Badanie reaktywności wybranych nienasyconych pochodnych β-diketonów i anilin w obecności alkilidenowych kompleksów rutenu typu Grubbsa

Wydział Chemii: Zakład Chemii Metaloorganicznej

Zasadniczym celem badań było rozszerzenie zakresu stosowalności reakcji metatezy olefin poprzez zbadanie aktywności katalitycznej katalizatorów rutenowych typu Grubbsa w przekształceniach nienasyconych pochodnych β-diketonów oraz anilin. Celem pracy jest ponadto lepsze poznanie reaktywności alkilidenowych kompleksów rutenu wobec β-diketonów oraz winyloanilin. W wyniku przeprowadzonych badań opracowano efektywne procedury syntezy nienasyconych pochodnych β-diketonów na drodze reakcji homometatezy oraz metatezy krzyżowej. Otrzymano z wysokimi wydajnościami dziesięć nieopisanych w literaturze pochodnych β-diketonów. Na drodze reakcji homometatezy winyloanilin zabezpieczonych grupą tert-butoksykarbonylową otrzymano stereoselektywnie, z wysokimi lub zadowalającymi wydajnościami trzy nowe, nie opisane w literaturze związki. W wyniku badań reakcji równomolowych katalizatora Grubbsa pierwszej i drugiej generacji z 4-winyloaniliną otrzymano, wyizolowano i scharakteryzowano spektroskopowo nie opisane dotąd kompleksy 4-aminobenzylidenowe. Badania reakcji równomolowych katalizatora Grubbsa pierwszej i drugiej generacji z 2-winyloaniliną zabezpieczoną grupą tert-butoksykarbonylową umożliwiły syntezę i izolację nowych, nieznanych dotychczas bidentnych, amidoalkilidenowych kompleksów rutenu. Wyniki uzyskane w ramach realizacji pracy są przedmiotem dwóch publikacji (Central European Journal of Chemistry oraz Chemistry, a European Journal).

The main aim of the study was to extend the range of applicability of olefin metathesis reaction by determination of the catalytic activity of Grubbs-type catalysts toward unsaturated derivatives of β-diketones and anilines - olefins containing functional groups capable of coordinating to the ruthenium atom. The study was also undertaken to better understand the reactivity of ruthenium alkylidene complexes with β-diketones and vinylanilines. The results permitted development of new effective procedures for the syntheses of unsaturated derivatives of β-diketones by the reaction of homometathesis and cross-metathesis. Ten new derivatives of β-diketones were obtained in high yields. By the homometathesis of tert-butyl vinylphenylcarbamates three new compounds were stereoselectively obtained in high or satisfactory yields. As a result of the equimolar reactions of Grubbs catalysts of the first and second generation with 4-vinylaniline the hitherto unknown 4-aminobenzylidene complexes were obtained, isolated and spectroscopically characterized. The equimolar reactions of the first and second-generation Grubbs catalyst with 2-vinylaniline protected with tert-butoxycarbonyl group, permitted the synthesis and isolation of new, bidentate amidoalkylidene complexes. Some results of the dissertation have been published in international journals (Central European Journal of Chemistry and Chemistry, a European Journal).