Postawy uczących się w dydaktyce języków obcych w ujęciu autonomizującym

Integracja europejska jest z pewnością zjawiskiem mającym obecnie największy wpływ na przemiany mentalne, społeczne i polityczne naszego społeczeństwa. Członkowstwo w Zjednoczonej Europie mobilizuje nas do porównań i weryfikacji dotychczasowych idei i sposobów wprowadzania ich w życie społeczne. Nauczanie języków obcych jest domeną, w której zmiany są szczególnie widoczne, gdyż to właśnie znajomość języków staje się podstawowym warunkiem uczestnictwa w komunikacji europejskiej i, co się z tym łączy, podstawowym wyzwaniem w edukacji młodych ludzi-członków zjednoczonej Europy. Nowe wyzwania wynikające z przemian ostatnich czasów odnoszą się do wielu aspektów w kształceniu językowym wpisującego się w szeroko pojętą edukację. Do najważniejszych zaliczyć można: realizację humanistycznego ideału wychowania i kształcenia, kładącego nacisk na otwartość wobec odmienności kulturowej, tolerancję i wychowanie w duchu demokracji, a także na prawo do odmienności i funkcjonowania każdego człowieka, przygotowanie i kształcenie ustawiczne nauczycieli języków obcych poprzez ujednolicenie tzw. standardów nauczania przy jednoczesnym respektowaniu indywidualnych celów nauki języków, podnoszenie jakości kształcenia językowego poprzez skoncentrowanie działań dydaktycznych na osobie ucznia, tworzeniu tożsamości (wielo)językowej, wdrażaniu do autonomii. (Z przedmowy)

Współpraca dydaktyczna na poziomie zaawansowanym: cele, zasady i formy

Jak efektywnie doskonalić się w komunikacji ustnej na poziomie zaawansowanym? Publikacja niniejsza podejmuje tę kwestię w sposób całościowy i nowatorski, sytuując ją w perspektywie autonomizacji. Jest to plon 2-letniego projektu badawczego zrealizowanego na Wydziale Neofilologii UAM przez zespół pod kierunkiem prof. W. Wilczyńskiej, złożony z psychologa i 10 filologów aż 5 specjalności językowych. Część I obejmuje zagadnienia ogólne: specyfikę komunikacji ustnej, kształtowanie postaw proautonomicznych i osobistej kompetencji komunikacyjnej, relację współpracy dydaktycznej, zastosowaną metodologię badań, implikacje dydaktyczne. Część II zawiera 9 szczegółowych sprawozdań z badań dotyczących m.in. kształtowania samooceny, wrażliwości językowej, umiejętności argumentacyjnych i postawy podmiotowej. Całość uzupełnia słowniczek terminów dotyczących autonomizacji oraz bibliografia. W sumie praca ta stanowi dobre wprowadzenie do badań glottodydaktycznych, a także autorską i pogłębioną refleksję nad wybraną problematyką.

Językowe środki wyrażania postawy mówiącego w łotewskich debatach sejmowych

Wydział Neofilologii: Instytut Językoznawstwa

Świadomość językowa i stosunek do holenderskiej i belgijskiej odmiany języka niderlandzkiego wśród polskich studentów niderlandystki

Wydział Anglistyki

W stronę estetyki egzystencji: Michel Foucault

„Dziś jego postawa zapiera dech. Dać żyjącym exempla...”, powiada Paul Veyne w eseju Ostatni Foucault i jego moralność, i powiada tak o Foucault, ale gdy się nad tym zastanowić, w tradycji filozoficznej można odnaleźć cały ciąg postaci, które w pewnych okresach życia pragnęły jednego - właśnie chciały „dać żyjącym exempla”. Takim przykładem wśród jeszcze nie piszących filozofów mógłby być Sokrates. Tacy byli cynicy, a zwłaszcza bodaj najgłośniejszy z nich, Diogenes. Tacy wreszcie byli i stary Kant, i stary Nietzsche. Ich życie i ostatnie dzieła to często swoiste podręczniki życia, jednak nie tyle zobowiązujące powszechnością i obiektywnością wypowiadanych twierdzeń, co raczej przekonujące subiektywnością i jednostkowością przykładu. Każdy z nich, na swój sposób, dawał przykład jako filozof. Filozofował, dając przykład — swoim życiem, swoim dziełem. Czasami i jednym, i drugim. Istnieje grono filozofów, których życie było niezwykle blisko związane z działalnością filozoficzną, u których często trudno oddzielić filozofię od życia, u których konstytuuje się (Foucaulta) „ethos, filozoficzny sposób życia.” Sokrates, który nie ucieka przed sądem, choć może, i nie unika śmierci, choć może; Diogenes, kochany przez Ateńczyków skandalista, o którym Żywoty i poglądy słynnych filozofów powiadają, że „w byle jakim miejscu załatwiał wszystkie swoje sprawy”; Kant, który przez całe życie wstaje dokładnie o 4:55 na hasło swojego sługi, Lampego, Es ist Zeit, Herr Professor! i którego przechadzki po Królewcu mogą zastępować wskazania zegara; Nietzsche kończący w Turynie Ecce homo, jakby w przewidywaniu zbliżającej się katastrofy; i wreszcie umierający na AIDS i gorączkowo poprawiający na szpitalnym łóżku ostatnie dwa tomy Historii seksualności Michel Foucault (pytanie o splot jego własnego życia z ostatnim fragmentem jego dzieła jest pytaniem niezwykle trudnym, a odpowiedzi nie są jednoznaczne). Można by powiedzieć, iż każdy z nich pragnął wzmocnić swoją filozofię przykładem swojego życia. Asceza Kanta jest przecież nieodłączna od jego etyki, „troska o siebie” Foucaulta jest nieodłączna od jego „estetyki egzystencji”, śmierć Sokratesa i Nietzschego odejście od świadomego życia jedynie wzmacniają moc ich filozoficznych i etycznych wyborów (można by wręcz zastanawiać się, co stałoby się z Sokratesa „przykładem”, gdyby zdecydował się na ucieczkę z Aten, podobnie z myślą Nietzschego, gdyby, jak Hegel pod koniec życia, jedynie grał w karty...). Kant w trzeciej części Sporu fakultetów, Nietzsche w Ecce homo, Foucault w ostatnich częściach Historii seksualności (i pracach ją dopełniających), poza wszystkim innym, dają siebie za przykład: nie tyle od razu i po prostu wart naśladowania, lecz właśnie na początek jedynie wart przemyślenia. Paradoksalnie, to właśnie w ostatniej pracy Kanta i ostatniej pracy Nietzschego ich życie splata się z dziełem w jeden węzeł, to książki pisane własną krwią (jak powiedziałby Bataille, uważny czytelnik Nietzschego), własnym życiem.