Religia w polityce Filipa II Macedońskiego

Wydział Historyczny

Celem badań było ukazanie religijnego wymiaru polityki, działań militarnych i życia rodzinnego Filipa. W rozprawie doktorskiej pokusiłem się o przedstawienie szerszego niż to funkcjonuje w nauce spektrum problematyki (Amfiktionia Delficka, deifikacja). Odwoływanie się do wątków religijnych wiąże się z udziałem w dwóch wojnach świętych i rozbudową sanktuarium na Samotrace. Filip nie odwoływał się jedynie do Zeusa, Apollona i Heraklesa. Podczas czwartej wojny świętej i może wyprawy do Azji był dla niego ważny również Dionizos. Filip nie dążył do ustanowienia kultu własnej osoby a jedynie wykorzystywał autorytet bogów zatrzymując się o krok przed deifikacją. Wyrażało się to, między innymi, łączeniem swej osoby z najważniejszym spośród bogów Zeusem i Dionizosem przez przyjmowanie ich boskich atrybutów w wystąpieniach publicznych. Podobną praktykę stosował wobec dwóch małżonek, jednak ich rola w religijnym aspekcie polityki Filipa jest w źródłach zdeformowana na niekorzyść ostatniej małżonki. Olimpiada był łączona z Herą, a Kleopatra - z chtonicznymi Kybele i Demeter. Wykorzystywanie watków religijnych łączyło się z hasłami panhelleńskimi i osłabiało brutalne aspekty jego działaności.

The aim of the study was to show the religious dimension of policy, military activities and family life of Philip of Macedon. The doctoral dissertation attempted to present a wider than it works in science spectrum of issues (Delphic Amphictyonic League, deification). Appealing to religious topics Philip associated with participation in two sacred wars and expansion of the sanctuary at Samothrace. Philip did not refer only to Zeus, Apollo and Heracles. During the fourth sacred war, and maybe a expedition to Asia it was also important for him Dionysus. Philip does not seek to establish a cult of his own person and only used the authority of the gods stopping one step ahead of deification. This was expressed, inter alia, connecting its own people with the most important among the gods, Zeus and Dionysus, by receiving the divine attributes in his public activities and propaganda. A similar practice applied to the two spouses, but their role in the religious aspect of Philip's policy is deformed in sources to the detriment of last wife. Olympiad was connected with Hera, and Cleopatra - with chthonic Cybele and Demeter. The use of religious topics was associated with Panhellenic slogans and weakened brutal aspects of his activities.