Ik ben een gelukkeling! Exploratief Onderzoek naar het Geluk van Basisschoolleerlingen binnen de Schoolcontext.

Wessels, N. (2016). Ik ben een gelukkeling! Exploratief Onderzoek naar het Geluk van Basisschoolleerlingen binnen de Schoolcontext. Juli, 26, 2016, Heerlen, Nederland: Open Universiteit.

Volgens het World Happiness Report (WHR) (Verenigde Naties, 2015) en het onderzoek van Unicef (2013) behoren Nederlandse kinderen tot de gelukkigste kinderen in de wereld. Maar wat zeggen deze cijfers nu precies en in hoeverre zijn de ervaringen van de kinderen zelf meegenomen in deze onderzoeken? Er zijn aanwijzingen dat er steeds meer kinderen in het basisonderwijs zijn die in omstandigheden leven die de kwaliteit van leven kunnen verkleinen, zoals stressvolle situaties (Stichting Augeo, 2014) en allerlei stoornissen met betrekking tot stemming, aandacht en gedrag (CBS, 2011). Daarnaast neemt het aantal berichten over (cyber) pesten en de daarbij behorende tragische gevolgen in de media toe. Binnen de gelukswetenschap is de stem van het kind lange tijd genegeerd. In de “Convention on the Rights of Children” van de Verenigde Naties (1989) wordt beschreven dat kinderen het recht hebben om hun eigen ervaringen en opvattingen over onderwerpen die hen aangaan te delen. Camfield, Crivello en Woodhead (2009) stellen dat de opvattingen van kinderen op het gebied van geluk bij kunnen dragen aan het onderzoek naar de factoren van geluk. De resultaten kunnen metingen inzichtelijker, zorgvuldiger en relevanter maken voor de respondenten en kan contextuele informatie verschaffen om de uitkomsten te verklaren. Het doel van dit onderzoek is om antwoorden te vinden op de vraag wat basisschoolleerlingen tussen de 4 en 12 jaar gelukkig maakt binnen de schoolcontext, wat basisschoolleerlingen verstaan onder geluk en welke interventies invloed kunnen hebben op het vergroten van het geluk op school. In dit exploratieve onderzoek zijn zestien basisschoolleerlingen tussen de 4 en 12 jaar van openbare basisschool de Piramide in Vught geïnterviewd. In de interviews is gevraagd waar de leerlingen gelukkig van worden op school en wat geluk volgens hen is. Uit elke jaargroep zijn twee leerlingen geselecteerd. Binnen het onderzoek is gebruik gemaakt van de fotomethodiek (Clark, 2001), de draw-and-tell methode (Driessnack, 2006) en de stille dialoog (Lectoraat Kantelende Kennis,2011). De foto’s over de factoren die kinderen gelukkig maken op school dienden als input voor de individuele interviews. De tekeningen en de stille dialoog hielpen de kinderen om de vraag “Wat is geluk?” te beantwoorden tijdens de groepsinterviews. Uit de resultaten blijkt dat de leerlingen het hebben van sociale relaties zien als de belangrijkste factor van geluk op school. Vrienden en familie, voornamelijk broers en zussen, worden in dit domein het meest genoemd. Op de tweede plaats noemen de leerlingen spelen en sport als factoren die bijdragen aan hun geluk op school. Uit de interviews blijkt dat de leerlingen het volgende verstaan onder geluk: geluk heeft te maken met gevoel, hoe je omgaat met verdriet, elkaar accepteren, er is een verschil tussen geluk hebben en gelukkig zijn, maar het kan wel met elkaar te maken hebben, liefde, vrienden, vrijheid en open voelen. Ten slotte adviseren de leerlingen aan de school om ze meer keuzevrijheid te geven, te investeren in sociale relaties en ze meer uit te dagen op cognitief vlak.