Analityczna filozofia dziejów w poznańskiej szkole metodologicznej. Próba falsyfikacji Popperowskiej krytyki historii teoretycznej

The purpose of this paper is the reconstruction of the theory of historical process elaborated at the Poznań School of Methodology. The heuristic tool will be Popper’s model of knowledge, according to which, the development of scientific theory went through the phase of the posing of the scientific problem, proposing a tentative theory, a critical discussion and its modification. Proposed by Leszek Nowak the adaptive interpretation of historical materialism was transformed – under the influence of the elaboration of the idealizational theory of science and the categorical interpretation of dialectics – into the generalized version of historical materialism. This version includes theory of the class and primitive societies. Difficulties in the building of the theory of real socialism led to the transformation of adaptive historical materialism into the non-Marxian historical materialism where some tenets of Marxism were refuted (e.g. the domination of economy over politics). In the course of the building of the adaptive interpretation of historical materialism and the non-Marxian historical materialism some primary notions were defined and modified satisfying the criteria of falsification. Although Popper severely criticized the possibility of theoretical history, the theory of history as developed at the Poznań School of Methodology satisfies his criteria of falsification. This throws doubt upon the validity of Popperian critique of theoretical history.

Interpreting Poland

The paper aims to interpret the political situation in Poland after 2015 double elections in terms of non-Marxian historical materialism. According to presented interpretation the taking power by Law and Justice Party not only limits the scope of influence of the previous ruling party but can lead to significant redistribution of political power, economic profits and intellectual influence. In the last part of paper, the prognosis about future development of situation in Poland is proposed

The Notion of Central Europe in Historiography

The aim of this paper is analyse the notion of Central Europe used in historiography. The author reconstructs different meanings of this term used in the works of George Schopflin, Peter Burke, Oskar Halecki, Piotr Wandycz. This notion has not only geographic but also social and historical meaning.

Danieli Hodrovej mit i poetyka miasta

The author analyses the theoretical and historical work of the Czech literary theoretician entitled “Citlivé město (eseje z mytopoetiky”), Praha 2006, ss. 416. Hodrova’s work is focused on the topic of the city as an architectural creation and a complicated social and cultural phenomenon. In the post-modern anthropological thought the city is the subject of interest as an area that defines the identity of the human being through urban notions. The historical model of Hodrova’s reflection is the Czech Prague seen through the eyes of writers, artists, architects but also through the European tradition of presenting the city. Ipso facto, the monograph that reconstructs the artistic means of presenting Prague transforms into a dispute in the area of social psychology, mythical studies and anthropology.

Archeologia amerykańska w świetle zarządzania dziedzictwem kulturowym: geneza, prawo, praktyka

Wydział Historyczny: Instytut Archeologii

Polski a amerykański dyskurs sądowy: śledcze i skargowe procedury przesłuchiwania świadków w procesach karnych

Wydział Anglistyki

I am a Child. Hypothesis on Spectator Pedagogy

The paper consists of series of suggestions and historical references on the basis of which it would become possible to think and practice „spectator pedagogy” in performing arts. Contemporary performance practices can claim for new kind of political relevance by focusing on the way spectator´s corporeal experience changes during and through theatrical situation. Naive body produced by a performance is also most susceptible for thoroughgoing political and ecological change. This is the first outline by its author on this topic.

Zinstytucjonalizowane sieci współdziałania międzygminnego w Polsce

Podstawowym problemem badawczym rozprawy doktorskiej mgra Bartłomieja Kołsuta jest powstawanie i funkcjonowanie zinstytucjonalizowanych sieci współdziałania międzygminnego w Polsce. W pracy skoncentrowano się na realizacji pięciu najważniejszych celów poznawczych. Dotyczą one: 1. identyfikacji zinstytucjonalizowanych sieci współdziałania międzygminnego w Polsce według stanu na koniec 2014 roku, 2. typologii funkcjonalnej zidentyfikowanych sieci, 3. próby wyjaśnienia przyczyn powstawania sieci w okresie 1990-2014, 4. weryfikacji wybranych czynników usieciowienia gmin, 5. próby oceny przydatności wybranych teorii instytucjonalnych w wyjaśnianiu przyczyn powstawania i funkcjonowania sieci. W rozprawie wykorzystano szereg metod i technik badawczych, m. in. metodę analizy treści, statystyczne miary współzmienności (współczynnik phi Yule’a, iloraz szans, współczynnik korelacji liniowej Pearsona). W procesie identyfikacji sieci przeanalizowano ponad 2,5 tys. dokumentów i opracowań, korzystając przy tym z kilkudziesięciu, różnego rodzaju baz danych. Wyniki przeprowadzonych badań empirycznych pozwoliły także dokonać oceny przydatności teorii instytucjonalnych (m. in. instytucjonalizmu wyboru racjonalnego, instytucjonalizmu socjologicznego oraz instytucjonalizmu historycznego) w wyjaśnianiu przyczyn powstawania i funkcjonowania sieci. Zrealizowana rozprawa jest pierwszym tak kompleksowym i pogłębionym opracowaniem geograficznego wymiaru zinstytucjonalizowanej współpracy międzygminnej w Polsce.