Warianty realizacji austriackości w wybranych autorów (Joseph Roth, Stefan Zweig, Franz Theodor Csokor i Ődön von Horváth) w odniesieniu do kategorii granicznych starego i nowego świata

Wydział Neofilologii:Instytut Filologii Germańskiej

Trójpłaszczyznowa Szachownica. Segmentacja „Wielkiej Polityki” w rozważaniach Josepha Nye’a

Autor książki: Wielka szachownica. Cele polityki amerykańskiej (Warszawa 1998) postrzega stosunki wzajemne pośród uczestników areny międzynarodowej jako wielką szachownicę, na której toczy się pomiędzy nimi „Wielka Polityka” (gra). Sytuacja światowa rozgrywa się, według niego, na jednej szachownicy (arenie międzynarodowej), a uczestnicy „gry” zajmują pozycje pionków. Jest to, więc swoista partia szachów, gdzie silniejszy zdobywa prestiż, pieniądze i w��adzę, natomiast słabszy przegrywa wszystko, osiągając marginalne znaczenie na globalnej szachownicy. Z kolei J. Nye eksponuje trzy płaszczyzny tej samej szachownicy, a mianowicie: potęgę militarną, gospodarczą oraz „miękkie środki oddziaływania politycznego”, wokół których toczy się polityka międzynarodowa. Jego trylogia poświęcona postrzeganiu potęgi państw powinna być lekturą obowiązkow��, skierowaną przede wszystkim do polityków i mężów stanu, z przesłaniem, aby wskazane przez autora czynniki siły stosowali w praktyce, co pomoże im lepiej w��adać państwem. Jest to także książka przeznaczona dla wszystkich zainteresowanych polityką i jej zagadnieniami związanymi z percepcją potęgi. W niniejszej rozprawie naukowej skoncentrowałam się na trzech najważniejszych książkach J. Nye’a, stanowiących analizę atrybutów potęgi i wyjaśniających jej znaczenie. Są to: Bound to Lead. The Changing Nature of American Power (New York 1991), The Paradox of American Power. Why the World’s Only Superpower Can’t Go It Alone (Oxford 2002) oraz Soft Power. The Means to Success in World Politics (New York 2004; wyd. polskie: Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, Warszawa 2007). Stanowią one podstaw�� do zrozumienia percepcji pojęcia potęgi Stanów Zjednoczonych. Choć autora zajmują także kwestie innych państw, to jednak w��aśnie mocarstwowość USA jako najpotężniejszego kraju na świecie, posiadającego wszelkie czynniki wzmacniające jego potęgę (w��adzę), stanowi podstaw�� rozważań J. Nye’a.

„Wielka gra” w rozważaniach Josepha Nye’a

W artykule dokonana została analiza percepcji potęgi amerykańskiej wg Josepha Nye’a. Przyrównuje on glob ziemski do Globalnej Szachownicy, na której ma miejsce Wielka Gra, pomiędzy jej uczestnikami. Owa gra toczy się na trzech równoległych płaszczyznach: sektorze siły militarnej, potencjale ekonomicznym oraz „miękkiej sile”. Te trzy sektory tworzą smart power, czyli rozważną potęgę. Zatem każde państwo, jak również pozapaństwowi uczestnicy stosunków międzynarodowych, posiada te trzy zasoby. Jednakże, można ich używać w przeróżny sposób, często nadużywając siły militarnej, kosztem „miękkiego oddziaływania politycznego”. Nie prowadzi to do rozważnej siły, a więc również nie zwiększa bezpieczeństwa na arenie międzynarodowej.