ხალხური სიტყვიერება. წიგნი I

ამოღებულია „ძველი საქართველოს“ I, II და III ტომებიდან

[სსწლნი მთეს თავისანი]

I-II-III 1r - 331v 3 წიგნი; I წიგნი - 1r - 110v Inc. სსწლნი მთეს თავისანი Des. რ იტყოდა გულსა თსსა დაღათუ სამოსელსა ოდენ მისა; II წიგნი - 111r - 220v Inc. შევახო ვცხონდე მე ვა შხო მეყსლდ გნჴდა წყაროჲ Des. ვდ იჳ ნაზარეველი წარმოვალს და მნ ღატყო; III წიგნი - 221r - 331r Inc. და თქა იჳ ძეო ღთისაო შმწყლ მე Des. აღდგა [...] სსელით ან; სტრიქონები რაოდენობა 24-26; ბოლოში 2 ფურცელი აკლია, 37-ე რვეულიდან შემორჩენილია მხოლოდ 2 ფურცელი (300-337). მათ შუაში შეცდომით ჩაკერებულია ოთხთავის საძიებლის 6 ფურცელი, რომელიც წიგნს ბოლოში ჰქონდა. 21-26 ჩაკერებულია სხვა ადგილას. აშიებზე (გვერდით და ბოლოს) მითითებულია სახარების დაყოფა (თავები და მუხლები) და პარალელური ადგილები სხვა სახარებებიდან. 6v ჯვრის გამოსახულება ისევე, როგორც ყველა სახარების ბოლოს. ბოლო ფურცელი, რომელიც ცაგარელს სრულად აქვს აღწერილი, ამოხეულია.

[სწერია ამას წიგნსა შინა თავები მიწყებით]

I-II-III 1r - 225v 4 წიგნი; I წიგნი I-II-III 1 r - 60v Inc. სწერია ამას წიგნსა შინა თავები მიწყებით Des. და ესე რაჲ ჰქა გნუტევნა იგინი და წარ; II წიგნი 61 r - 120 v Inc. ვიდეს სიხარულითა დიდითა და ადიდებ ჲესა Des. და მასვე ღამესა შევედით ჩნ ნავსა და განვედით; III წიგნი 121 r - 180 v Inc. წავედ და გადმორაჲვედით ჩნ ნავისა მისგან Des. სადა იგი მპოვა მე პირვლად ლოცვასა; IV წიგნი 181 r - 225 v Inc. და წარვიდა მშჳდობით ღაღადებდა და იტყოდა Des. და კურთხევისა ღირს ყოფად ქე იჳს მიერ ოისა ჩნისა ან. ლც ყთ ან. ესეაჲ ოჳკნს ვპვე და აქა შინა შევჩხრიკე შემდთ და ლც ყთ; სტრიქონების რაოდენობა 28, 27, 31; შედგება 28 რვეულისაგან, თითოეულში 8 ფურცელი. მე-3 რვეულს აკლია 1-ლი ფურცელი, მე-11 რვეულს 4 ფურცელი, 23-ე რვეულში არის 12 ფურცელი, 25-ში 9 ფურცელი, 28-ში 9 ფურცელი. პაგინაცია ქართული და ბერძნული.

[სხლითა მმისა და ძისა და სლისა წდისაჲთა ნეტ რს კცი, რი არა მივიდა ზრხვასა უღმრთოთასა]

I-II-III + 1r – 78v 2 წიგნი; I წიგნი I-II-III + 1r – 40v Inc. სხლითა მმისა და ძისა და სლისა წდისაჲთა ნეტ რს კცი, რი არა მივიდა ზრხვასა უღმრთოთასა Des. [არ იკითხება]; II წიგნი 41r – 78v Inc. შძრწჳნდენ ყნი Des. ძმაო ბსლო მე არა ვარ მოწამე ღნ შეონდვენ კოლვასა (sic) ყლი კარგი უქნი (sic) ჩმდა ჟამისად, თუ მე არაჲ შევსცოდო ოდენ; სტრიქონების რაოდენობა 20-21

[რჩოლი ოისაი უბიწო არს და მოაქცევს სოლთა და სხოასა ადგილსა]

I-II + 1r – 320v 5 წიგნი; I წიგნი I-II-III 1r – 65v Inc. რჩოლი ოისაი უბიწო არს და მოაქცევს სოლთა და სხოასა ადგილსა Des. და ბლეთ ეკრძალეთ ლსა შსა; II წიგნი 66r – 131v Inc. ვად ედესა განსიკო დიდისა და სლისა წარსაწყმედელისასა Des. მოთმინებაჲ წინიბასა შინა არს; III წიგნი 132r- 195v Inc. და რე დაგლახაკნეს და Des. ლონგი...; IV წიგნი 196r – 256v Inc. და თქგნი სიბრძნით Des. ამან ანჳ მშობელთა ამისთა; V წიგნი 257r – 320v Inc. რ ბრმაი იშლესე მიიგო ონ და რქა Des. თვი შნი გნიმტკიცე ოჳკჳეთჳ აღთქოჳმაჲ მიგიღებიეს; ხელნაწერის Inc. 1r რჩოლი ოისაჲ ობიწო არს და მოაქცევს სოლთა და სხოასა ადგილსა Des. 320v სიტყნი სოქესტისნი... ოკჳეთჳ (სიც) ვინმე მიგიღებდეს ნჳ (სიც) გნჰრისხნები, ბრძენი ოპოვარი, ონათესვოჲ, ომახლობელოჲ მსგავს არს ღისა თვი შნი გნიმტკიცე ოკჳეთჳ (სიც) აღთქომაჲ მიგიღებიე; სტრიქონების რაოდენობა 25-27; ნაკლული, აკლია დასაწყისი და დასასრული

[ა ივლისსა კზ წმებჲ წისა პანტელეიმონისი გხნ ოო. მეფობასა უღთჲსა და უშჯლჲსა მაქსიმიანესსა ნიკომიდიას შა ქლქსა იყო დევნულებაჲ დიდი ქეანეთაჲ]

I-II-III- IV+1r-217v, 4 წიგნი; I წიგნი I-II-III- IV+1r-59v Inc. [ა ივლისსა კზ წმებჲ წისა პანტელეიმონისი გხნ ოო. მეფობასა უღთჲსა და უშჯლჲსა მაქსიმიანესსა ნიკომიდიას შა ქლქსა იყო დევნულებაჲ დიდი ქეანეთაჲ] Des. და მეტყოდა მე რისხვით; II წიგნი 60r-114v Inc. რაჲ არს შნდა რ აღგიშფოთებიეს ტაძარი ქსი. და აურვებ მყოფთა მისთა Des. ჵ უბადრულო ნისტორ არცა ღა თჳთ მთვრისა მის; III წიგნი 115r-169v Inc. ანგლზსთჲსა გბრლისი გარე გნთა მთ ეშმაკთა ემსგავსე Des. და გლის ჴმაყვეს რ ქწლი იგი იყო რი ეჩუენა სიწაბუკესა ვა პდ ვთქუთ; IV წიგნი 170r-213v Inc. და კდ კცმნ ვინმე პის მობიბმნ ალექსანდრიელმნ იხილა ჩუენებასა სშა Des. გავგზავნე ესე წიგნი სინას ქართველთა ეკლესიასა ჴელითა ინე ხცისაჲთა სალოცველად ბერისა ჩემისა გბრლისთჳს ვინცა ვინ იჴმარებდეთ ლცვა ყავთ ჩემთჴსცა ღთნ გარწმონოს; 1v მოგვიანებით მიწერილია ხელნაწერის შინაარსი (ზანდუკი). ბოლოში 216–ე ფურცელი აკლია. 217–ე ფურცელი სხვა ხელნაწერიდანაა, შეიცავს საგალობლის ტექსტს. ასევე ახლავს სანოტო ნიშნები. ყოველი საგალობლის წინ წერია ბერძნული სიტყვები ქართული ასოებით. სანოტო ნიშნები და ბერძნული სიტყვები სინგურით არის ნაწერი.

საისტორიო მასალანი. წიგნაკი მეორე

I. რას შეიცავდა ეგრეთ წოდებული აფხაზეთის ისტორია ბაგრატ მეფისა. II. მოკლე ცნობები საქართველოს ისტორიიდან და შენიშვნანი ამ ცნობების შესახებ. III. ჟამ-გულანი N 381 „საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოებისა“ და ისტორიული მინაწერები მისი კვინკლოსისა. IV. ჟამ-გულანი N 342 „საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოებისა“ და ისტორიული მინაწერები მისი კვინკლოსისა. V. მეფის გიორგის ძის დავით ბატონიშვილის ხელით დაწერილი ქრონოლოგიური ნუსხა.

[განმანათლებელი მთიები ეგრე შუენიერ იყო შს მათსა და ბრწყინვიდა]

I-II + 1r – 399r 4 წიგნი, I წიგნი I-II + 1r-98r Inc. …]განმანათლებელი მთიები ეგრე შუენიერ იყო შს მათსა და ბრწყინვიდა Des. საჴმარად ქნ მსხრთა მისთათჳს, II წიგნი 98v-201r Inc. მაშინ ვა შევიდა მეფჱ დიოკლიტიანე საირ ქლქდ გულსმოდგინედ ეძიებდა Des. კაცნი არა ჰყვინ გინა ვეს ოჳბრძანებდა, III წიგნი 201v-299r Inc. ანოჳ მტერნი რა დაჲმორჩილნეს ოჳკოჳეთუ დედანი დაეყენენ Des. მაშინ მოითხოვა წყალი და დაიბანა პირი თჳსი და იცხო ზეთი თავსა თჳსსა და თქა, IV წიგნი 299v-399v Inc. მაშინ სადამე ვყავ თჳთ მენელსაცხებლე კეთილად Des. ქე შე იჳნე მწრლი ამისი. წო არეთა თნა მოყუსითურთ მეოხ გყვ წე ქა მსგავსად თხოვისა შნსა დღესა მას გნკითხვისასა ივნეს მწარედ ცოდვილსა და მქლს დეკნოზსა, 1 სვეტად. 2 ხელწერა, სტრიქონების რაოდენობა 24–25, 30–31, ნაკლულია, 1 რვეულიდან აკლია 2 ფურცელი, შედგება ორი ნაწილისგან, პირველი (1r – 360v) უფრო ლამაზი ხელითაა ნაწერი, პაგინირებულია რვეულების მიხედვით, ასოებრივი პაგინაცია, 361-ე ფურცლიდან სხვა პირის მიერ შესრულებულ ხელნაწერს თავისი პაგინაცია აქვს (ა, ბ, გ...)

[პრველი სწავლაჲ წისა ეფრემისი მონაზონთა მიმართ]

I-II + 1r -273v 3 წიგნი; I წიგნი I-II + 1r-90r Inc. პრველი სწავლაჲ წისა ეფრემისი მონაზონთა მიმართ Des.ოჳკოჳდავი მოკოჳდავთა თჳს; II წიგნი 91r-181r Inc. გარდამოჴდა და ევნა იგი Des. და რჟს აღიფხოჳრნენ საფოჳძველნი; III წიგნი 182r-273r Inc….]ქყნისანი მაშინ აღდგენ იგინი დედები Des. და ძრვანი ადგილდ–ადგილდ. და ესე ყლი იყოს...; შედგება 8 ფურცლიანი 34 რვეულისგან, 272 ფურცელი. ნაკლული, აკლია ბოლო ნაწილი.

[სახბჲ მათჱსი თავი]

I - II 1r - 293v 3 წიგნი; I წიგნი 1r - 95r Inc. სახბჲ მათჱსი თავი Des. და ესე ვითართა იგავითა; II წიგნი 95v - 197r Inc. ეტყოდათ სიტყასა ვა იძულებულ იყვენს იგინი სმენად Des. აჰა ესერა საფლი ღისა თქსა არს; III წიგნი 197v - 293r Inc. და ჰქა მოწაფეთა მოვლენან დღე რ ოდეს გულთ გითქუმიდეს Des. ქე შე გბრ მიქლ კე ეზრა გი კე და ყნი სინაწმდლნი და ყნი ქნენი ან. სტრიქონების რაოდენობა გვერდზე 23-24; ნაკლულია, დასაწყისში აკლია სრული რვეული, ბოლოში - ბოლოსწინა ფურცელი ამოხეულია. ტექსტში რამდენიმე სიტყვის თავში ან ბოლოში დასმულია წერტილი. ტექსტის გვერდით (აშიებზე) არის მითითება თავებსა და მუხლებზე, ბოლოში - პარალელურ ადგილებზე სხვა სახარებებიდან.

[იყვ]ნეს ცოდვილ რ ესევითარნი ევნო მათ]

I-II+1r-144v 3 წიგნი; I წიგნი 1r-50v Inc. იყვ]ნეს ცოდვილ რ ესევითარნი ევნო მათ Des. რ სიყარლი ღთისაჲ არა გაქოჳს თავისა თქენისა თანა; II წიგნი 51r-100v Inc. მე მოვედ სახელითა მამისა ჩემისაჲთა Des. (98v) ლცსა თქნსა გვედიეთ და ყლი დაკლბბაჲ და ოÂგნბჲ ჩმი შემდთ და თქნსა ქნ შგწყნ ან (ნუსხურით); III წიგნი 101r-144v Inc. განგებაჲ და განწესებაჲ წთა სახარებათაჲ წელიწდისა დღეთაჲ და დღესასწაოÂლთაჲ Des. მხტნისა ბაცილასა (sic) ანადარნი–ცაესა (sic) მისასამე აღალესა მაჭაუტა ჶახესა (?) ღმერთმნა შაუდს, ამნ; ნაკლულია, აკლია დასაწყისის 21 რვეული, 22–დან შემორჩენილია 6 ფურცელი. 68–ე ფურცელზე მარკოზ მოციქულის გამოსახულება, მე–100 ფურცელზე – მათეს გამოსახულება. ორივეს აქვს ქართული წარწერა. როგორც ჩანს, ხატები სხვა ხელნაწერის კუთვნილებაა. აქვს მუხლების და პარალელური ადგილების მაჩვენებლები. 146v ბერძნული პალიმფსესტია, 99r, 99v არ იკითხება.

[ფსნი პი]

I-II + 1r-364v 3 წიგნი; I წიგნი I-II + 1r-126r Inc. ფსნი პი Des. მიუტეოსა ზრნვა შნ და მან გამოგზარდოს შნ; II 126v-245r Inc. და არა სცეს შერყევა უკე მართალსაჲ Des. და მოხუცებულთა მისთა; III 245v-364v Inc. გნბრძნობად. Des.და წარმართებად ფერჴთა ჩნთა გზასა მს მშჳიდობისსა; ნუსხური, 1 სვეტად, 13 სტრიქონი, 337–ე ფურცლიდან განსხვავებული ხელწერა, გვიანდელი ალაგ–ალაგ, ფსალმუნის დასაწყისი ასოები გაფორმებულია სხვადასხვა ფიგურებით ; ხელნაწერი დეფექტურია, შიგადაშიგ ამოჭრილია ზედა სტრიქონები.

[რჴით: დასაბელნი იგი მოაბნეს შეშათა აღმართებულთა: და ლამპრებითა სწუვიდეს ასოთა მისთა: ]

I-II + 1r – 324v 6 წიგნი; I წიგნი I+II+ 1r-59v Inc. ...] რჴით: დასაბელნი იგი მოაბნეს შეშათა აღმართებულთა: და ლამპრებითა სწუვიდეს ასოთა მისთა: Des. არცა ერთისა ვს სხჳსა ყთა კცთა გნსა ხილვაჲ ოდენ; II წიგნი 60r-114r Inc. თვს იდევ: თჳნიერ შჯლიერად შნდა შეუღლვილისა მის და ქორწინებით მიმყვანებელისაჲ: Des. მოეც უო რნი აჴსენებდენ სხელსა ჩმსა რა არარაჲ ქმნენ ბნი უნებელი და უნა ; III წიგნი 115r-169v Inc. ყოფოებაჲ: მოეც ქე ნაყოფიერებჲ ყთა ქლქთა და სფლთა: Des. მუნ აღმოთხარეს და დასხნეს გუამნი წთანი:; IV წიგნი 170r-224v Inc. ხ მენავეთ მოძღრმნ მნ: მრით გნ შეჰრაცხა ქწით იგი ქეს მრ ძმად: Des. შნ მოგცემ ჵ აბერკი ეპისკპოს; V წიგნი 225r-274v Inc. ყოფასა: პლისა მრ მოცემითა; და ჩმ მრცა რაოდენი რაჲ არს ჩმ ზა: Des. ესე უკუჱ სიტყანი რეცა ნუგეში; VI წიგნი 275r-324v Inc. ნს საცემლად თქ მლნი ჰგონნა გლახკმნ მნ წისა მის გნ: Des. და ცდვათა ჩმთმცა გარდამჴდელი არს წე სშინლთა საყდართა ქეს ღთისა ჩნისათა : დღსა მს დიდსა გნკითხვისასა : ქე შეიწყალე ზედი ეს ამინ; ნუ30–31 სტრიქონი, სათაურები და ხანდახან დასაწყისი ასოები სინგურით. ტექსტში გამოყენებულია ახალი სასვენი ნიშნები (მძიმე, წერტილ–მძიმე თავისებური დანიშნულებით, მახვილი); პაგინაცია რვეულებრივი (8 ფურცლიანი). ნაკლულია, დასაწყისში აკლია 8 რვეული სრულად და მე–9 რვეულის 1 ფურცელი. უკანასკნელი რვეული 49–ა ...