Metodologiczne podstawy negatywistycznej metafizyki unitarnej Leszka Nowaka. Próba reinterpretacji procedury konkretyzacji oraz konstrukcja kategorii materii na gruncie metafizyki negatywistycznej

Wydział Nauk Społecznych: Instytut Filozofii

Widzieć siebie — z czasu minionego ("Tamten" Bolesława Leśmiana i "Kilkunastoletnia" Wisławy Szymborskiej)

The article presents a juxtaposition of the following two brilliant poems "Tamten" (from the collection of poems entitled "Napój cienisty", 1936) and "Kilkunastoletnia" (from the collection of poems entitled "Tutaj", 2009) that employ the same idea of an encounter with oneself – an adolescent person (in the former poem) and a teenage girl (in the latter). The poems exceed the literary convention of just a lyrical reminiscence of the past, they rather form a particular dialogue with the narrator as he/she was years ago, or even propose a kind of a confrontation. Both poems indirectly feature reflections on the passing time and on the author's identity. The poem written by Leśmian fits perfectly into his poetical system, both in terms of the introduction of metaphysical threads and the application of the elements of a love poem and in terms of the plot outline, somewhat reminiscent of his ballads. Szymborska's poem also concurs with her own poetics mostly due to the characteristic subtle auto-irony.

Sytuacja komunikacyjna w kulturze archaicznej a symboliczność komunikacji

Celem niniejszego artykułu jest wskazanie i przedyskutowanie (z perspektywy filozofii komunikacji i teorii komunikacji) kilku konsekwencji wynikających z badań nad fenomenem komunikacji. Oprócz zagadnień związanych z filozoficznym ujęciem procesu komunikacji podejmuje się również problematykę wyłonienia się myślenia metafizycznego w starożytnej Grecji. Artykuł ten jest próbą wskazania warunków, które należy spełnić, aby prowadzić filozoficznie uprawnioną refleksję nad procesem komunikacji. Całość została podzielona na trzy główne działy: w pierwszym są prezentowane dwa poziomy rekonstrukcji sytuacji komunikacyjnej w kulturze archaicznej; w drugim rozważa się zagadnienie początków relacji symbolizowania oraz zjednoczenia myślenia i działania. Trzecia część poświęcona jest źródłom myślenia metafizycznego oraz symboliczności komunikacji. Najistotniejszy wniosek wynikający z rozważań zawarty w artykule dotyczy nie-symbolicznego ujęcia procesów komunikacyjnych.

Zasada racji dostatecznej w kontekście semantycznej kontrowersji realizm–antyrealizm

"Principle of sufficient reason in the context of the realism-antirealism semantic controversy". The topic of this article is the cognitive and semantic status of Michael Dummett’s principle C. According to the principle, if a statement is true, there must be something in virtue of which it is true. The author suggests the interpretation of principle C in terms of the sufficient reason principle as a contemporary, weaker and semantic counterpart of the classical version of the principle. Considerations include such problems as: the distinction between the reason-consequence relationship and cause-effect relationship; the reductionism and justificationism in the context of the realism-antirealism semantic controversy; the reversibility of reason-consequence relationship and the question of a search for ultimate reasons. The author also distinguishes three forms of the sufficient reason principle: metaphysical, ontological and propositional.