dituen mugak kontutan izanik.

Etika finantzetan: ikertutako gaien analisia

Ondoren aurkezten den lana bi helburu nagusi ditu. Alde batetik, Etika Finantzarioak gaur egun duen egoera aztertzea, eta bestalde analizatzea egin diren ikerketak zertan zentratu diren. Horretarako, lan hau oinarrituko da 205 ISI artikuluetan, Leire San-José (UPV/EHU) irakasleak zuzendutako Delphi baten parte direnak. Beraz lan honen zati adierazgarriena bi bloke nagusitan bananduko da. Lehenengoan, artikuluetatik atera ahal diren datu guztiz teknikoak analizatuko dira, esate baterako: publikazio urtea, zein herrialdeetan idatzi diren, zein hizkuntzetan, etab; batez ere ondorengo galderei erantzuna eman ahal izateko: noiz ikertu da gehien? Zein herrialdeetan? Zein gaiei eman zaie garrantzia handiagoa?... Bigarren atalari dagokionez, Etika Finantzarioa osatzen duten gaien gehiengoei buruz egin diren ikerketen azalpen eta komentarioak jorratuko dira. Baina aurrekoaz aparte, mapa kontzeptual bat aurkeztuko da, gai honen azpi-gai eta kontzeptu klabe bilduz; eta horrela, modu argiago batean ikusi ahal izateko Etika Finantzarioa zertan datzan, zeintzuk diren bere barnean dauden gai garrantzitsuenak, eta zein faktore nagusiak dauden gai honetan. Azkenengoz, ondorio batzuk aurkeztuko dira, horien artean gai honek etorkizunean ikertzeko duen ibilbidea egongo delarik.

Euskadiko landa-etxeen eskaintzaren analisia

[EN] The following study aims at analyzing which variable changes the average price of cottages in the Basque Autonomous Community. Historically, there have been more cottages in Gipuzkoa and nowadays it remains the same, even if the number of cottages in the other two provinces has raised. Geographically, the fact of having a coast, lakes, reservoirs and mountains in Bizkaia and Gipuzkoa has lead to having more cottages in the two provinces as well as a growing tourism. For this reason, this study analyzes if that is caused by the same variable in the three provinces or if there is a difference between them, and also in which province lies the biggest difference. For achieving the mentioned goals, the information of 2012 taken from the web page of Nekatur Nekazalturismo Elkartea has been a very useful source.

Hizkuntza eta ekonomia

Gaur egungo mundu ekonomiko globalizatu honetan, hizkuntzen erabilerak geroz eta garrantzi handiagoa du jarduera ekonomikoetan, hau da, hizkuntza eta teoria ekonomikoaren artean interes hazkunde bat dago. Arlo honetan literatura hedapen azkarrak egon dira azken urteetan, hala ere oso zatikatuta aurkitzen da. Hau dela eta, zaila da esatea ikasketa arlo hau zertan zentratzen den, zer ikerkuntza egiten diren eta zer geratzen den ikasteko. Hortaz nire ikerketan hizkuntza ekonomia zergatik den garrantzitsuaren azterketa sakon bat ageri da, jarraian azken urteetan hizkuntza analisiaren inguruan dauden lanen inguruan eta azken aldian indar asko hartzen ari den gai baten inguruko lanen inguruan, hain zuzen ere elebitasunaren azterketaren inguruan aritu naizelarik.

Kooperatiba lehiakorrak: beraien ezaugarri eta portaeraren ikerketa

Kooperatibek gaur egungo merkatu lehiakorrean jarduten dute, beste hainbat entitaterekin batera. Gaur egungo merkatua globala da, eta merkaturen eskakizunetara egokitzea ezinbestekoa da. Merkatu honetan lehiatzerako orduan kooperatiben izaera eta portaera beste enpresekin alderatuz zerk bereizten duen aztertu da lan honetan. Printzipio eta ezaugarri bereizgarri hauek kooperatibek jarraitzen dituzten estrategiatan duten eragina ikusten da, kasu batzuetan oztopo direlarik, eta lehia abantaila beste batzuetan. Kasu praktiko gisa MONDRAGON Korporazioa ikertu da. Korporazioak 2013-2016 aldirako zehaztu dituen estrategiak garatzen dira: dimentsioa eta nazioartekotzea, berrikuntza, elkarren arteko lankidetza eta izaera eta identitate kooperatiboa, hain zuzen ere. Korporazioko kooperatibentzat orokorrak diren estrategiak dira, ondoren taldeko kide bakoitzak egokitu egingo dituenak. Ikerketa burututa, ikusi da MONDRAGON Korporazioak finkatutako estrategiatan kooperatiben printzipioek presentzia nabaria dutela. Elkarren arteko lankidetza da eragin handiena duena, bere baitan estrategia bat izanik. Komunitatearenganako interesak, bazkideen parte hartze demokratikoak eta hezkuntzak ere garrantzia nabarmena dute. Erronka bikoitza da kooperatibentzat: utilitate soziala alde batetik, eta lehiakortasuna bestetik. Hori dela eta, merkatuaren eskakizunei erantzuteko finkatutako estrategiek kooperatiben identitatearekin bat egin behar dute.

Mondragon Taldea: Hazkunde-bide ezberdinak

Hurrengo lanean, Mondragon Korporazio Kooperatiboaren parte diren BATZ, S.Coop. eta DANOBAT S.Coop. enpresak aztertuko dira, batez ere hazkunde prozesuan zentratuz. Azterketa hau burutu ahal izateko, lehendabizi sarrera labur bat egingo da gaian kokatzeko eta lan honen bidez lortu nahi diren helburuak finkatuko dira bertan. Era berean, enpresen azterketa hasi baino lehen hauek kokatuta dauden ingurunearen azterketa burutuko da, jardueran eragina izango duten faktore ekonomikoak, politikoak eta abar identifikatzeko. Lanean zehar analizatuko diren bi enpresek azterketa puntu berdinak izango dituzte. Lehendabizi enpresaren ezaugarriak eta historia laburra aztertuko dira. Aurkezpen orokor honen ondoren, ingurune bereziaren azterketa gauzatuko da, enpresak sektore konkretu batean kokatuz eta sektore honen ezaugarriak identifikatuz. Kanpo analisiarekin bukatuz, enpresaren barne analisian aurkitzen diren arlo funtzionala eta baliabide eta gaitasunen azterketa burutuko da eta AMIA analisia gauzatuko da enpresaren ezaugarri espezifikoak ezagutzeko. Enpresaren ezaugarrien analisiarekin bukatu ondoren, hazkunde estrategia izango da aztergai, bertan korporazio estrategia, kanpo hazkundea, barne hazkundea eta lankidetza akordioak ikertuko dira. Azkenik, enpresa bakoitzaren azterketa burutu ondoren ondorio nagusiak aurkituko dira, bertan hasiera batean finkatutako helburuak bete diren ikusi ahal izango da, eta analisiaren ondorioz enpresen hazkundeari buruzko ideia nagusiak aurkituko dira. Erabilitako informazio guztiaren iturriak bibliografia apartatuan ikusi ahal izango dira.

Ongizate estatua kolokan Espainian : pentsioen erreformak

This paper analyzes the pensions reforms and changes that have been in Spain to guarantee Welfare State. In fact, pensions are the most important part that we have to control in order to satisfy the necessities of a country: who and what conditions in we have to receive them, what have to be the financial source or sources etcetera. Because of that, this paper summarizes the reforms have been until nowadays, what are the reasons of these changes and what have been the impacts as much on workers as on pensioners. Apart from that, we are going to analyze the factor to cause gender differences. Finally, it suggests some restraints that the state must to impose in the medium term to remove unfair elements that the last reform causes and to guarantee solvency in the long term.

Pertsonen-kudeaketaren kasu-azterketa: Burdiñola, S.Coop.

LABURPENA: Lan honetan Burdinola S.Coop.-ko pertsonen kudeaketa aztertuko da, giza baliabideen zuzendaritzaren ikuspuntutik, alegia. Horrela, organizazioetan giza baliabideek zenbaterainoko garrantzia daukaten erakutsi nahi da. Izan ere, alor horretan ezarritako helburu nahiz estrategiek erakundeko helburu orokorrak lortzea errazten dute. Hasteko lanean murgiltzeko balio duen sarrera labur bat, helburuak eta erabilitako metodologiaren zehaztapena egingo da. Ondoren, Burdinola kooperatiba aurkeztuko da eta segidan giza baliabideen ikuspuntutik kanpo zein barne analisia burutuko dira, azkenean AMIA matrize batean ideiak islatuz. Ildo beretik, giza baliabideen helburuak eta estrategiak diseinatuko dira, estrategien ikuskaritza eta ebaluazioa dakartenak loturik. Amaitzeko ondorio nagusienak planteatuko dira, erreferentzi bibliografiko eta eranskinez gain.

Etxebizitza baten kalifikazio energetikoa. Hobekuntza proposamenak

[EU]Komunikabideetan hainbesteko oihartzuna izan zuen eta saldu edo alokatutako etxebizitzak energia eraginkortasunaren ziurtagiria izatera derrigortzen zituen dekretuak urtebete eskas bete du. Proiektu honetan aipatutako legea 2020. urterako ezarritako europar helburu energetikoak betetzeko bidean kokatu egiten da, ziurtapenerako jarraitu beharreko metodologian gehiago sakonduz eta aipaturiko helburuentzako duen garrantzia azpimarratuz. Proiektuak bi zati nagusi ditu. Lehenengo zatian, proiektuaren helburu nagusia den etxebizitza baten kalifikazio energetikoa burutzen da, G letrako kalifikaziorik baxuena lortuz. Ondoren, kalifikatutako etxebizitzaren energia eraginkortasuna hobetzeko neurri posible batzuek bideragarritasuna aztertzen da. E letra erraztasun nahikoz lor daiteke, inbertsioaren berreskuratze aldi oso onargarriekin. C letraraino igotzea ere posible da aztertutako neurriak bateratuz, baina berreskuratze aldiak handiagoak izango lirateke.

Planta de generación de energía eléctrica de 5MWe mediante lodos de EDAR

[ES]Este proyecto pretende plantear una solución viable y que, por tanto, resulte económicamente rentable, para la gestión de los lodos de depuradora generados en una estación de tratamiento de aguas residuales. Así, este documento se centrará, por una parte, en realizar un acercamiento al mundo de la depuración de aguas residuales y en estudiar los distintos procesos y tratamientos que se llevan a cabo en una depuradora, y por otra, planteará la valorización energética de los lodos mediante su combustión en una planta de generación de energía eléctrica como la solución al problema de gestión que suponen, no sin antes haber valorado las distintas alternativas posibles en cuanto a la salida que se les podría dar a estos fangos. De esta forma, la base del proyecto, una vez se haya optado por la alternativa de la valorización energética como la opción a desarrollar, consistirá en plantear los principios y fundamentos necesarios para el diseño de la planta de generación de energía eléctrica mediante lodos de depuradora que se pretenderá instalar. Se realizará, por tanto, una descripción de la planta generadora de electricidad detallándose el proceso que se llevará a cabo en la misma. Asimismo, se realizará el dimensionamiento de los diferentes equipos que tomarán parte en dicho proceso. Para finalizar, se planteará el estudio económico y de rentabilidad del proyecto que constituirá la creación de una planta de generación eléctrica mediante lodos, con el fin de comprobar el grado de viabilidad del mismo, y se analizarán los posibles riesgos a los que puede exponerse un proyecto de este tipo.

Criterios para la aplicación de coeficientes modificativos de la curva S-N de fatiga

[ES]Este Trabajo de Fin de Grado tiene como objeto crear un programa que sirva como herramienta para los cálculos en las propiedades a fatiga de una pieza. El conjunto del trabajo se centra en su creación mediante la herramienta Excel. El programa cuenta con tres diferentes pestañas: una para los datos que debe introducir el usuario, otra correspondiente a los cálculos y por último una en la que aparecen los resultados. El usuario debe conocer las propiedades de la probeta del material a ensayar, así como el rango de ciclos en el cual se va a trabajar (siempre en un rango de ciclos medio alto). A partir de estas informaciones de la probeta, y gracias a la curva de Basquin y la ecuación de Marin, el programa será capaz de obtener la curva de resistencia a fatiga correspondiente para la pieza. Se incluyen también casos especiales en los que se realicen tratamientos mecánicos de mejora, con una tensión límite del proceso. Para obtener la curva S-N de la pieza se pedirá información en la pestaña de interfaz con el usuario sobre distintas propiedades de la pieza, que permitan así calcular los valores de los coeficientes de Marín gracias a la base de datos que contiene el programa. El usuario tiene también la opción de introducir él mismo los valores de los coeficientes para así obtener una curva que se aproxime más a sus resultados experimentales. En resumen, la función del programa es la de ser una calculadora de la resistencia fatiga de la pieza a partir de los datos que se disponen de la probeta.

Politika ekonomikoa eta belaunaldien bizi-mailen artean hautatu beharra

Lan honetan Solow eredua orokortu egin da sektore publikoa barneratuz. Kasu honetan kontsumo eta errentaren gaineko zergak aztertu egin dira eta oreka egonkorreko balioak kalkulatzeaz gain, Urrezko Erregelaren aurrezki tasak zehaztu egin dira. Urrezko Erregela gizabanakoen ongizatea maximizatzen denean lortzen dugu. Bestetik, aldagai guztiak langile efektibo bakoitzeko definitu egin dira. Guzti hau kontuan hartuz, sektore publikoa daukan ekonomia eta sektore publikorik gabeko ekonomiaren arteko konparaketa bideratu egin da eta lan honen xedea Urrezko Erregelan gizabanakoei ongizate gehien ematen dien egoera aztertzea izango da. Lan honetatik ondoriozta daitekeenez, ekonomia oreka egonkorrean dagoenean, kapitalak produkzioan duen partaidetza eta zerga tasa batzuetarako gizabanakoek sektore publikoa daukan ekonomian bizitzea nahiago izango dute eta aldagai hauen bestelako balioetarako sektore publikorik gabeko ekonomian bizitzea nahiago izango dute. Hala ere, ekonomiak Urrezko Erregelaren maila lortzen duenean, gizabanakoentzat indiferente izango da sektore publikoa izan edo ez izan, bi egoeratan gizabanakoek ongizate maila berdina lortzen dutelako. En este trabajo se ha generalizado el modelo de Solow añadiendo el sector público al análisis. En este caso se han analizado los impuestos sobre la renta y el consumo y aparte de calcular los valores del estado estacionario, se han determinado las tasas de ahorro de la Regla de Oro. Se ha remarcar que se obtiene la Regla de Oro cuando se maximiza el bienestar de los ciudadanos. Por otro lado, se han definido todas las variables sobre cada trabajador efectivo. Teniendo en cuenta todo lo anteriormente mencionado, se ha realizado una comparación entre una economía con sector público y otra sin sector público y el objetivo de este trabajo es determinar en cuál de las dos situaciones el bienestar de los ciudadanos se maximiza más en la Regla de Oro. De este trabajo se puede concluir que cuando la economía está en el estado estacionario, para una determinada tasa de impuesto y para una determinada participación del capital en el trabajo, los ciudadanos preferirán vivir en una economía con sector público y para otros valores de esas variables, en cambio, una economía sin sector público será la mejor opción para los ciudadanos. Sin embargo, cuando la economía alcanza el nivel de la Regla de Oro, a los ciudadanos les resultara indiferente si hay sector público o no lo hay, ya que en las dos situaciones se obtiene el mismo bienestar.

Bizi-mailaren nazio arteko ezberdintasunak: ekonomien konberjentziarik ba al da?

EUSKARA:Idatzi honetan denbora aurrera pasa ahala aurrezki tasak, biztanleriaren hazkundeak eta teknologiaren aurrerapenak hazkunde ekonomikoan duten eragina aztertuko dugu. Horretaz aparte, bizi-mailaren nazio arteko ezberdintasunak eta herrialde desberdinen ekonomiak bat-etorriko diren ala ez analizatuko dugu. Horretarako, Solow-en eredua erabiliko dugu. Ereduak kontsideratzen dituen populazioaren aldaketak eta aurrerakuntza teknologikoen eraginak lanean barneratzeaz gain, konbergentzia aztertuko dugu. Hau da, gutxien garatuak daudenak eta garapen bidean daudenak garatuak daudenen posizioetara hurbilduko diren ala ez eta zeintzuk izan daitezkeen horren arrazoiak. Asiako, Afrikako eta ELGA erakundearen herrialde batzuen datuak hartuta konbergentzia aztertuko dugu. ELGA herrien kasuan, konbergentzia eman dela ikusten da, hau da, nazioek bat-egin dute. Asiako zenbait herrialdetan ere horrela dirudi. Afrikako herrialdeekin, ordea, ez da hori ikusten, herrialde bakoitzak bere norabidea jarraitzen du. Kasu honetan, ez da konbergentziarako patroi argirik ikusten.