Perfektivitet og imperfektivitet i dansk og polsk - et kontrastivt studium i aspekt og aktionsart

Rozprawa jest próbą wypracowania kompromisu pomiędzy skrajnie morfologicznymi i uniwersalistycznymi podejściami do problematyki aspektu. Jej głównym celem jest wykazanie, jakimi środkami językowymi wyrażane są w języku duńskim i polskim perfektywność i imperfektywność. Za punkt wyjścia przyjęto ujęcie aspektu jako kategorii semantycznej, której wykładniki mogą mieć zróżnicowany charakter. Jednocześnie założono, że aspekt wyrażany jest w kontekście szerszym niż sama forma czasownika, a ostateczna wartość aspektu na poziomie zdania jest ściśle związana z rodzajem czynności (Aktionsart), do którego sytuacja opisywana w danym zdaniu należy. Zdefiniowano pojęcie konstelacji werbalnej (za Smith 1997), która składa się z podmiotu, orzeczenia oraz ewentualnie dopełnienia lub okolicznika miejsca/kierunku i stanowi minimalny kontekst, w którym rodzaje czynności mogą być wyrażane. W zaproponowanej teorii aspektu przewidziano dwie nadrzędne wartości semantyczne -perfektywność i imperfektywność, w ramach których ze względu na brak inwariantu semantycznego wyróżniono odpowiednio trzy typy znaczeń perfektywnych (terminatywne, inchoatywne i semelfaktywne) oraz dwa typy znaczeń imperfektywnych (kursywne i habitualno-generyczne). W celu ustalenia wspólnych mianowników semantycznych dla obu nadrzędnych grup na nowo zdefiniowano reichenbachowski czas zdarzenia, czas mówienia oraz czas odniesienia. Otrzymane definicje łączą perfektywność z punktowym a imperfektywność - z linearnym czasem odniesienia. Obszar badań ograniczono do środków wyrazu perfektywności i imperfektywności w duńskich i polskich prostych zdaniach oznajmujących bez negacji, odnoszących się do przeszłości. Ponadto pominięto zjawiska związane z tzw. dokonanością i niedokonanością sekundarną, w tym między innymi czasowniki wieloprefiksowe. Mimo pewnych podobieństw w wyrażaniu perfektywności i imperfektywności w obu badanych językach, różnice w charakterze wykładników znaczeń aspektualnych języka duńskiego i polskiego są znaczne. W związku z brakiem możliwości wyrażania znaczeń aspektualnych za pomocą odpowiednich afiksów w języku duńskim zachodzi duże ryzyko błędnej interpretacji wartości aspektualnej zdania. Istnieje jednak szereg konstrukcji syntaktycznych umożliwiających jednoznaczne oznaczenie perfektywności lub imperfektywności. W języku polskim znaczenia aspektualne mogą być wyrażane przede wszystkim za pomocą wykładników morfologicznych, lecz również za pomocą konstrukcji składniowych.

Les tribulations parisiennes de l’officier écrivain : l’oeuvre autobiographique de Yasmina Khadra et son accueil en France

This article describes Yasmina Khadra’s autobiographical work composed of two books: "L’écrivain" and "L’imposture des mots" and its reception in France. The main purpose of this study was to establish the literary genre of these books, which implies determining whether Khandra’s work represents an autobiography or an autofiction with reference to P. Lejeune’s and V. Colonna’s theoretical studies. The dividing line between two genres in Khandra’s works refl ects his inner split between being either a solder or a writer. The presentation will also help to understand the controversy resulting from Khandra’s participation in Algerian civil war. Moreover the analysis is related to modern Algerian history.

Le développement de la compétence argumentative et l'initiation au discours académique

The aim of the paper is to present the specificity of oral argumentative competence in a foreign language and to propose a tentative model of task-based learning of argumentative discourse. It is assumed in the paper that the communicative situation tasks proposed during classes of French as a foreign language in the French Philology Department should contribute to the academic discourse learning. In the paper we present an analysis of two fragments of argumentative situations; the first one concerns the so-called everyday argumentative situation and another one illustrates an argumentative orientation of academic discourse.

Nouvelles approches de la ville dans la littérature française contemporaine : Thomas Clerc et Philippe Vasset

On the basis of two indecidable texts (Thomas Clerc, “Paris, musée du XXIe siècle. Le dixième arrondissement”, Gallimard 2007 and Philippe Vasset, “Un livre blanc”, Fayard 2007), we will reflect on new approaches to the city in contemporary French litterature. Clerc and Vasset, in their respective texts, suggest considering litterature as a series of practices connected with the exploration of the city (Clerc) and of the urban area (Vasset) according to the idea of an arbitrary itinerary. The image of the city whose space, subject to a permanent process of museifi cation, is constantly considered to be a work of art (Clerc) contrasts with a project of viewing the deserted areas of the city and of its surroundings as an infinite collection of “artistic installations” created in daily life (Vasset). Clerc’s and Vasset’s artistic mentality leads them to the fascination with “works of involuntary art”, both concrete signs and tangible proof of the transitional period which they try to describe systematically, following, at the same time, the principles of an axonometric city map.