Etorkinen seme-alaben jatorrizko hizkuntzen trataera eskolan

LABURPENA: EAEko hezkuntza sistemak gero eta ikasle etorkin kopuru handiagoa du. Horrek ikasgeletan hizkuntz aniztasuna sortzen du, ezinezkoa bihurtuz irakasleek ume guztien ama hizkuntza jakitea. Egoera berri horren aurrean, lan honen helburua da jatorri etorkina duten ikasleen ama hizkuntzei eskolan ematen zaien trataera ezagutzea. Asmo horrekin, adituek eskolako hizkuntzaren ikaskuntza prozesuan umeen ama hizkuntzek duten garrantziaz diotena aztertu dugu eta, ondoren, etorkin kopuru handia duen eskola publiko batean murgildu gara errealitate hori ikertzeko. Azterketa-lanean lorturiko emaitzak ikusita, ez du ematen ikastetxe horretan jarraitzen ari diren hezkuntza elebiduna modu egokiena denik egoera berriari erantzuteko eta badirudi interesgarria izan daitekeela antolakuntza, metodologia eta estrategia berritzaileetan pentsatzea.

Hasierako alfabetatzea: Hizkuntza idatziaren zailtasunak eta arazoak

Haur batzuek hasierako alfabetatzean, hizkuntza idatziarekin zenbait arazo izaten dituzte. Arazo horiek, normalean, ikaskuntza prozesuaren baitan dauden akatsak izaten dira, baina batzuetan hizkuntza trastorno baten adierazleak bihurtu daitezke. Hori dela eta, irakasleak, ahal duen neurrian, arazo horiek aurreikusten saiatu behar du. Ikerketa honetan, haurrek izaten dituzten akatsez gain, eskolek eta irakasleek irakaskuntza honetan dituzten gabeziak eta arazoak aztertu dira. Datuak baloratu ostean, haurrek euren artean mota bereko akatsak egiten dituztela eta irakasleek hizkuntza idatziaren oinarrizko kontzeptuekin zailtasunak dituztela ikusi da. Horrez gain, erabiltzen dituzten metodoak haurren ikaskuntza prozesua errazten ez dutela ikusi dugu. Hori guztia dela eta, arazoak eta gabeziak aurreikusteko proposamen bat aurkeztu dugu.

Material berritzaile eta originalaren sorkuntza matematika lantzeko

Matematikaren ikaskuntza-irakaskuntza prozesuaren elementu nabarmen bat erabiltzen diren material eta baliabideak dira, eta horien artean unitate didaktikoak eta proiektuak. Era askotakoak daude, baina gehienak zaharkiturik daude eta ez dute ikasleen interesa eta motibazioa pizten. Umeen errealitatea, gustuak eta nahiak, eduki, kolore eta jolasekin erlazionaturik dagoen proiektu original eta berritzailea sortzea izan da lan honen helburua. Ikasleak era aktiboan barneratuko dituzte edukiak eta praktikara eraman ahal izango dituzte, ikasketa esanguratsua eta parte hartzailea bultzatuz. Horrek guztiak haurren egunerokotasuna eta interesak barne hartzen dituen proiektu honetan eragina du, emaitza positiboak jasotzerako orduan, eta beraz, ikasleen aldetik, harrera ezin hobea eskaintzen du.

Observación de prácticas motivacionales en un aula de Educación Primaria

El papel de la motivación en el proceso de enseñanza-aprendizaje es crucial. El objetivo de este trabajo de investigación ha sido analizar las prácticas motivacionales observadas en un aula concreta de educación primaria. Previo a la observación se pidió al alumnado que valorase su grado de motivación hacia las distintas áreas, a excepción de educación física. La observación se realizó con la ayuda de unos indicadores que permitieron delimitar el objeto de estudio. Un total de trece prácticas motivacionales fueron detectadas. Fue en las materias menos valoradas como motivantes por el alumnado en donde más prácticas motivacionales se detectaron.

Zientzien irakaskuntza: Argumentazio gaitasuna eta datuen erabilera sustatzeko esku-hartze proposamen berritzailea

Gaur egun, konpetentzia zientifikoen garapena Lehen Hezkuntzako eskolan gutxi garatuta eta eztabaidagarria den gaia da. Ikasleek kultura zientifikoan murgiltzeko forma aurkitu eta, bereziki, argumentazio gaitasuna garatzen laguntzea, zientziak hitz egiteko aukerak emanez, ez da batere arrunta gure eskoletan. Esku-hartze berritzaile hau egoera honi aurre egiteko eta arazoari irtenbide bat bilatzeko diseinatuta izan da. Honen bidez, Lehen Hezkuntzan zientzienganako interesa sustatzen saiatzen da, zientziako klaseetan datuen erabilerari eta argumentazioari lehentasuna emanez. Ekimena 2013-2014ko martxoan jarri da martxan.

Euskara eta gizakia: Hizkuntzaren prozesamendua

Peio Salaburu, Patxi Goenaga eta Ibon Sarasola (arg.)

Hizkuntzaren sustrai biologikoen inguruan

[EUS] Hizkuntzaren sustrai biologikoen ikerketak aurrerapausu handiak egin ditu azken urteotan. Ikerketa hau alorrartekoa da nahitaez, eta hizkuntzalaritza, psikologia, neurozientzia eta genetikaren arteko bilbatura batek osatzen du «biohizkuntzalaritza» eta hizkuntzaren neurokognizioa itxuratzea xede duen eremu berri hau. Artikulu honetan ezagutza eremu honen hastapeneko itxurapen bat eskainzen da, hizkuntzaren genetikan eta neurokognizioan azken urteotan egin diren zenbait urrats aurkeztuaz.

Hizkuntza eskubideak eta euskara hezkuntza sisteman

[EU]Lan honek ikuspegi juridikotik abiarazitako ekarpena izan nahi du, hezkuntza sisteman hizkuntza eskubideak nola konfiguratzen diren azalduz. Hori gauzatzeko bi perspektibetatik abiatu da ikerketa: alde batetik, hezkuntza (oinarrizko) eskubideak zein karga linguistikoa duen azaltzen da, eta beste alde batetik, euskararen estatusak irakaskuntza sistemaren gainean proiektatzen dituen eragin juridikoak azaltzen dira. Hori abiapuntutzat hartuz, Euskal Autonomi Erkidegoan, Nafarroan eta Iparraldean zein hizkuntza eskubide diren aztertzen da, ondorio eta proposamen batzuekin bukatuz.

Tipologia eta hizkuntzaren erritmoa: Stampe eta Doneganen ideien ingurua

[EUS] Patricia Donegan eta Daid Stamperen hizkuntz erritmoari buruzko lanetan erabiltzen diren kontzeptuak eta horien arteko loturak, euskararen prosodia hobeto ulertu ahal izateko azaltzen dira lan honetan.

Ekonometriaren ikaskuntzarako praktikak

Liburu honetan, azken urteetan UPV/EHUko Ekonomia eta Enpresa Zientziateko Fakultateko Ekonomia lizentziaturako Ekonometriarako Sarrera irakasgaian sortu dugun materiala bildu, txukundu eta antolatu nahi izan dugu. UPV/EHUko Ikasketa Berrikuntzako eta Kalitateko errektoreordeak ikasketa-berrikuntzen programetan parte hartzea sustatu du, irakasgaiak Europako eremuko baldintzetara egokitzeko eta irakaskuntza-metodologia berriak praktikan jartzeko (Proiektuetan Oinarritutako Ikaskuntza eta Ariketetan Oinarrituriko Ikaskuntza), eta aitortu beharra dugu horrek bultzatu gaituela material hau sortzera. Horretaz gainera, gogoarazi nahi dugu Inmaculada Gallastegui Zulaica, Ekonometrian katredaduna, irakaslea eta kidea, aurrendaria izan dela arlo horretan, bai Sailean, eta bai Fakultatean. Aski seguru, lan hau ez zatekeen gauzatuko haren kemenik eta adorerik gabe.

Irakaskuntza Esperientzien Elkartrukerako Jardunaldiak IEEJ-13

[ES]En la Facultad de Informática de Donostia-San Sebastián siempre se ha podido encontrar interés por la renovación pedagógica. Los desarrollos conceptuales y tecnológicos que hemos experimentado en las últimas décadas en nuestra materia de estudio han llevado a continuos cambios en el diseño de contenidos y formas docentes. En el año 2010, en la Facultad de Informática, comenzábamos a dar forma a una iniciativa que perseguía, principalmente, promover la reflexión individual y grupal sobre nuestra docencia. La iniciativa fue liderada desde el equipo directivo del centro pero en todo momento se ha considerado que debe estar alimentada por la voluntad individual y colectiva de compromiso con un modelo docente compartido, generado desde la integración de propuestas y experiencias del propio profesorado de la facultad. A nuestro entender, la idea clave de este modelo es definir un marco de actuación capaz de integrar las individualidades pero que promueva la concepción de equipo en busca de la mejor formación de nuestros estudiantes. Durante este tiempo hemos organizado seminarios y jornadas en los que ha primado la formación colectiva en nuestro contexto, para promover la coordinación y colaboración. En esta ocasión, entendimos que podía ser el momento de abrir nuestras experiencias a otros centros de la UPV/EHU y, además, animarlos a que nos expusieran las suyas. Así han surgido las Jornadas de Intercambio de Experiencias Docentes, de las que este volumen recoge las ponencias presentadas. Las 21 ponencias presentadas, que provienen de 11 centros distintos de la UPV/EHU, son un reflejo del interés suscitado por la propuesta de estas jornadas. Los temas abordados en las ponencias van desde experiencias y reflexiones docentes en el uso metodologías activas, pasando por análisis de asuntos de organización y gestión, y tocando los trabajos de fin de grado, a experiencias novedosas de formación en alternancia con la empresa o experiencias promovidas por los propios estudiantes.

Euskal musika-tresnen ikas-irakaskuntza prozesuak ikertzen

[eus] Lan honen xedea euskal musika-tresnen irakaskuntzan, batez ere musika eskoletan lantzen diren metodoak aztertzea izan da, gero eremu formalera eramateko. Horretarako, Bizkaian euskal musika-tresna herrikoien egoera zein den ezagutu eta aztertzen da. Ikerketa honen oinarria, egindako elkarrizketa kualitatiboak izan dira. Bertan, metodo etnografikoa eta autoetnografikoa erabiliak izan dira. Emaitzei erreparatuz, hezkuntza formalean euskal musika-instrumentuen presentzia nahiko eskasa da. Nahiz eta irakasleen formakuntzan ere gabeziak egon, musika eskolei esker, euskal musika-instrumentuak jotzen ikasteko eta musika herrikoiaz gozatzeko aukera zabala dago.

Ikaskuntza komunitate birtuala: guztien Artean proiektua

[eus] Bizkaiko ikastetxe batean proiektuak egin izan dira, ikasleriaren interesak kontuan hartu gabe. Interes horiek kontuan izateko, ikaskuntza komunitate birtuala sortzea erabaki zen. Birtuala izanik, teknologia berrien erabilera sustatzea espero zen. Ikaskuntza komunitate birtuala web orrialde batean sortu zen, non partaide ororen artean proiektu bat diseinatzeaz gain, ekintzetan erabiltzeko baliabideak eratzeko aukera ematen zen bertan. Webguneak hasierako zirriborrotik aldaketak izan zituen, aztertzen ziren gabeziak edota beharrak asetzeko. Ikaskuntza komunitate birtuala prest egonda ere, ez zen aurrera eraman denbora faltagatik. Horrela, web orrialdean proiektua diseinatzeko eta partaideek diseinatutako proiektua burutu ahal izateko, ikasturte hasieratik diseinatu beharko litzateke.

Irteerak ikaskuntza baliabide bezala: Armañon Interpretazio Zentroa

[eus] Haur Hezkuntzan zientziaren ikaskuntzarako baliabide aberasgarrienetako bat irteerak dira, hauek beharrezkoak baitira haurraren garapen integralerako. Horretarako, irteerak eskolaren parte izan behar dute eta irakasleek bisitaldiak proposatu behar dituzte. Hainbat toki daude bisitak egiteko HHko haurrekin eta lan honetan Armañongo Interpretazio Zentroaren hezkuntza eskaintza aztertuko da, adin txikiko umeen kasuan bertako baliabideen eragina ikusi ahal izateko. Zentroaren arduradunen iritziak ezagututa eta HHko haurren bisitaldia aztertuta, emaitzak eta ondorioak aterako dira.

Zientzien irakaskuntza

[eus] Gaur egun, konpetentzia zientifikoaren garapena Lehen Hezkuntzako eskolan gutxi garatu den gaia da. Ikasleak kultura zientifikoan murgiltzeko forma aurkitu eta ikerketa gaitasuna garatzen laguntzea, planteatutako arazoei erantzuna bilatzeko ikerketa propioak diseinatuz, ez da batere arrunta gure eskoletan. Esku hartze hau, egoera honi aurre egiteko eta arazoari irtenbide bat bilatzeko diseinatuta izan da. Honen bidez, Lehen Hezkuntzan, ikasleak ikerketen bitartez zientzietan konpetenteagoak izatea da helburu nagusia. Martxan jarritako ekimenean, ikasle gehienak ikerketaren diseinua eraiki dute, emaitza hobeak lortu dira taldean aritu direnean eta flotagarritasuna dentsitatearekin lotzeko gai izan dira.