Analiza ilościowa degradacji szlaków turystycznych na przykładzie Gorczańskiego Parku Narodowego i Popradzkiego Parku Krajobrazowego

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych

Wpływ wyciągu nart wodnych na wybrane elementy środowiska przyrodniczego i aktywność turystyczno-rekreacyjną na przykładzie Augustowa

Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych: Zakład Centrum Turystyki i Rekreacji

Bezpieczeństwo energetyczne i ekologiczne na przykładzie węgla brunatnego w Polsce

The analysis in the text involves selected aspects of brown coal sector functioning in Poland. The analysis has been made in the context of Poland’s energy security and ecological safety, which seems important due to the need to implement low-emission energy policy. In relation to the sole fact that electricity production relies on coal, Poland will face the need to undertake major sector transformations in the coming 20-30 years. Two main parts of the text focus on the problem of energy security and ecological safety. In the earlier case, brief characteristic of the coal energy sector in Poland has been presented, namely the potential of brown coal, selected economic problems related to functioning of the sector, and orientation of Polish energy policy in this respect. In turn, the problem of ecological safety has been brought down to the impact of mines on the natural environment. Hence, the paper presents selected problems of threats to the natural and anthropogenic environment, as well as threats related to particular phases of energy production from brown coal. Furthermore, the text considers possible measures in the area of reclamation of areas where brown coal sector has been located. *** Przedmiotem analizy w tekście są wybrane aspekty funkcjonowania sektora węgla brunatnego w Polsce. Analiza ta została podjęta w kontekście bezpieczeństwa energetycznego i ekologicznego Polski, co wydaje się istotne, ze względu na konieczność wdrażania niskoemisyjnej polityki energetycznej. W związku z faktem oparcia produkcji energii elektrycznej na węglu w ogóle, Polskę czeka konieczność podjęcia poważnych przekształceń sektorowych w ciągu najbliższych 20-30 lat. Dwie główne części tekstu oparto na problematyce bezpieczeństwa energetycznego i bezpieczeństwa ekologicznego. W pierwszym przypadku przedstawiono krótką charakterystykę węglowego sektora energetycznego w Polsce, tj. potencjał węgla brunatnego, wybrane problemy gospodarcze związane z funkcjonowaniem tego sektora oraz kierunki polskiej polityki energetycznej w tym zakresie. Natomiast problem bezpieczeństwa ekologicznego został sprowadzony do wpływu kopalń na środowisko naturalne. Stąd w pracy przedstawiono wybraną problematykę zagrożeń dla środowiska naturalnego i antropogenicznego, także zagrożenia związane z poszczególnymi etapami produkcji energii pochodzącej z węgla brunatnego. Ponadto, w tekście uwzględniono potencjalne działania w zakresie rekultywacji obszarów, na których został zlokalizowany sektor węgla brunatnego.

Percepcja walorów turystycznych przez osoby niesłyszące na tle słyszącej części społeczeństwa w Polsce

The article aims at showing similarities and differences in the perception of tourist attractions among tourists with and without hearing impairment. The first part depicts perception problems from the theoretical point of view. Complexities of studies on the perception system have been described. The perception itself is channelled via senses, including mainly sight (reception of approximately 87% of outside factors), hearing (7%), smell (3–5%), touch (1–5%) and taste (1%) (Visual Landscape… 1994, after: Pietrzak 2008). The data suggests that people with hearing impairment, owing to dominative position of sight perception and to other senses (except hearing), should perceive outside factors similarly to people with no hearing impairment, also in terms of tourist attractions. Is this really a fact? The attempt to answer this question resulted in conducting questionnaire study among the tourists, both with and without hearing impairment. The data was collected, based on questionnaire study, conducted nationwide in years 2004–2010 among the 292 deaf (for whom Polish Sign Language is the main method of communication) and 1780 people without hearing impairment. The aim of this study was to reveal, if tourists with hearing dysfunction have different tourist preferences than those without any hearing disabilities and to indicate which tourist attractions are the most significant for tourists with hearing impairment. The percentage values and the level of signi-ficance (p), calculated on the basis of Pearson’s chi-square test (with border value of p ≤ 0.05), were used in the analysis It was determined, that in case of perception of natural tourist attractions, there is a major similarity (both, people with and without hearing impairment indicated such attractions as sea, lake, clean natural environment, natural landscape, climate and diversified land relief, including mountains). As far as cultural attractions are concerned, a similarity in perception of both studied groups can also be observed. The most popular attractions include those, which can be perceived with sight: monuments, historic landmarks, museums, open-air museums, places of worship and modern architecture. The biggest differences are related to culture and entertainment, which indicates a social aspect of the disability of people with hearing impairment (a discomfort of being in environ-ment, where sound is the main carrier of information). The conclusions from the conducted analyses are applicative in their nature. They contain hints for tour operators, involved in creating tourist offer for people using Polish Sign Language, taking into account their preferences, perception abilities and ensuring pleasant tourist experience.