Bizi-mailaren nazio arteko ezberdintasunak: ekonomien konberjentziarik ba al da?

EUSKARA:Idatzi honetan denbora aurrera pasa ahala aurrezki tasak, biztanleriaren hazkundeak eta teknologiaren aurrerapenak hazkunde ekonomikoan duten eragina aztertuko dugu. Horretaz aparte, bizi-mailaren nazio arteko ezberdintasunak eta herrialde desberdinen ekonomiak bat-etorriko diren ala ez analizatuko dugu. Horretarako, Solow-en eredua erabiliko dugu. Ereduak kontsideratzen dituen populazioaren aldaketak eta aurrerakuntza teknologikoen eraginak lanean barneratzeaz gain, konbergentzia aztertuko dugu. Hau da, gutxien garatuak daudenak eta garapen bidean daudenak garatuak daudenen posizioetara hurbilduko diren ala ez eta zeintzuk izan daitezkeen horren arrazoiak. Asiako, Afrikako eta ELGA erakundearen herrialde batzuen datuak hartuta konbergentzia aztertuko dugu. ELGA herrien kasuan, konbergentzia eman dela ikusten da, hau da, nazioek bat-egin dute. Asiako zenbait herrialdetan ere horrela dirudi. Afrikako herrialdeekin, ordea, ez da hori ikusten, herrialde bakoitzak bere norabidea jarraitzen du. Kasu honetan, ez da konbergentziarako patroi argirik ikusten.

Partizipioa erlatiboa zenekoa: partizipio kategoria XIX. mendeko zenbait euskalariren lanetan

[EUS] Lerro hauen helburua XIX. mendeko hiru euskalarik (Pablo Pedro Astarloak, Wilhelm von Humboldtek eta Willem Jan van Eysek) partizipio kategoriaren barruan -(e)n erlatibozko atzizkidun adizkiak ere sartu zituztela erakustea eta sailkapen horren zergatia azaltzea da.

Erregresio logistikoa eta mozketa puntuak: bihotz-gutxiegitasunaren hilkortasunaren azterketa

Bihotz gutxiegitasun desorekatu larria duten pazienteetan hilkortasunaren eta NT-pro-BNP parametro klinikoaren arteko erlazioa aztertu nahi da. Helburua NT-pro-BNP-ren mozketa puntua kalkulatzea delarik. Horretarako erregresio logistiko sinpleko eredu estatistiko eraikiko da eta mozketa puntu optimoak kalkulatzeko teknikak aplikatuko zaizkio ereduari. (Hizkuntza:EUSKARA)

Esperimentazioa Kimika Fisikoan Kimika graduko irakasgaiaren terminologia-glosategia egitea eta terminologia aztertzea

Lan honetan Kimika arloko euskarazko terminologia akademikoaren deskripzioan eta finkapenean ekarpen bat egin da UPV/EHUko Zientzia eta Teknologia Fakultateko Kimika graduan irakasten den Esperimentazioa Kimika Fisikoan irakasgaian erabiltzen den terminologia errealetik abiatuta. Terminologia Sareak Ehunduz (TSE) programan garatutako metodologia erabiliz bildu da terminologia eta euskara-gaztelania-ingelesa glosategi eleaniztun bat prestatu da Terminologia Zerbitzurako Online Sisteman (TZOS) kontsultagai jartzeko. Bestalde, bildutako terminologia erkatu da, batetik, aldez aurretik TZOSen jasota zegoen terminologiarekin eta, bestetik, Elhuyarren Zientzia eta Teknologiaren Hiztegi Entziklopedikoan eta Euskalterm datu-base terminologikoan kodifikatuta dagoenarekin. Egindako azterketak agerian utzi du Euskalterm datu-baseak glosategiko termino gehien jasotzen dituena dela (% 64,6), TZOSen terminoen erdia ageri direla (% 50,4) eta Elhuyarren ZT Hiztegi Entziklopedikoan, aldiz, erdia baino gutxiago (% 45,7) ageri direla. Azkenik, egindako glosategian bildutako terminologiaren azterketa linguistikoa egin da, irakasgai honetan erabiltzen den terminologiaren profila irudikatzeko helburuaz.

Euskadi Irratiko (EITB) eta Radio nan Gàidheal-go (BBC ALBA) kazetarien profil eta jarreren alderaketa

337 p.

Elkarrizketa: Dani Fano

Dani Fanori egindako elkarrizketa, Ikastolen Elkarteak argitaratzen duen Xabiroi aldizkariaren parte-hartzaileetako bat

Simulazioak fisikaren irakaskuntzan

Proiektu honetan, fisikako problema ugari aztertu, simulatu eta garatu dira helburu pedagogiko batekin. Hizkuntza: euskara.

ATTITUDES TOWARDS BILINGUALISM AND BASQUE IN RIOJA ALAVESA

Ikerketa honetan, aspalditik euskara mintza-hizkuntza izan ez duen komunitate batean ¿Arabako Errioxan¿ euskara biziberritzeko politikek ekarri dituzten ondorioetako batzuk aztertu dira. Ikerketa honen aztergai nagusia elebitasunaren eta euskararen inguruko jarrerak dira. Jarrera orokorrak jasotzeaz gain, hizkuntza-ereduek, gaitasunarekin eta erabilerarekin lotutako zenbait hizkuntza-aldagaik eta aldagai psikosozial batzuek ¿bizindarra, identitatea, euskal hiztunekiko harremana¿ jarrerekin duten erlazioa aztertu da.Metodo kualitatiboak eta kuantitatiboak baliatu dira ikerketa honetan. Elkarrizketen eta behaketaren bidez, Arabako Errioxako bizilagunen ikuspegiak atzeman nahi izan dira. Galdesortak erabili ziren, berriz, eskualdeko ikasleen datuak biltzeko.Azterlanaren alderdi berritzaile bat da jarrerek denboran zehar duten bilakaeran sakontzen duela. Ikerketa bi fasetan egin da, zortzi urteko denbora-tarteaz (2001ean eta 2009an). Lehen fasean, analisi kualitatiboak eta kuantitatiboak egin ziren ikerketaren testuinguru zabala atzemate aldera. Bigarren fasean analisi kuantitatiboak soilik egin ziren, eta fase bakoitzean neur-tresna bera erabili zen, konparaketa erraztearren.Ikerlan honen ondorio nagusietako bat da ikasleek oro har jarrera positiboak dituztela, hala elebitasunarekiko nola euskararekiko. Ikasleek era bertsuan erantzun zuten 2001ean eta 2009an, nahiz eta euskararen aldeko jarrerak apalxeagoak ziren 2009an. Ereduei dagokienez, jarrera positiboenak D ereduko ikasleek dituzte, eta epelenak A eredukoek. Oro har emaitzek erakusten dute korrelazioa dagoela aztertutako aldagai linguistiko zein psikosozialen eta jarreren artean. Jarrerekin korrelazio indartsua dute, besteak beste, euskara erabiltzeko nahiak eta identitateari lotutako aldagaiek.

Crònica legislativa del País Basc. Segon semestre de 2014. Dos sentencias y un Auto sobre el uso del euskera en las entidades locales vascas ¿no cabe que las administraciones se relacionen en euskera?

Crónica jurisprudencial y legislativa correspondiente al segundo semestre de 2014 en materia de lengua y derecho.

II Materialen Zientzia eta Teknologia Kongresua. Donostian, 2014 uztailak 3, 4

Egurra, sua; zura, mahaia; larrua, abarka; artila, galtzerdia; burnia, ardatza; altzairua, iltzea; buztina, teila; porlana, pareta; galipota, kaminoa… Materialak, tresnak. Zenbat aldiz aipatuak Euskal Herriko eguneroko berbeta, hizketa eta solasaldi arruntetan! Harria, herria, zioen Aresti poetak ere. Teknologiaren alorrari dagokionean, materialen gaia gehienbat metalurgiarekin lotu izan zen mundu osoan eta batik bat gure herrian. XX. mendearen hasieran garapen industrialak egundoko bultzada izan zuen, bereziki automobilgintzaren eta hegazkingintzaren hedapenarekin. Halaber, elektrizitatea arras zabaldu zelarik, etxetresnen kontzeptua bera ere aldatu egin zen. Horrela, tresna eta baliabide berriek gizartearen ohituren eta izaera beraren aldaketa sakonak erakarri zituzten. Baina, hori guztia material berriak sortu eta garatzeari zor zitzaion: polimeroak, metal eta zeramika berriak, estaldura sintetikoak, etab. ezinbestekoak bilakatu ziren. Orduan ikusi zen materialek arlo berezi bat merezi zutela zientziaren eremuan. Eta horrela, premiak eraginda, Fisika eta Kimika oinarrizko zientzietatik abiatua eta ingeniaritzaren gorpuzkera sendoaz hornituta, Materialen Zientzia sortu zen. Materialen Zientzia eta Teknologia euskaraz, beranduago etorriko zen. Askoz lehenagokoak dira “Pisia” eta “Kimia”, 1935 inguran Jauregi apaiz karmeldar aitzindariak idatzitako liburuak. Eta gero, iluntasunean bidexka ia ezinezkoak jorratuz, Elhuyar Taldea 1972an, Udako Euskal Unibertsitatea 1973an eta UZEI 1977an sortu ziren; euskara irakaskuntzara, unibertsitatera eta zientziara jalgi zedin. Hurrengo urtetan emaitzak gauzatzen hasiak ziren, bai eta Materialen Zientzia eta Teknologiaren arlo berrian ere. Izan ere, mugarria da, besteen artean, Nafarroako Unibertsitateko Donostiako Goi Mailako Injineru Eskolan 1979an Jon Nazabalek aurkeztu zuen “Zenbait mekanizapen errazeko altzairuren berotako erresistentzia mekanikoa eta duktibilitatea” doktoretzatesia. 1991ko uztailean, Udako Euskal Unibertsitateak “Materialen ezagutza teknika ezberdinen bitartez” topaketa antolatu zuen Iruñean, bertan 30en bat zientzialari euskaldun bildu ginelarik. Gaur egun, Euskal Herrian baditugu hainbat ingeniari, fisikari, kimikari eta biologo euskaldun, Materialen Zientzia eta Teknologia garatzen ari direnak, bai unibertsitate, bai zentro teknologiko eta enpresetan. Pertsona horien interesak, ikuspegiak eta lorpenak euskaraz azaltzeko antolatu zen 2012an Arrasaten Materialen Zientzia eta Teknologia I kongresua, ehunen bat pertsona bilduz. Orain dela bi urte hartutako konpromisoari helduz, eta harian haritik jarraituz, aurten Materialen Zientzia eta Teknologia II kongresua UPV/EHUko Polymat institutuak antolatu du. Aldez aurretik, mila esker dagoeneko parte hartzeko izena eman duten guztiei eta gure esker onenak erakunde laguntzaileei: Euskal Herriko Unibertsitatea, Kutxa, CicNanogune eta Elhuyar. Zientziak eta euskarak elkartzen gaituzte. Eta bietan badago elkartze gune bat: kinka larrian daudela beti. Ez baitago zientziarik zientzialariaren zalantzarik gabe, ez eta euskara euskaldun bakoitzaren nahi pertsonalik barik. Antxon Santamaria, Batzorde Antolatzailearen izenean

Kontsumitzaile eta erabiltzaileei buruzko legeria

Irakurleak esku artean duena LEGEAK-LEYES bildumaren ale berri bat da, kontsumitzaile eta erabiltzaileen defentsa eta babeserako arau nagusiek osatzen dutena. Euskal Herriko Unibertsitateak, Zuzenbide Fakultateak eta Eusko Jaurlaritzako Justizia Sailak euskara juridikoaren normalizazioa arlo guztietara hedatzearen alde hartu zuten konpromisotik eratorritako ekimenaren fruitua da honako ale hau ere, Espainiako ordenamendu juridikoaren lege-testu garrantzitsuenak euskaraz emateko helburuak gidatuta plazaratutakoa. Kontsumitzaile eta erabiltzaileen legeri hau oso erabilgarria da eurontzat, kontsumitzaile eta erabiltzaile diren aldetik dituzten eskubideak baliatzeko ez ezik, euskal legeak aitortzen dizkien hizkuntza-eskubideak duintasunez eta modu eraginkor batean gauzatzeko ere. Baliagarria da, halaber, administrazio publikoentzat, beren babes-funtzioa betetzeko tresna egokia izan dezaten eskura. Orobat da baliagarria epaitegietako eta arbitrajeetako arduradunak beren jarduna euskaraz egitera bultzatzeko. Eta, zer esanik ez, unibertsitatean ikerkuntza eta heziketa, berme osoz, euskaraz egin daitezela ziurtatzeko ere balio dezake LEGEAK-LEYES bildumaren ale honek.

Ugarteburu terminologia jardunaldiak (2010). Euskararen garapena esparru akademikoetan. Espezialitate hizkerak eta terminologia IV

I. Hitzaldia: - Andrés Alberdi (EIMA): EIMA eta ikasmaterialaren kalitatea. - Araceli Diaz de Lezana: Euskarazko terminologiaren normalizazioa: terminología batzordea. - Juan Garzia (EHU, Euskara Zerbitzua): EHUko Euskara Zerbitzua: ereduak ontzeko bideak lantzen. - Antton Gurrutxaga et alii (Elhuyar): Internet, corpusak eta terminología: Internetetik espezialitate-corpusak erauzteko teknikak eta horien ebaluazioa. - Josu Landa: Corpusen iraultza: maiztasunen korapiloa. - UZEI: Euskara juridikoa eta abokatuen hizkuntza-baliabideak. II. Komunikazioak: - Xabier Alberdi (EHU): Kalkoen eragina euskara akademikoaren garapen lexikoan: Lan Zuzenbideko terminología. - Kepa Altonaga (EHU): Arnaut Abadia (1843-1916), gure zientzia-prosaren aurrendari ahaztu bat. - Xabier Arregi, Ana Arruarte, Xabier Artola, Mikel Lersundi, Gotzon Santander eta Joseba Umbellina (IXA): TZOS: Terminologia Zerbitzurako On-line Sistema. - José Ramón Etxebarria (EHU): Matematika eta fisikako zenbait esamolde estandaritzateko proposamena. - Joseba Ezeiza (EHU): DB (Dokumentu Biltegia): corpus akademikoak sortzeko eta kudeatzeko azpiegitura teknologikoa. - Julio García García de los Salmones (EHU): Kalkoaren kontzeptua eta haren terminologia ikasliburuetan eta gramatiketan. - Jacinto Iturbe (EHU): Elementu kimikoen izenen formak hainbat hiztegitan eta gaur eguneko forma kanonikoak. - Itziar San Martín, Igone Zabala eta Joseba Ezeiza (EHU): Aditzetiko izenak erregistro-bereizle gisa: corpus espezializatu baten azterketa morfopragmatikoa. - Igone Zabala eta Agurtzane Elordui (EHU): Nominalizazioa estrategia diskurtsibo gisa: corpus akademikoaren azterketaren beharra.

Euskararen morfologia historikorako: artikuluak eta erakusleak

803 p

Industria eta lurraldea

Ikasmaterial honen helburu nagusiak honako hauek dira: Aktibitate ekonomikoen eta bereziki industriaren artean eta lurraldearen artean dagoen harremana ulertzea eta azaltzea. Lurraldearen izaera aktiboa erakustea: enpresak, azpiegiturak eta giza baliabideak erakartzeko.

XVIII. mendeko aditz taula batzuk: Joanes Erauskinen eskuizkribua

Beatriz Fernández & Pello Salaburu (arg. / eds.)