Rola unijnych państw neutralnych w procesie budowy architektury bezpieczeństwa w Europie

Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa: Stosunki Międzynarodowe

Krytyka dziewiętnastowiecznego rozumu. Źródła i konteksty Pałuby Karola Irzykowskiego

Wydział Filologii Polskiej i Klasycznej: Instytut Filologii Polskiej

Współpraca transgraniczna i regionalna w obszarze Morza Bałtyckiego w latach 1989 -2007

Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

"My" i "oni", "swój" i "obcy". Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej

W artykule został przeanalizowany dyskurs bałkański XX wieku z kolonialnego i postkolonialnego punktu widzenia. Pierwsza część przybliża geopolityczny stosunek do Bałkanów,The Balans in the Gaze of Western Travellers (2004) jako przykłady korygującego wobec istniejących dotychczas reprezentacji i wyobrażeń Bałkanów. skupia się jednak nie tylko na nazwie geograficznej Półwysep Bałkański, lecz przede wszystkim na figuratywnym i metaforycznym języku, bazującym na stereotypach i negatywnych „etykietkach” Bałkanów, takich jak: „beczka prochu”, obszar „zadawnionej nienawiści”, „zderzenie cywilizacji”, „strefa rozłamu”, europejskie „jądro ciemności”, „dzika Europa”, „jeszcze- nie” Europa. Ten stosunek opiera się na opozycji My-Oni z kolonialnego, punktu widzenia Zachodu. W drugiej części tekstu zostaje przeprowadzona analiza trzech utworów prozatorskich autorstwa wybitnych pisarzy z Bałkanów – chorwacki dyskurs literacki jest reprezentowany przez Miroslava Krležę w opowiadaniu W Dreźnie. Mister Wu San Pej interesuje się problemem serbsko-chorwackim (1924), serbski dyskurs przedstawia Ivo Andrić w opowiadaniu List z roku 1920 (1946), natomiast bośniacki – Nenad Veličković i jego powieść epistolarna Sahib. Impresje z depresji (2001). Te trzy dyskursy z różnych przełomowych dla Jugosławii okresów pokazują, że pisarze chętnie sięgali po figurę „Obcego”, by uwypuklić problemy związane z własną złożoną, często zwielokrotnioną tożsamością. Ostatnia część akcentuje nowe, postkolonialne podejście do problemu Bałkanów – uczestniczą w nim wybitni naukowcy pochodzący z tego regionu, którzy zrobili kariery w Europie Zachodniej i USA. W tej części zostają zaprezentowane trzy fundamentalne dla tego problemu książki – studium Marii Todorowej (Bułgarka) Imagining the Balkans (1997), monografia Vesny Bjelogrlić-Goldsworthy (Serbka) Inventing Ruritania: The Imperializm of the Imagination (1998) oraz antropologiczna książka Božidara Jezernika (Słoweniec) Wild Europe.

Działalność bibliotekarska i bibliofilska profesora Kazimierza Kaczmarczyka (1878–1966), dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu

Artykuł przedstawia działalność zasłużonego archiwisty i historyka, długoletniego dyrektora Archiwum Państwowego w Poznaniu, prof. dra Kazimierza Kaczmarczyka (1878–1966) w Poznańsko-Pomorskim Kole Związku Bibliotekarzy Polskich, w Związku Bibliotekarzy Polskich Koło Poznańskie, Związku Bibliotekarzy i Archiwistów Polskich Koło Poznańskie oraz w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy Polskich Okręg Poznański do roku 1939 oraz w latach 1945–1966. Wspomniano także o udziale Kaczmarczyka w pracach poznańskiego Towarzystwa Bibliofilów Polskich w latach 1924–1939. W artykule omówiono jego księgozbiór oraz starania o sprzedanie książek Wydziałowi Humanistycznemu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, a następnie Bibliotece Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Federacja Rosyjska po wyborach do Dumy Państwowej 2007 r.

Wybory do Dumy Państwowej z 2007 r. nie zmieniły układu sił politycznych. Skład parlamentu pozostał prawie takim, jaki był przed wyborami. Jednak wyniki były dość ważne jako świadectwo stabilizacji systemu politycznego: kompozycja sił politycznych pozostała niezmieniona. Znaczenie Dumy, powołanej w toku wyborów z grudnia 2007 r., prawdopodobnie będzie słabło. Parlament stał się jeszcze mniej samodzielny, jeszcze bardziej posłuszny wobec władzy wykonawczej. Można nawet pokusić się o stwierdzenie, że Duma rosyjska coraz to bardziej przypomina Radę Naczelną ZSRR do roku 1989.

Unia Europejska wobec nowych tworów państwowych (casus Kosowa, Abchazji i Osetii południowej)

W przypadku niejednolitego stanowiska państw członkowskich Unii Europejskiej wobec Kosowa, osłabieniu ulega prestiż i siła oddziaływania Unii na arenie międzynarodowej. W odniesieniu do problemu Abchazji i Osetii Południowej natomiast, działania UE obrazują, że samo wyrażenie zainteresowania określonym problemem oraz udzielanie ‘apolitycznej’ pomocy finansowej, którym nie towarzyszą wyraźnie i precyzyjnie zdefiniowane cele polityczne, działalność instytucji wyposażonych w silny mandat oraz proces aktywnych negocjacji, nie przyczynia się do rozwiązania palącego problemu międzynarodowego, narażając na szwank pozycję międzynarodową Unii Europejskiej. Po raz kolejny państwa członkowskie pokazują, iż koncepcja Wspólnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa, wspierana między innymi przez Europejską Politykę Sąsiedztwa, jest pozbawiona stabilnych podstaw.

Metody zwiększania frekwencji wyborczej. Polska a doświadczenia innych państw

Numerous reports and analyses of voter turnout levels have recorded the global trend of declining participation by citizens in national elections. One of the most important results of poor participation of citizens in electoral processes is the serious legitimization deficit. Governments in many countries try to prevent that by taking various measures to solve the problem of falling turnout and to increase the level of the electorate’s involvement. In Poland, the low turnout level has been the subject of many scholarly discussions aimed at finding solutions to the problem of poor civic participation. The main goal of this study is to assess the various methods of increasing voter turnout which are used in different countries, including Poland.

Bezpieczeństwo państwa w Unii Europejskiej na przykładzie Polski. Analiza realistyczna i państwowo-centryczna

Poszukiwanie uniwersalnej definicji bezpieczeństwa Polski w niestabilnym systemie Unii Europejskiej opiera się głównie na odnalezieniu się w roli gracza i aktora, który jako samodzielny podmiot bierze aktywny udział w wielowymiarowym unijnym systemie negocjacji i przetargów (brokering between different interests). Polska musi mieć przygotowany swój program działania w UE o charakterze strategicznym i taktycznym włączając w niego państwo-centryczne priorytety horyzontalne i sektorowe, zarówno antykryzysowe jak i antagonistyczne i dysfunkcjonalne. Wymaga to perfekcyjnego przygotowania wykształconego zespołu ludzi zajmujących się bezpieczeństwem. Konieczne są bardzo wysokie umiejętności organizacyjne i wysoki stopień znajomości sposobu funkcjonowania państw w relacjach do całości i poszczególnych elementów UE. Wszystko to sprowadza się do konieczności wypracowywania specyficznego modus operandi polskiego bezpieczeństwa, na który poza znanymi już regułami i procedurami składa się ich interwencyjne zaplecze instytucjonalno-administracyjne oraz logistyczno-techniczne. Polska musi też posiąść zdolność do adaptacji do otaczającego świata (Europy) poprzez poszerzanie bazy funkcjonowania systemu integracyjnego. Wiąże się to bezpośrednio z dostosowywaniem do permanentnej zmiany w Unii Europejskiej i globalnym otoczeniu. Adaptacja jest również istotna z punktu widzenia potrzeby stabilizowania systemu. Pozwala neutralizować wszelkie próby zakłóceń funkcjonalnych jej struktury, pozycji i zbioru kompetencji. Adaptację powinna uzupełniać realistyczna innowacyjność i misyjność Polski widoczna przez wprowadzanie do środowiska (otoczenia) nowych reguł i mechanizmów bezpieczeństwa. Innowacyjność wiąże się z inicjowaniem nowego stylu/sposobu myślenia o bezpieczeństwie, a w związku z tym z nowatorstwem w zakresie wielopoziomowego (wieloprzestrzennego) ujmowania bezpieczeństwa. Na tak rozumiane bezpieczeństwo państwa składa się nie tylko zdolność obronna (militarna), ale także siła gospodarki oraz zasoby, którym Polska powinna dysponować. Misyjność sprowadza się natomiast do promowania i propagowania wartości przypisanych państwu narodowemu - niezapisanych w unijnych traktatach takich jak potęga, racja stanu i niepodległość.

Obwód Kaliningradzki a bezpieczeństwo Polski

Obwód Kaliningradzki Federacji Rosyjskiej (FR) odgrywa istotną rolę dla bezpieczeństwa Polski, Litwy oraz państw regionu Morza Bałtyckiego. Ten najbardziej na zachód wysunięty obszar Rosji otoczony jest państwami UE i NATO i nie posiada bezpośredniej styczności z FR. Na obszarze obwodu zgromadzone są pokaźne siły zbrojne, w tym wyrzutnie rakiet średniego i dalekiego zasięgu, które mogą być uzbrojone w głowice atomowe. Władze w Moskwie traktują potencjał wojskowy zgromadzony w obwodzie jako element nacisku na opinię publiczną, tak by zniechęcić władze RP do budowy na terytorium Polski amerykańskiej tarczy antyrakietowej.

Współpraca i rywalizacja państw jako czynnik kształtujący bezpieczeństwo międzynarodowe w Azji Północno-Wschodniej na początku XXI wieku

Wydział Nauk Politycznych i Dziennikarstwa

Polskie Wojska Lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918-1921)

Wydział Historyczny

Ochrona i konserwacja zasobu w archiwach państwowych w Polsce

Wydział Historyczny