Latinoamerika eta Karibe, hemisferioko bidegurutzeen eta munduko erronken aurrean

417 p. -- El presente libro es el resultado de las III Jornadas del Grupo de Estudios sobre América Latina y el Caribe (GEALC/LAKIT), que fueron celebradas los días 14, 15 y 16 de octubre de 2015 en la Facultad de Ciencias Sociales y de la Comunicación situada en el Campus de Bizkaia de la UPV/EHU.

Ekologiaren babesa haur eta gazte literaturan: Felipe Juaristi - Animalien inauteria (1999)

[EUS] Gure gizarteak industrializazio eta kontsumorako bidea hartu du. Orokorrean hiriko emakume-gizonak bihurtu gara, inguru naturala ahaztuz. Horren aurrean ekologiaren aldeko ekintzak daude. Lan honetan literatura eta natura aztertu egin dira. Felipe Juaristiren Animalien Inauteria (1999) liburuaren azterketa narratologikoa egin da eta ekokritikarekin erlazionatu da, ondoren eskolan izan ditzakeen onurak ondorioztatu ahal izateko.

Euskal musika-tresnen ikas-irakaskuntza prozesuak ikertzen

[eus] Lan honen xedea euskal musika-tresnen irakaskuntzan, batez ere musika eskoletan lantzen diren metodoak aztertzea izan da, gero eremu formalera eramateko. Horretarako, Bizkaian euskal musika-tresna herrikoien egoera zein den ezagutu eta aztertzen da. Ikerketa honen oinarria, egindako elkarrizketa kualitatiboak izan dira. Bertan, metodo etnografikoa eta autoetnografikoa erabiliak izan dira. Emaitzei erreparatuz, hezkuntza formalean euskal musika-instrumentuen presentzia nahiko eskasa da. Nahiz eta irakasleen formakuntzan ere gabeziak egon, musika eskolei esker, euskal musika-instrumentuak jotzen ikasteko eta musika herrikoiaz gozatzeko aukera zabala dago.

Iraunkortasunerako hezkuntza: Baso Eskolak

[eus] Nabarmena da gaur egungo umeen eta naturaren arteko bereizketa, teknologia berriek, familiek edota bizi diren inguruneak sortua, eta baita eskolak ere. Hori dela eta, hezkuntza eta natura uztartzen dituen hezkuntza-eredua da lan honetan aurkezten dena. Gradu Amaierako Lan honen xedea Baso Eskolen inguruko ikerketa egitea da. Horretarako bi eskola aztertu dira, euretako bat Euskal Herrian kokatua. Gai horren inguruko umeen eta gurasoen iritziak ere ezagutzera emango dira. Honekin guztiarekin nahi izan dugu baso eskolek eskaintzen dituzten aukerak eta mugak aztertzea, gaiarekin jarraitzeko irizpideak ezartzeaz batera.

Bizkaiko jauntxoen inguruko herri literaturaz: Plentziako 1603ko hiru esaera zahar eta "Refranes y Sentencias"-en jatorria, eta proposamen bat Arrasateko erreketaren kantuez

[EUS] Lan honetan aurkikuntza baten berri ematen dugu: Plentziako armarri batean aurkitutako hiru euskal esaera zahar (1603) aurkezten eta hizkuntzaren eta historiaren ikuspuntutik aztertzen ditugu. Hiru esaerotatik bi «Refranes y sentencias» 1596) lanean agertzen dira, eta hori datu garrantzitsua da; izan ere, Lakarrak 1996) errefrau-bilduma anonimo horren jatorriaz egindako proposamena berresteko argudio berria da. Zehazki, Bizkaiko ipar-mendebala proposatu zuen Lakarrak bildumako errefrauen jatorri gisa. Beste alde batetik, Bizkaiko ipar-mendebaleko euskararen zenbait ezaugarri baliatuta, Arrasateko erreketari buruzko zenbait kantu eremu horretan sortu zirela proposatzen dugu —zehazki, Butroeko (Gatika) dorretxearen inguruan—, hizkuntzari dagozkion argudioak historiari buruzkoekin osatuta.

Hezkuntza Sozioekologikoa / Desazkunderako Hezkuntza

Egungo krisi sozioekologiko orokor eta sistemikoari irtenbidea emateko hezkuntza halabeharrezko elementua da. Egoera jasangaitzetik iraunkortasunera eramango gaituen trantsizio sozioekologikoan lanabes baliagarria izan daiteke hezkuntza eremu formal eta ez-formalean garatzen den ingurumen hezkuntza. Gizarte modernoetako botere ekonomiko eta politikoek hazkunde ekonomiko iraunkorraren mesederako erabili dute ingurumen hezkuntzaren oinarria den garapen iraunkorra. Desazkunde mugimenduak etengabeko hazkunde hori auzitan jarri du oinarri teoriko argiak erabiliz, eta oinarri teoriko horiek dira ikerlan honek ingurumen hezkuntzara ekarri nahi lituzkeenak. Proposamen horren egokitasuna baloratzeko, hezkuntza formalean garatu diren bi proiektu herritarren oinarriak aztertuko dira metodologia kualitatibo bidez.

Hizkuntza eskubideak estatuz gaineko Europan

Egungo Europa 50 estatu inguruk osatzen dute eta bertan 700 milioitik gora pertsonak hitz egiten dituzten 200 hizkuntza baino gehiago daude. Geografikoki eremu nahiko mugatua eta txikia izan arren, oso anitza ere badela esan dezakegu. Hizkuntza alorrean dagoen aniztasun horren gainean Europan egin den kudeaketa azaltzen ahaleginduko naiz lan honen bitartez, horretarako Europan azken hamarkadetan aintzatetsitako hizkuntza eskubideak, horien eraentza eta horien baitan emandako jurisprudentzia azalduz.

Landare zuntzetatik isolaturiko nanozelulosa eta jatorri berriztagarria duen gelatinan oinarrituriko bionanokonpositeak

136 p.

Bilboko Eraztun Berdeko ekosistemek eskaintzen dituzten zerbitzuen azterketa eta erabiltzaileen pertzepzioa

[EUS] Hiriko ekosistemak garrantzi handiko gune berdeak bilakatzen ari diren honetan, geroz eta gehiago dira eremu naturalen kudeaketarako estrategiak garatzeko biodibertsitatearen eta ekosistemen zerbitzuen balioa kontuan hartu behar dela uste dutenak. Ekosistemen zerbitzuen (gizakiak ekosistematik eskuratzen dituen onurak) kudeaketa jasangarria garatzeko, zerbitzuon eskaintza eta eskaria kontuan hartzen dituzten aspektu biofisiko, sozio-kultural eta ekonomikoak ezagutzea beharrezkoa da. Ikerketa honetan, hiritarrek Bilboko Eraztun Berdeko ekosistemek eskaintzen dituzten zerbitzuen inguruan duten pertzepzioa ezagutu nahi da, jendeak eskaintzen diren zerbitzu guztiak hautematen dituen jakiteko. Horretarako, ikertutako arean ekosistemen hiru zerbitzu kartografiatu dira (aspektu biofisikoa) eta 111 pertsona inkestatu dira euren iritzia ezagutzeko (aspektu sozio-kultural eta ekonomikoa). Hala, ikusi da hiritarrek naturak ongizaterako duen garrantzia ezagutzen dutela, nahiz eta ekosistemen zerbitzuen kontzeptua ez ezagutu. Dena dela, ekosistemak egoera onean mantentzeko prest daude, bereziki garrantzitsuak iruditzen baitzaizkie erregulaziozko zerbitzuak (airearen kalitatea) eta zerbitzu kulturalak (lasaitasuna, aisia, eta naturarekin kontaktua). Beraz, emaitza hauek kontuan hartu beharko lituzkete Bilboko Eraztun Berdeko ekosistemen kudeaketaz arduratzen diren agintariek, etorkizun hurbilean zerbitzuen eskaintza eta eskariaren arteko kudeaketa orekatua garatzeko.

Hipertermia magnetikoan erabiltzen diren nanopartikulen karakterizazioa

Ikuspuntu medikotik, hipertermia hitzak gorputzaren ehun zein organo edo organismo osoa- ren tenperatura ohikoa baino handiagoa deneko egoera klinikoari egiten dio erreferentzia. Onko- logiaren ikuspuntutik aldiz, minbizia dagoen tokian bero sorreran oinarritutako tratamenduak adierazten ditu. Tratamendu horiek ondo planifikatzeko eta zeluletan gertatzen diren beroketa mekanismoak ondo ulertzeko berebizikoa da SAR-a. Izan ere, honek adierazten du nanoparti- kulek eremu magnetikotik xurgatutako potentzia (Specific Absortion Rate). Lan honetan burdin oxidoa diren nanopartikula magnetikoen lau lagin karakterizatu dira. Horietako bi lagin uretan daude disolbatuta eta beste biak, aldiz, toluenoan. Karakterizazioa egiteko, VSM eta ZFC-FC neurketak egin dira nanopartikulen tamaina eta anisotropia konstan- te efektiboa lortzeko hurrenez hurren. Behin karakterizazioa eginda, nanopartikula horien SAR-a neurtu da aplikadore elektromag- netiko bat eta AC magnetometro bat dituen gailu batekin. Bertan, eremu magnetiko bat sortzen da nanopartikulak kitzikatzeko eta nanopartikulen kitzikikapen honek tentsio bat induzitzen du begizta batzuetan. Tentsio honetatik lortu da zein den nanopartikulen magnetizazio dinamikoa eremu magnetiko hori aplikatzerakoan. Datu hauek eskuratu eta gero, neurtutako SAR-a erabi- li den ereduarekin, zeina teoria linealean eta Brown-en eta N ́eel-en lasaikuntza mekanismoetan oinarritzen den, alderatu da. Azkenik, nanopartikulen arteko interakzioak aztertu nahirik, lagin bat hartu da eta kontzen- trazio ezberdinetan egin dira SAR neurketak. Esan bezala, neurketa hauetan nanopartikulen magnetizazioa zein den neurtzen da. Beraz, ezaguna da neurgai diren nanopartikulen histeresi zikloa. Histeresi ziklo hau zabaltzen den edo estutzen den aztertuz, nanopartikulen arteko inte- rakzioei buruz informazioa lortu da. Lan honetan ikusi da nanopartikulak ongi karakterizatu direla eta eredu teorikoa bat datorre- la esperimentuetan lortutako emaitzekin. Bestalde, ikusi da nanopartikulen arteko interakzioek ez dutela histeresi zikloa aldatzen neurtu diren kontzentrazioetan. Lan honen lehen bi kapituluetan, ikuspuntu medikotik hipertermia zer den eta zer oinarri fisiko dituen aztertu da. Ondoren, nanopartikulen karakterizazio magnetikoa egin da. Jarraian, SAR neurketak egin dira eta eredu teorikoarekin alderatu dira neurketa horiek. Eta azkenik, lagin baten kontzentrazio ezberdinetan histeresi zikloak neurtu dira.

Ikuskorreko urdin eremutik gorri aldera igortzen duten BODIPY laser koloratzaile moldagarriak

Lan honen bitartez fotofisikari buruzko kontzeptu berriak, karga transferentzia intramolekularreko prozesua, irakasgaian aztertutakoa askoz gehiago sakondu da. Hala nola, kimika konputazionalean ikasitako oinarriak kontuan harturik bestelako metodo berriak aztertu dira. Etekin kuantikoa kalkulatzean erreferentzia egokia erabakitzeko gaitasunak lortu dira. Laborategiari dagokionez, absortzio eta fluoreszentzia teknikak ezagunak izan arren, askoz sentikorragoak diren teknikak erabiltzen ikasi da. Gainera, teknika berriak ere ikasi dira, fotoi kontagailua esate baterako. Lan honen helburua eremu ikuskor osoan lan egiteko zianina familia bat lortzea da. Hain zuen BODIPY laser koloratzaileekin lortu nahi da. Horretarako kromoforo sinpleena, 1. Lagina, erreferentziatzat hartu da eta honen egitura eraldatuz eta ezaugarri fotofisikoak moldatuz bandaren posizioa aldatzea lortu da, ahalmen fluoreszente altua mantendu den bitartean.

Nanoantena plasmonikoak

[EUS] Nanoantena plasmonikoak antena optikoak dira, hau da, irrati-uhin edo mikrouhin-antenen moduan, espazioan hedatzen den erradiazio elektromagnetikoa energia lokalizatu bilakatzen dute eta alderantziz. Hala ere, antena konbentzionalak ez bezala, antena optikoak espektro ikusgaian eta infragorrian propietate erresonanteak dituzten egitura isolatuak dira, eta ez dira zirkuitu elektronikoen bidez elikatzen. Erresonantzia plasmoiak baliatuz, antena hauek eremu elektromagnetikoak konfinatzeko eta indartzeko ahalmen handia dute, aplikazio desberdinetarako oso interesgarriak direlarik, hala nola nanoeskalako mikroskopia eta espektroskopia optikoa, eguzki-energiaren transformazioa, zirkuitu optikoak, sentsoreak... Lan honetan antenarik sinpleena, nanopartikula esferiko metalikoa, aukeratu da antena optikoen oinarrizko propietateak aztertzeko. Kasu honetan adierazpen analitikoak (Mie teoria) erabil daitezke argiaren sakabanaketa deskribatzeko, baina antena asimetrikoagoen kasuan metodo numerikoak erabili behar dira ezinbestean. Bukaeran MNPBEM metodoa erabili da dimero-antena baten jokabidea simulatzeko.

RF kabitate baterako LLRF sistema baten azterketa eta simulazioak

LLRF sistema baten deskribapena eta simulaketa