Justizia trantsizionala euskal herriarentzat: azterketa kritiko bat

ETAk borroka armatuaren behin betiko etenaldi atzeraezinaren bidez, 2011ko urriaren 20an amaiera eman zion 53 urteko jardunari. Momentu horretatik, biktimen, presoen, adiskidetzearen inguruko politikak egunerokotasuneko eztabaida gai izan dira. Gau hauek, justizia trantsizionaleko gaiak badira ere, sektore batzuek justizia trantsizionala terminoa bera eta honek nazioartean dituen inplikazio eta edukiak eztabaida horietatik at kokatu nahi dute. Kontraesan honek nahasmena sortzen du aipaturiko politika horien irizpideen inguruko eztabaidan. Egoera honen aurrean, eztabaida hori justizia trantsizionalaren eremura eramateak izan ditzakeen onura eta garrantziaz gogoeta egin dut. Aldi berean ekarpen bat egin nahi izan dut, euskal kasuan aplikatu beharko litzatekeen justizia mota egokienaren inguruko eztabaidara. Honetarako, ezinbestekoa izan da justizia trantsizionalaren azterketa sakon bat egitea, interes alderdikoiak eta borroka terminologikoak alde batera utzita

Hizkuntza eskubideak eta euskara hezkuntza sisteman

[EU]Lan honek ikuspegi juridikotik abiarazitako ekarpena izan nahi du, hezkuntza sisteman hizkuntza eskubideak nola konfiguratzen diren azalduz. Hori gauzatzeko bi perspektibetatik abiatu da ikerketa: alde batetik, hezkuntza (oinarrizko) eskubideak zein karga linguistikoa duen azaltzen da, eta beste alde batetik, euskararen estatusak irakaskuntza sistemaren gainean proiektatzen dituen eragin juridikoak azaltzen dira. Hori abiapuntutzat hartuz, Euskal Autonomi Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean zein hizkuntza eskubide diren aztertzen da, ondorio eta proposamen batzuekin bukatuz.

Hizkuntza eskubideak estatuz gaineko Europan

Egungo Europa 50 estatu inguruk osatzen dute eta bertan 700 milioitik gora pertsonak hitz egiten dituzten 200 hizkuntza baino gehiago daude. Geografikoki eremu nahiko mugatua eta txikia izan arren, oso anitza ere badela esan dezakegu. Hizkuntza alorrean dagoen aniztasun horren gainean Europan egin den kudeaketa azaltzen ahaleginduko naiz lan honen bitartez, horretarako Europan azken hamarkadetan aintzatetsitako hizkuntza eskubideak, horien eraentza eta horien baitan emandako jurisprudentzia azalduz.

Lehen mailako erizain atentzioa Magreb jatorriko immigranteetan

Immigrazioaren fenomenoak errealitate sozio-demografikoa eraldatu du eta osasun zerbitzuetan honen eragina nabaria da, jatorri eta kultura ezberdinetako pertsonen sarrera ematen ari baita. Erizaintzak kolektibo berrien atentzioan erreparatu behar du, kultura anitzeko gizartea zaintzea erronka bilakatuz. Euskal Autonomia Erkidegoan immigranteek populazioaren zati esanguratsu bat betetzen dute eta hauen gehiengoa magrebtarrak direla oinarritzat hartuz haien osasunean determinanteak diren faktoreak aztertu behar dira. Izan ere, batetik kultura ezberdintasunaren ñabardurek eta bestetik immigrazio prozesu zein ondorengo egoerak kolektibo honen osasunean eta ondorioz zaintzan, eragina izango dute. Erizaintza zainketak orientatzeko, immigrazio prozesua hasieratik ulertuz eta gure lurretan bizi duten osasun egoeraren azterketa orokor bat eginez, gertutasunetik erizainek kulturalki konpetenteak diren zainketak eskainiko dituzte. Bestalde, errealitate berrira egokitzeko zenbait hobekuntzen premia nabari da, ordura arteko osasun sistema zein erizainen dinamika zehazki moldatuz. Erizainen formakuntza espezifikoaren beharra, komunikazio eraginkorra sustatzearen garrantzia eta gizarte multikulturalera egokitutako erizaintza oinarria aztertu eta bultzatzea puntu inportanteak dira. Era honetara, lehen atentzioan erizainek immigrazioarekiko duten atentzioan aurrerapausoak emango dira. Giza eskubideak betetzera iritsi garela esango dugu, osasun-gaixotasun prozesuan gutxiengo talde etnikoen kultura eta bizi estiloa errespetatzen direnean.

Una profesión sostenible: el educador/a social en Derechos Humanos

RESUMEN: El presente trabajo trata de indagar sobre los Derechos Humanos y el Derecho a la Educación de los niños y niñas de colectivos desfavorecidos, para promover la reflexión y proyección de la Educación Social como profesión educativa en la educación de paz y Derechos Humanos. Para ello, se realiza una revisión de las bases científicas, e históricas de las que surgen los Derechos Humanos. Posteriormente, mediante una metodología cualitativa de caso, se lleva a cabo por un lado, la observación de la experiencia educativa de la Comunidad de Collique en Lima (Perú); y por otro se realiza una evaluación y análisis de los resultados obtenidos.

Familiaren babesgabetasunetik instituzionalizazioaren babesgabetasunera: Egoitza Harreren azterketa haurren eskubideetatik abiatuta

Sekula ez dira gaur egun bezain ondo zainduak egon gure haurrak, eta interes handia dagoela haien tratu txarrak errotik erauzteko erakusten saiatzen gara. Halere, babesgabetasun egoeran dauden haurrak asko dira oraindik tamalez. Babes sistemak, horri erantzuteko ardura izanik, arreta instituzionalaren aukera eskaintzen du besteak beste. Egoitza harreretan bizitzeak eta familiatik bananduta egoteak, haurrentzat kaltegarria dela agerian utzi nahi izan dugu. Babesa ematearen asmoa bada ere, eskubideen urraketa gertatzen da, haurrak objektu pasibotzat joz. Beraz, lan honetan proposatutako irtenbide nagusiak honakoak dira: gai honi buruz ikerketa gehiagoren beharrizana, familian mantentzeko esku-hartzeak indartu, eta ondoren zentroetan barneratutako arreta instituzionala murrizteko proposamenak abian jartzea. Hitz-gakoak: babesgabetasuna, eskubideak, familia, haurtzaroa, instituzionalizazioa

Derechos humanos y educación : retos de una nueva sociedad

[EU]Hitzaurrea (X. Etxague eta A. Lareki). - Giza Eskubideak eta gaitasunak derrigorrezko hezkuntzan: zeharkakotasunetik lantzeko proposamena (E. Cruz). - Giza Eskubideak eta adimen urritasuna duten pertsonak: Ordiziako Garaguneko esperientzia bat (J. F. Amiama). - Begirada bat Euskal Herriko haurrentzako eta gazteentzako aisia hezigarriari. Etengabe eraikitzen ari den eskubidea (J. Jiménez). - Informazioa eskuratzeko eskubidea landako eskoletan eta eskola unitarioetan (A. Fernández). - Gazteak sare sozialen bidez gizalegez sozializatzeko teoria politikoa helburu (E. Fernández eta J. M. Gutiérrez). - Komunikatzeko eskubidea eta pribatutasun eskubidea sarean: binomio kezkagarria 14 urtetik beherako seme alabak dituzten familientzat (J. Altuna). - Arimaren sufrimendua lausatzeko bertsoak (P. Pérez).

Kontsumitzaile eta erabiltzaileei buruzko legeria

Irakurleak esku artean duena LEGEAK-LEYES bildumaren ale berri bat da, kontsumitzaile eta erabiltzaileen defentsa eta babeserako arau nagusiek osatzen dutena. Euskal Herriko Unibertsitateak, Zuzenbide Fakultateak eta Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak euskara juridikoaren normalizazioa arlo guztietara hedatzearen alde hartu zuten konpromisotik eratorritako ekimenaren fruitua da honako ale hau ere, Espainiako ordenamendu juridikoaren lege-testu garrantzitsuenak euskaraz emateko helburuak gidatuta plazaratutakoa. Kontsumitzaile eta erabiltzaileen legeri hau oso erabilgarria da eurontzat, kontsumitzaile eta erabiltzaile diren aldetik dituzten eskubideak baliatzeko ez ezik, euskal legeak aitortzen dizkien hizkuntza-eskubideak duintasunez eta modu eraginkor batean gauzatzeko ere. Baliagarria da, halaber, administrazio publikoentzat, beren babes-funtzioa betetzeko tresna egokia izan dezaten eskura. Orobat da baliagarria epaitegietako eta arbitrajeetako arduradunak beren jarduna euskaraz egitera bultzatzeko. Eta, zer esanik ez, unibertsitatean ikerkuntza eta heziketa, berme osoz, euskaraz egin daitezela ziurtatzeko ere balio dezake LEGEAK-LEYES bildumaren ale honek.

Lan eremuko hainbat lege

I. 11/1985 Lege Organikoa, abuztuaren 2koa, Askatasun Sindikalarena: - Zioen azalpena. - I. titulua. Askatasun sindikala. - II. titulua. Araubide juridiko sindikala. - III. titulua. Ordezkaritasun sindikala. - IV. titulua. Jardun sindikala. - V. titulua. Askatasun sindikalaren babesa eta jokaera antisindikalen errepresioa. - Xedapen gehigarriak. - Xedapen derogatzailea. - Azken xedapenak. II. 14/1994 Legea, ekainaren 1ekoa, Aldi baterako Laneko Enpresak arautzen dituena. - Zioen azalpena. - I. kapitulua. Aldi baterako laneko enpresak: 1. artikulua. Kontzeptua. 2. artikulua. Administrazio-baimena. 3. artikulua. Finantza-bermea. 4. artikulua. Erregistroa. 5. artikulua. Lan-agintaritzari informatzeko betebeharrak. - II. kapitulua. Langileak lagatzeko kontratua: 6. artikulua. Erabiltzeko kasuak. 7. artikulua. Iraupena. 8. artikulua. Baztertutako kasuak 9. artikulua. Enpresako langileen ordezkariei informatzea - III. kapitulua. Aldi baterako laneko enpresako lan-harremanak: 10. artikulua. Forma eta iraupena. 11. artikulua. Langileen eskubideak. 12. artikulua. Enpresaren betebeharrak. 13. artikulua. Negoziazio kolektiboa. 14. artikulua. Lan-arautegi erkidearen aplikazioa. - IV. kapitulua. Langilearen eta enpresa erabiltzailearen arteko harremana: 15. artikulua. Lan-jardueraren zuzendaritza eta kontrola. 16. artikulua. Enpresa erabiltzailearen betebeharrak. 17. artikulua. Langileek enpresa erabiltzailean dituzten eskubideak. - V. kapitulua (18-21. artikuluak derogaturik). - VI. kapitulua. Aldi baterako laneko enpresen jarduera transnazionala. - 1. atala. Europako Batasuneko eta Europako Ekonomia Esparruko aldi baterako laneko enpresek Espainian jardutea: 22. artikulua. Europako Batasuneko eta Europako Ekonomia Esparruko aldi baterako laneko enpresek Espainian jarduteko betekizunak. 23. artikulua. Enpresa erabiltzaile espainiarrei aplikatzeko xedapenak. 24. artikulua. Arau-hausteak. 25. artikulua. Zehapenak. 2. atala. Aldi baterako laneko enpresa espainiarrek Europako Batasunean edo Europako ekonomia-esparruan jardutea. 26. artikulua. Aldi baterako laneko enpresa espainiarren jardun transnazionalei aplikatzeko xedapenak. 27. artikulua. Arau-hausteak eta zehapenak. - Xedapen gehigarriak. - Azken xedapena. III. 5/2000 Legegintzako Errege Dekretua, abuztuaren 4koa, Gizarte Arloko Arau Hauste eta Zehapenei buruzko Legearen testu bategina onartzen duena. - Gizarte Arloko Arau Hauste eta Zehapenei buruzko Legearen testu bategina: - I. kapitulua. Xedapen orokorrak: 1. artikulua. Gizarte-arloko arau-hausteak. 2. artikulua. Arau-haustearen subjektu erantzuleak. 3. artikulua. Kasua jurisdikzio-arlo penalari ere egokitzea. 4. artikulua. Arau-hausteen preskripzioa. - II. kapitulua. Lan-arloko arau-hausteak: 5. artikulua. Kontzeptua. 1. atala. Lan-harremanei buruzko arau-hausteak. 1. azpiatala. Banakako nahiz taldekako lan-harremanei buruzko arau-hausteak. 6. artikulua. Arau-hauste arinak. 7. artikulua. Arau-hauste larriak. 8. artikulua. Arau-hauste oso larriak. 2. azpiatala. Europar Erkidegoaren mailako enpresetako nahiz enpresa taldeetako langileen informazio- eta kontsulta-eskubideei buruzko arau-hausteak. 9. artikulua. Arau-hauste larriak eta oso larriak. 3. azpiatala. Zerbitzu-emate transnazional baten barruan Espainiara aldi baterako lekualdatutako langileen lanbaldintzei dagozkien eginbeharren arau-hausteak. 10. artikulua. Arau-hausteak. 4. azpiatala. Sozietate europarretako eta kooperatiba-sozietate europarretako langileen informazio-, kontsulta- eta partehartze-eskubideei buruzko arau-hausteak. 10 bis artikulua. Arau-hauste larriak eta oso larriak. 2. atala. Lan-arriskuen prebentzioari buruzko arau-hausteak. 11. artikulua. Arau-hauste arinak. 12. artikulua. Arau-hauste larriak. 13. artikulua. Arau-hauste oso larriak. 3. atala. Enpleguari buruzko arau-hausteak. 1. azpiatala. Enpresaburuek, enplegatze-agentziek eta laguntzen zein diru-laguntzen onuradunek enplegua, enplegua sustatzeko laguntzak oro har eta enplegurako lanbide-prestakuntza direla-eta egindako arau-hausteak. 14. artikulua. Arau-hauste arinak. 15. artikulua. Arau-hauste larriak. 16. artikulua. Arau-hauste oso larriak. 2. azpiatala. Besteren edo norbere kontura diharduten langileen arau-hausteak. 17. artikulua. Besteren edo norbere kontura diharduten langileen arau-hausteak. 4. atala. Aldi baterako laneko enpresen eta enpresa erabiltzaileen arau-hausteak. 18. artikulua. Aldi baterako laneko enpresen arau-hausteak. 19. artikulua. Enpresa era

Educación intercultural, la óptica del Norte

Jornada “Educación Intercultural, La Óptica Del Norte. Organiza: Mundubat, Bilbao, 22 de noviembre de 2003

El espacio cuerpo en la educación transformadora

Curso Educación Emancipadora: Acción y Transformación en la Sociedad Global. Hegoa 2013-2014.

Gizarte erantzukizun eta garapen jasangarriaren inguruko ekimenak: Global Compact

[EU]Gradu Amaierako lan honetan, enpresen gizarte erantzukizunak azkenaldian hartu duen garrantzia kontuan hartuta, kontzeptu hau jorratuko da eta eremu honetan burututako ekimen ezberdinen artean bat aukeratuko da, honen garapena eta inplementazioa aztertzeko. Hain zuzen ere, lan honetan erabiliko den ekimena, Munduko Hitzarmena edo Global Compact-a izango da. Hau, nazioarte mailako ekimen bat izanik, 10 printzipio proposatzen ditu, lau eremu ezberdinetan banatuz: Giza eskubideak, lan-arauak, ingurumena eta ustelkeriaren kontrako borroka. Bukatzeko, Global Compact-a aplikatzen duten sektore ezberdinetako hiru enpresa aukeratuko dira eta bakoitza dimentsio bat aztertzeko erabilia izango da, soziala, ekonomikoa eta ingurumenekoa hurrenez hurren. Azkenik, lanean zehar aztertutakoa kontuan hartuta zein ondoriotara iritsi garen adieraziko da.

Freskotarako alturako arrantza flotaren bilakaera euskal herrian

Lan honen helburua Euskal Herrian freskotarako alturako flotak izandako bilakaera aztertzea da. Horretarako, lehenik, azpisektore honek Ondarroan duen garrantzia azalduko da, ondoren flotaren adierazle nagusien eboluzioa aztertuko delarik. Testuinguru honetan, arrainen salmenta nola egiten den azalduko da eta baita elkarteen funtzionamendua ere. Kontzeptu garrantzitsuak azalduta, flotaren makromagnitudeak eta produktibitatearen ratioak aztertuko dira eta bi itsasontzien harrapaketak azalduko dira, arrantza balioa eta prezioa ikertuz. Azkenik, Europar Batasunak ezarritako legeriaren bilakaera azalduko da eta lege hauek azpisektoreak izandako eboluzioan eragina izan dutela ikusiko da.

Una visión crítica de los Derechos de Propiedad Intelectual

[ES]En los últimos años la ciencia ha avanzado a pasos agigantados y el obsoleto sistema de protección de los derechos sobre bienes intangibles no es capaz de afrontar los retos de las nuevas tecnologías. Las patentes, los derechos de autor etc. no son más que un mecanismo de control al servicio de las grandes multinacionales y gobiernos occidentales, que permiten que este tipo de monopolios sobre bienes intangibles pongan límites a los avances tecnológicos y el desarrollo, sobre todo en las naciones menos favorecidas.

Atxiloketa inkomunikatua eta atxilotuaren oinarrizko eskubideen urrapena

Lan honen bidez, Espainiako legislazio antiterroristen neurri garrantzitsuenetariko baten azterketa burutzen da, atxiloketa inkomunikatuarena alegia. Bertan, honen atzean dagoen testuinguru zein historia plazaratuz,neurriaren oinarri konstituzionala eta aplikotasuna aztertuz, eta nazioartean indarrean dauden neurri antiterroristen inguruko konparaketa bat burutuz.