Kulturowy charakter czasu i przestrzeni. Analiza średniowiecznego i wczesnorenesansowego elitarnego budownictwa mieszkalnego i obronnego w Irlandii

Wydział Historyczny: Instytut Prahistorii

"My" i "oni", "swój" i "obcy". Bałkany XX wieku z perspektywy kolonialnej i postkolonialnej

W artykule został przeanalizowany dyskurs bałkański XX wieku z kolonialnego i postkolonialnego punktu widzenia. Pierwsza część przybliża geopolityczny stosunek do Bałkanów,The Balans in the Gaze of Western Travellers (2004) jako przykłady korygującego wobec istniejących dotychczas reprezentacji i wyobrażeń Bałkanów. skupia się jednak nie tylko na nazwie geograficznej Półwysep Bałkański, lecz przede wszystkim na figuratywnym i metaforycznym języku, bazującym na stereotypach i negatywnych „etykietkach” Bałkanów, takich jak: „beczka prochu”, obszar „zadawnionej nienawiści”, „zderzenie cywilizacji”, „strefa rozłamu”, europejskie „jądro ciemności”, „dzika Europa”, „jeszcze- nie” Europa. Ten stosunek opiera się na opozycji My-Oni z kolonialnego, punktu widzenia Zachodu. W drugiej części tekstu zostaje przeprowadzona analiza trzech utworów prozatorskich autorstwa wybitnych pisarzy z Bałkanów – chorwacki dyskurs literacki jest reprezentowany przez Miroslava Krležę w opowiadaniu W Dreźnie. Mister Wu San Pej interesuje się problemem serbsko-chorwackim (1924), serbski dyskurs przedstawia Ivo Andrić w opowiadaniu List z roku 1920 (1946), natomiast bośniacki – Nenad Veličković i jego powieść epistolarna Sahib. Impresje z depresji (2001). Te trzy dyskursy z różnych przełomowych dla Jugosławii okresów pokazują, że pisarze chętnie sięgali po figurę „Obcego”, by uwypuklić problemy związane z własną złożoną, często zwielokrotnioną tożsamością. Ostatnia część akcentuje nowe, postkolonialne podejście do problemu Bałkanów – uczestniczą w nim wybitni naukowcy pochodzący z tego regionu, którzy zrobili kariery w Europie Zachodniej i USA. W tej części zostają zaprezentowane trzy fundamentalne dla tego problemu książki – studium Marii Todorowej (Bułgarka) Imagining the Balkans (1997), monografia Vesny Bjelogrlić-Goldsworthy (Serbka) Inventing Ruritania: The Imperializm of the Imagination (1998) oraz antropologiczna książka Božidara Jezernika (Słoweniec) Wild Europe.

The Terrorism Virus: Contemporary Traits and Mechanisms

In order to present and understand the nature of modern terrorism it is important to realize its key properties as well the mechanisms that shape terrorism. Selected properties and mechanisms shaping modern terrorism which can be exemplified by the following: evolutionary nature of terrorism, asymmetry of terrorism, interferentiality of terrorism, multitude of components of terrorism, diffusion of terrorism, duality of terrorism, positive dimension of terrorism, terrorist as the system, diversity of terrorist activity goals, changeability of terrorist threat, the broad and narrow dimension of terrorism, counter-anti-terrorism, the confrontational and cooperational character of relations, calculation and operational strategy, disintegrational nature of terrorism, multidisciplinarity of terrorism, horizontal and vertical dimension of terrorism and a the few other traits or mechanisms.

Form, fi gure, and the experience of time in seven southern composers of the 1950s-60s

After the 1980s it is diffi cult, following stylistic criteria, to draw a map of contemporary academic music. All styles are compossible, and all are practiced. In this context, the geographical entity “South of Italy” does not stand out for a musical identity with special technical-stylistic features. Rather, at a socio-cultural level, the South remains today – in music no less than in all areas where there is a gap between top development and stagnation – a land of emigrants: six out of the seven composers treated (Ivan Fedele, Giuseppe Colardo, Rosario Mirigliano, Giuseppe Soccio, Nicola Cisternino, Biagio Putignano, Paolo Aralla) live in the North of Italy. The positive aspect of this is the affi nity of the South with the transnational and superstructural community of contemporary music, which from European and Western has now become almost global. The composers under consideration belong to the generation of the ‘50s, rooted in the serial and post-serial movements (from which Franco Donatoni, Luciano Berio, Luigi Nono, Salvatore Sciarrino, Giacinto Scelsi, are the principals models, to mention only the Italians), dipped in the general phenomenon of timbrism (particularly spectralism), and acquainted with electronics. They draw from these sources various instruments of compositional technique and aspects of their poetics. In particular these composers, active from the ‘80s, develop new ways of construction of the temporal form of music. They share the goal to establish a new continuity, different from the tonal one but at the same time transcending the serial and post-serial disintegration and fragmentation. The primary means to this end is a new enhancement of the category of fi gure, as a clear and distinct, recognizable aggregate of pitches, intervals, register, durations, timbre, articulation, dynamics, and texture. Each composer elaborates the atonal fi gural material in different ways, emphasizing one aspect or another. For example, Fedele (1953) is a master in the management of form per se, Colardo (1953) in the activation of disturbed harmonic effects, Mirigliano (1950) in the creation of a slight tension from the smallest vibrations of sound, Soccio (1950) in the set up of movement by means of accumulations and discharges of energy, Cisternino (1957) in a Cagean-Scelsian emphasis on sound as such, Putignano (1960) in the suspension of time through the succession and transformation of images, Aralla (1960) in the foundation of form from below, from the concreteness of sound.

Wspólnota z przypadku. Studium tożsamości mieszkańców Naddniestrza

Wydział Historyczny