Simone Weil’s questions about God

We can say that the 20th century was not an era for seeking the truth in the first place. Philosophers and others were absorbed with the idea that we cannot know anything for certain. No one is able to claim that something is really true. However, we can find philosophers who were willing to die for the truth. We can discover them in the Orthodox, Catholic, and Protestant Churches. For example, father Pavel Florensky, a Russian philosopher and priest, played an important role in solving the problem of correlation between culture and religion. He died executed by the firing squad at the Solovki Gulag on December 8th, 1937. Another such philosopher was St. Edith Stein. She was martyred equally for the truth of the Catholic Faith and for the truth of Mosaic Faith. Edith Stein was put on a train heading for the East and died in the gas chambers of Auschwitz probably on 9th August, 1942. The third person, who died for the truth in those horrible times, was Dietrich Bonhoeffer. The integrity of his Christian faith and life led him to a concentration camp, where he was hanged on April 9th, 1945. Looking at those great people of European history in the 20th century, we can see some contrasts and similarities to the life and activity of a French thinker – Simone Weil. Simone Weil was looking for the truth all her life. She was Jewish, but she was attracted to Roman Catholicism and sure that the truth is in God. Simone Weil persuades us that it is at the same time possible and impossible to know God, because “Dieu ne peut ętre présent dans la création que sous la forme de l’absence”.

Etyczny profil "Familiaris consortio"

Artykuł koncentruje się na etycznym aspekcie „Familiaris Consortio”, zakładając równocześnie bogatą problematykę pastoralną. Pytanie etyczne, które pojawiało się wraz z ukazaniem się tego dokumentu wiązało się z nastrojami wahania i oczekiwania w wyniku ujawnienia się silnej opozycji wobec nauki zawartej w encyklice „Humanae Vitae” Pawła VI. Adhortacja nie podejmuje bezpośredniej polemiki z przeciwnikami nauki Kościoła, lecz przedstawia pozytywny wykład całościowej nauki na temat powołania małżeństwa i rodziny. Powołanie stanowi w tym dokumencie podstawową kategorię teologiczno-moralną, wyjaśniającą i uzasadniającą istotne wymogi moralne małżeństwa i rodziny i przenoszącą życie ludzkie na poziom świętości. Powołanie ma swe źródło w Boskim planie zbawienia i objawia się wraz z dokonaniem dzieła zbawienia w Jezusie Chrystusie. Tajemnica powołania uobecnia się w dziejach ludzkości jako ukryta a zarazem objawiona w misterium Chrystusa i Kościoła. Powołanie rzuca istotne światło na stworzenie mężczyzny i kobiety czyli stworzenie rodziny opartej na fundamencie małżeństwa. Odtąd prawda antropologiczna posiada wymiar sakramentalny. Powołanie przenikając wewnętrznie rzeczywistość stworzoną, umieszcza w samej głębi bytu „nie dające się stłumić wezwanie: rodzino, stań się tym, czym jesteś” (FC 17). Bóg Stwórca i Odkupiciel powierzył człowiekowi – mężczyźnie i kobiecie- zadanie budowania rodziny mocą tej samej Miłości, przez którą istnieje świat i człowiek, oraz tej samej Miłości, którą Objawił Syn Boży na Krzyżu, ustanawiając nowy porządek stworzenia. Odtąd prawda życia ludzkiego i prawda miłości musi być odczytywana wyłącznie w świetle tajemnicy Paschalnej. To wezwanie płynące z głębi sakramentu odzywa się mocą łaski w sercu małżeństwa, w sercu męża i żony, którzy są wezwani do miłowania się tą samą Miłością, która płynie z Misterium Krzyża. Ta koncepcja powołania, wypływająca z sakramentalnego charakteru chrześcijańskiego istnienia stanowi klucz do rozstrzygania szczegółowych pytań mogących się pojawić w kontekście życia małżeńskiego. Wizja przedstawiona przez „Familiaris Consortio” jest jednorodna i charyzmatyczna, jest teologiczna i antropologiczna zarazem, dotyczy bowiem człowieka jako człowieka, a nie tylko „pewnych jednostek” ludzkich uwikłanych w sidła małżeńskie. W „Familiaris Consortio” jest jedna norma małżeńska i jedna norma rodzicielska: to jest zawsze ta sama Miłość, która z Serca Boga poprzez sakrament przenika do serca małżonków. Dlatego miłość małżeńska jest miłością rodzicielską, czyli odpowiedzialną za świętość tajemnicy zrodzenia, to jest równocześnie za świętość Boga – Stwórcy i za godność człowieka powoływanego na świat. Zarówno miłość małżeńska jak miłość rodzicielska, nie mogą istnieć bez czystości małżeńskiej. Tu leży prawdopodobnie główna przyczyna powodująca opór wobec nauki „Humanae Vitae”. „Familiaris Consortio” odrzuca wszelką manipulację antykoncepcyjna, podkreślając sprzeczność postawy antykoncepcyjnej nie tylko z prawem Bożym, ale i z istotą człowieczeństwa. Zawiera się to w twierdzeniu, które głosi, że pomiędzy prawidłowym życiem małżeńskim a antykoncepcją zachodzi nie tylko różnica moralna, lecz także antropologiczna (FC 32). Jest to surowy osąd tej praktyki, ale prawdziwy: ci, którzy stosują antykoncepcję, staczają się na poziom poniżej-ludzki.

Zaufanie a stosunki osobiste

Trust is a pervasive phenomenon in our lives. We trust our family members and lovers, our physicians and teachers, our politicians and even strangers on the street. Trust has instrumental value for us, but at the same time it is often accompanied by risk. This is the reason why it is important to distinguish trust that is warranted or justified from blind trust. In order to answer the question how trust is justified, however, it is crucial to know exactly what is the fundamental nature of trust. In the paper, I reconstruct three accounts of trust that operate with the assumption that trust is fundamentally a mental state – the cognitivist account, the voluntaristic account and the affect-based account. I argue that all of these accounts make reference to deeply held intuitions about trust that are incompatible with each other. As a solution to this unfortunate dialectical situation, I suggest to give up the assumption that trust is primarily a mental state. Instead, I argue for a position according to which trust is best understood as a two-place predicate that characterizes a specific relationship in which we can stand to each other.

Starotestamentalny kontekst opisów cudownych uwolnień z Dziejów Apostolskich

Wydział Teologiczny