The Arab Spring as a Test of post-Lisbon Capabilities and Strategies of the European Union in North Africa

This study aims to present the conditions related to the European Union’s involvement in the Arab Spring, as well as examine the extent of this capability-based involvement in the first months of 2011 against the background of competence disputes between institutions and inter-governmental contentions. These considerations will be the basis for conclusions on the theoretical and practical viability of the European Union’s action in the region of North Africa, in terms of both interests defined in Brussels and representation of a jointly agreed position and undertaking practical actions in the international arena. These assumptions can facilitate a new perspective for the EU’s strategic approach framework in the region of North Africa.

Akcesja Polski do Unii Europejskiej na łamach prasy regionalnej Ziem Zachodnich

Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

Rola Francji i Niemiec w procesie integracji europejskiej w latach 1992-2007

Francja i Niemcy przez stulecia walczyły o zdobycie władzy i przejęcie wpływów na kontynencie europejskim i traktowały siebie nawzajem jako największe zagrożenie. Jednak tragiczna pierwsza połowa XX wieku przyniosła z jednej strony pragnienie zapewnienia, iż okropności wojny już nigdy się nie powtórzą, a z drugiej strony poczucie, że nieodzowna jest zmiana dwustronnych stosunków panujących między Berlinem a Paryżem. Konieczność stworzenia przestrzeni wolności i współpracy doprowadziła niegdysiejszych wrogów do stworzenia idei integracji najważniejszych części gospodarki. Pomysł zjednoczenia krajów Europy Zachodniej przekształcił się w kolejnych latach w symbol zaangażowania francusko-niemieckiego. Dwie republiki stały się rdzeniem europejskiej współpracy i spiritus movens zmian politycznych, ekonomicznych i instytucjonalnych w powojennej Europie. Po upadku komunizmu w 1989 roku ich rola zyskała nowy wymiar w odmiennych warunkach geopolitycznych - od momentu podpisania Traktatu z Maastricht w 1992 roku francusko-niemiecki duet powiększył swe znaczenie i wpływ na politykę nowej Unii Europejskiej. Realizacja zapisów Traktatu z Maastricht i kolejnych dokumentów, w tym Traktatu z Lizbony, koncentracja na kwestiach reform instytucjonalnych, jak również przygotowania do wschodniego rozszerzenia UE mogą być rozpatrywane jedynie w odniesieniu do wspólnych działań prowadzonych przez nadreński tandem. Realizacja trzech filarów integracji: współpracy w wymiarze ekonomicznym i społecznym, wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, jak również współpracy policyjnej i sądowej w sprawach karnych, podkreślają znaczenie couple franco-allemand i zwracają uwagę na rolę lidera, jaką Paryż i Berlin odgrywają w dziedzinie integracji.

Rola Unii Europejskiej w budowie nowego ładu międzynarodowego - stan obecny i perspekytywy

W nauce o stosunkach międzynarodowych porządek, czy też ład międzynarodowy, to zbiór podmiotów państwowych i niepaństwowych złączonych wzajemnymi relacjami o różnorodnym charakterze i działających według wspólnie wypracowanych lub narzuconych z zewnątrz reguł. Po zakończeniu zimnej wojny i utracie na znaczeniu ładu jałtańskiego rozgorzała dyskusja nad kształtem jaki ma przybrać ład postzimnowojenny. Z poczynionych rozważań wynika, że polityczny i gospodarczy ład międzynarodowy w najbliższych dekadach będzie wielobiegunowy. Szczególne znaczenie odgrywać w nim będą USA, Chiny , a także Unia Europejska, Japonia, Indie i Brazylia. Obecnie UE odgrywa jedną z najważniejszych ról w budowie ładu międzynarodowego. Widać to zwłaszcza pod względem gospodarczym jako że Unia UE jest obecnie największym światowym eksporterem i drugim (po USA) importerem. Wydaje się jednak, że tradycyjne opisywanie Unii Europejskiej jako przykładu obszaru sukcesu gospodarczego może w najbliższym czasie ulec zmianie. Europa w długiej perspektywie ulegnie marginalizacji jeśli nie wróci do projektów ściślejszej integracji, nie wykorzysta lepiej swojego potencjału intelektualnego i gospodarczego oraz nie przyspieszy rozwoju poprzez stawianie na nowe technologie. Dla podtrzymania swojej pozycji powinna ona aktywniej współpracować z USA, utrzymywać poprawne stosunki z krajami azjatyckimi a także zaangażować się we współpracę z organizacjami między- i pozarządowymi, które w najbliższych latach będą zyskiwać na znaczeniu

Unia Europejska wobec nowych tworów państwowych (casus Kosowa, Abchazji i Osetii południowej)

W przypadku niejednolitego stanowiska państw członkowskich Unii Europejskiej wobec Kosowa, osłabieniu ulega prestiż i siła oddziaływania Unii na arenie międzynarodowej. W odniesieniu do problemu Abchazji i Osetii Południowej natomiast, działania UE obrazują, że samo wyrażenie zainteresowania określonym problemem oraz udzielanie ‘apolitycznej’ pomocy finansowej, którym nie towarzyszą wyraźnie i precyzyjnie zdefiniowane cele polityczne, działalność instytucji wyposażonych w silny mandat oraz proces aktywnych negocjacji, nie przyczynia się do rozwiązania palącego problemu międzynarodowego, narażając na szwank pozycję międzynarodową Unii Europejskiej. Po raz kolejny państwa członkowskie pokazują, iż koncepcja Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, wspierana między innymi przez Europejską Politykę Sąsiedztwa, jest pozbawiona stabilnych podstaw.

Problem ubóstwa w Unii Europejskiej

The issues of poverty, famine and malnutrition mainly concern underdeveloped regions. Yet in recent years the proportion of the population threatened with poverty and social exclu- sion has been growing not only in these regions but also in developed areas, including the EU. The issue of poverty is additionally related to demography. In this context, the aging popula- tion of West European countries is worrisome, as the elderly are one of the groups particularly threatened by poverty, and their number continues to grow. Appreciating the gravity of this is- sue, the European Commission considers the fight against poverty to be one of the basic five directions established in the Europe 2020 strategic document.

Bezpieczeństwo państwa w Unii Europejskiej na przykładzie Polski. Analiza realistyczna i państwowo-centryczna

Poszukiwanie uniwersalnej definicji bezpieczeństwa Polski w niestabilnym systemie Unii Europejskiej opiera się głównie na odnalezieniu się w roli gracza i aktora, który jako samodzielny podmiot bierze aktywny udział w wielowymiarowym unijnym systemie negocjacji i przetargów (brokering between different interests). Polska musi mieć przygotowany swój program działania w UE o charakterze strategicznym i taktycznym włączając w niego państwo-centryczne priorytety horyzontalne i sektorowe, zarówno antykryzysowe jak i antagonistyczne i dysfunkcjonalne. Wymaga to perfekcyjnego przygotowania wykształconego zespołu ludzi zajmujących się bezpieczeństwem. Konieczne są bardzo wysokie umiejętności organizacyjne i wysoki stopień znajomości sposobu funkcjonowania państw w relacjach do całości i poszczególnych elementów UE. Wszystko to sprowadza się do konieczności wypracowywania specyficznego modus operandi polskiego bezpieczeństwa, na który poza znanymi już regułami i procedurami składa się ich interwencyjne zaplecze instytucjonalno-administracyjne oraz logistyczno-techniczne. Polska musi też posiąść zdolność do adaptacji do otaczającego świata (Europy) poprzez poszerzanie bazy funkcjonowania systemu integracyjnego. Wiąże się to bezpośrednio z dostosowywaniem do permanentnej zmiany w Unii Europejskiej i globalnym otoczeniu. Adaptacja jest również istotna z punktu widzenia potrzeby stabilizowania systemu. Pozwala neutralizować wszelkie próby zakłóceń funkcjonalnych jej struktury, pozycji i zbioru kompetencji. Adaptację powinna uzupełniać realistyczna innowacyjność i misyjność Polski widoczna przez wprowadzanie do środowiska (otoczenia) nowych reguł i mechanizmów bezpieczeństwa. Innowacyjność wiąże się z inicjowaniem nowego stylu/sposobu myślenia o bezpieczeństwie, a w związku z tym z nowatorstwem w zakresie wielopoziomowego (wieloprzestrzennego) ujmowania bezpieczeństwa. Na tak rozumiane bezpieczeństwo państwa składa się nie tylko zdolność obronna (militarna), ale także siła gospodarki oraz zasoby, którym Polska powinna dysponować. Misyjność sprowadza się natomiast do promowania i propagowania wartości przypisanych państwu narodowemu - niezapisanych w unijnych traktatach takich jak potęga, racja stanu i niepodległość.

Uwarunkowania reorientacji polityki Unii Europejskiej wobec Afryki Północnej po roku 2011

Celem artykułu jest ukazanie uwarunkowań reorientacji polityki Unii wobec regionu Afryki Północnej po roku 2011, w związku z jej zaangażowaniem podczas ‘arabskiej wiosny’, a także analiza zakresu nowego podejścia w odniesieniu do praktycznych możliwości wdrażania unijnych instrumentów polityk. Powyższe rozważania pozwolą na przedstawienie wniosków dotyczących dalszego zaangażowania Unii Europejskiej w regionie Afryki Północnej i budowy nowych ram podejścia strategicznego UE w tym regionie, zarówno na płaszczyźnie ustalania interesów na arenie brukselskiej, jak i przedstawienia wypracowanego stanowiska i uruchomienia działań na arenie międzynarodowej.

Przywództwo Niemiec i Francji w Unii Europejskiej w XXI w. Problemy i wyzwania

Autor w pracy stawia tezę, że „francusko-niemiecki motor” odegrał pozytywną rolę w procesie integracji europejskiej w XX w. Dzięki bliskiej współpracy francusko-niemieckiej możliwa była realizacja unii walutowo-gospodarczej, Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa oraz stworzenie w UE „obszaru wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości”. W XXI w. trudna sytuacja gospodarcza Francji i napięcia społeczne spowodowały spadek jej znaczenia w Unii Europejskiej. Kryzys finansowy strefy euro oraz problem uchodźców wykreowały Niemcy na samotnego lidera w Unii Europejskiej. Jednakże współpraca francusko-niemiecka nie załamała się, gdyż oba państwa wzajemnie się potrzebują i zapewniają równowagę w Europie. Zdaniem wielu ekspertów, ze względu na ogólne nastroje w Europie, w Berlinie i Paryżu brakuje nowych idei ukazujących perspektywy rozwojowe Unii Europejskiej na najbliższe lata.