Mechanizmy wybiórczości środowiskowej u świstunki leśnej Phylloscopus sibilatrix

Wydział Biologii

Czasowo-przestrzenna heterogeniczność środowiska prowadzi do presji selekcyjnej faworyzującej zachowania pozwalające osobnikom wybierać optymalne miejsca lęgowe, tj. do ewolucji procesu wybiórczości środowiskowej. Wiedza o tym, w jaki sposób różne wskazówki wpływają na decyzje osobników o osiedleniu się jest niezbędna dla pełnego zrozumieniu tego procesu. Celem pracy było zbadanie wybranych mechanizmów wybiórczości środowiskowej u drobnych ptaków śpiewających, wykorzystując świstunkę leśną (Phylloscopus sibilatrix) jako gatunek modelowy. W szczególności, skupiono się na mechanizmach unikania presji drapieżniczej oraz interakcjach wewnątrzgatunkowych. W badaniach wykorzystano zarówno podejście korelacyjne (na podstawie danych z Monitoringu Pospolitych Ptaków Lęgowych), eksperymentalne (eksperyment typu playback), oraz teoretyczne (modelowanie wieloagentowe). Otrzymane wyniki sugerują, że świstunki wykazują złożoną, zależną od ryzyka strategię unikania zagrożenia ze strony drapieżników w procesie wybiórczości środowiskowej. Eksperymentalnie wykazano również, że przy podejmowaniu decyzji o osiedleniu świstunki selektywnie wykorzystują wewnątrzgatunkową informację socjalną, biorąc pod uwagę jakość obserwowanych osobników. Ponadto, wyniki modelowania wieloagentowego sugerują, że koszty i zyski korzystania z informacji socjalnej mogą zależeć od struktury zespołu drapieżników.

Spatio-temporal heterogeneity of the environment leads to selective pressures favoring behaviors allowing individuals to choose optimal breeding habitats, that is, the evolution of habitat selection behavior. The knowledge about how birds use different cues for settlement decisions is necessary to understand complex habitat selection strategies. The aim of this thesis was to study the selected mechanisms of breeding habitat selection in songbirds, using wood warbler (Phylloscopus sibilatrix) as a model species. In particular, I focused on the effects of predation risk and intraspecific interactions on wood warbler settlement decisions. The results were grounded on correlative (based on data from Common Breeding Bird Monitoring Scheme), experimental (playback experiment), and theoretical approach (agent-based modeling). The results suggest that wood warblers exhibit a complex, risk-sensitive anti-predator behavior in their habitat selection process. I found also experimental evidence for the selective us of intraspecific social information in breeding-site selection decisions by wood warblers. Moreover, the results of agent-based modeling suggest that costs and benefits of social information use may depend on the structure of the local predator community.